Türkiye’deki iki büyük depremin Japonya’da 2011’de olan 9,1’lik depremden 30 daha kat şiddetli olduğu iddiası AKP yandaşları tarafından sosyal medyada dolaşıma sokuldu.
Teyit.org’un araştırmasına göre, söz konusu iddianın kaynağı olan AA haberine göre sismolog Jordi Diaz, Türkiye’deki depremde salınan enerji miktarının Japonya’dakine göre 30 kat daha fazla olduğunu ifade ediyor. Oysa Jordi Diaz, 30 kat kavramını ölçekler arasındaki farklılıklardan bahsederken kullanmış.
Haber kaynağının YouTube’da yer alan videosunu detaylı incelediğimizde Jordi Diaz, depremler logaritmik bir ölçekte ölçülür, bu da ölçekten ölçeğe yaklaşık 30 kat daha fazla enerji salındığını gösterir diyor. Konuşmanın transkripti de incelendiğinde Diaz’ın Japonya’daki deprem örneği ile yediden dokuza kadar her bir ölçekte 30 kat daha fazla enerji salınımı olduğu vurgusu görülüyor.
DİAZ: BÖYLE BİR AÇIKLAMA YAPMADIM
Teyit.org Jordi Diaz’a ulaştı. Diaz, ‘Türkiye’deki depremin Japonya’dakinden 30 kat güçlü olduğu‘ şeklinde bir açıklamada bulunmadığını belirtti. Sismolog gazetecinin açıklamasını yanlış anladığını belirterek, SEKİZ BÜYÜKLÜĞÜNDE 30’DAN FAZLA DEPREM OLMALI KI JAPONYA’DAKI DEPREMLE AYNI ORANDA ENERJI ÇIKABILSIN GÖRÜŞÜNÜ DİLE GEİRDİ. Diaz’ın YouTube konuşmasında da benzer ifadelere rastlanıyor.
Ayrıca Diaz’ın elDiario’da yer alan başka bir söyleşisine daha rastlanabiliyor. Diaz, orada da deprem büyüklüklerine değiniyor. Ama bir mukayese yaparak 11 Mayıs 2011’de İspanya’da yaşanan 5,1’lik Lorca depremi ile karşılaştırıldığında Kahramanmaraş’taki depremin 900 kat daha güçlü olduğundan bahsediyor.
Evrim Ağacı’nda da depremlerin büyüklüğünü logaritmik bir şekilde ölçmemizi sağlayan Richter Ölçeğine değinilmiş. Buna göre Richter Ölçeği üzerindeki her iki sayı arasındaki fark bir birim değil, 10 birim. Yani yedi büyüklüğündeki bir deprem, altı büyüklüğündeki bir depremin yüzde 16 değil yüzde 1000 daha büyüğü.
Buradaki kritik nokta ise her bir Richter değerine karşılık gelen sayı arasındaki fark 30 kat. Yani altı büyüklüğündeki bir deprem beş büyüklüğündeki depremden 10 kat büyük ama 30 kat daha güçlü. Diaz’ın da konuşmasında anlatmaya çalıştığı Richter ölçeğindeki artış oranları.
JAPONYA DEPREMİ
Japonya’da 11 Mart 2011 tarihinde 9 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Depreme hazırlıklı ve alışık olmalarına rağmen merkez üssü Tohoku olan bu depremin ardında 20 bine yakın kişi hayatını kaybetti. Depremin tetiklediği tsunami yaklaşık 20 dakika sonra doğu kıyılarını vurdu. Tsunaminin etkisiyle kıyı şeridindeki dev dalgalar Fukuşima Nükleer Santrali’nin soğutma sistemini bozdu.
