Türkiye, ABD’den 40 yeni F-16 Blok 70 savaş uçağı ve envanterindeki 79 uçak için ise modernizasyon kiti talep etmişti. Geçen yıl bazı Kongre üyelerinin F-16’ların satılmasını şarta bağlayan ek maddeleri ABD Savunma Bakanlığı Bütçe tasarısından çıkarılmıştı.
ABD’nin önde gelen gazetelerinden Wall Street Journal (WSJ), dönemin Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ziyaretinden bir hafta önce Türkiye ile ABD arasında F-16 pazarlığı yürütüldüğünü yazmıştı. ‘Güvenilir kaynaklar’a dayandırılan haberde Türkiye, İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğine ‘Evet’ demesi şartıyla ABD’den 40 adet F-16 alabileceği belirtilmişti.
İsveç’in NATO üyeliği Meclis’te onaylandıktan sonra ABD’li yetkililer ‘memnuniyet’ açıklaması yapmış ve F-16 satışının onaylanacağına işaret etmişti.
23 milyar dolar değerinde
ABD Savunma Güvenlik İşbirliği Ajansından yapılan yazılı açıklamada, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın, Türkiye’ye 40 yeni F-16 Blok 70 savaş uçağı ile 79 F-16 modernizasyon kitinin satılmasını onaylayan resmi tebligatı Kongre’ye gönderdiği bilgisi verildi.
Açıklamada, “Dışişleri Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti’ne yaklaşık 23 milyar dolar değerinde F-16 alımı ve modernizasyonu ve ilgili ekipmanların satışını onaylayan kararını verdi” ifadelerine yer verildi.
Kongreden itiraz beklenmiyor
Silah satışının gerçekleşebilmesi için ABD yönetiminin sunduğu satış tebligatına kongreden itiraz gelmemesi gerekiyor.
Ayrıca, yabancı ülkelere silah satışlarında denetim görevi olan Senato Dış İlişkiler Komitesinin Başkanı Ben Cardin, Türkiye’ye F-16’ların satışına onay vereceğini açıkladı.
İsveç memnuniyeti
Aynı saatlerde konuya ilişkin bir açıklama yapan Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Michael McCaul da İsveç’in NATO üyeliğinin Ankara tarafından onaylanmasından memnuniyet duyduğunu ve mevcut durumda Türkiye’ye F-16’ların satışına onay vereceklerini bildirdi.
ABD Kongresinin satışı değerlendirmek için 15 günlük yasal süresi bulunuyor, bu süre zarfında itiraz olmazsa satış resmen gerçekleşmiş oluyor.
Söz konusu süre, ilgili yasaya göre, NATO üyesi ülkeler için 15 gün, NATO üyesi olmayan ülkeler içinse 30 gün olarak belirtiliyor.
Yabancı ülkelere silah satışı konusunda Senato Dış İlişkiler Komitesi ile Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesinin değerlendirme ve varsa itiraz hakkı bulunuyor.