Sakarya’nın Hendek ilçesinde, dönemin Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Sakarya Şube Başkanı Yaşar Coşkun’a ait havai fişek fabrikasında yaşanan patlamada 7 işçi hayatını kaybetti. Fabrikadaki imha çalışmaları sırasında yaşanan ikinci patlamada ise 3 asker yaşamını yitirdi. 15 bin metrekare alana kurulu fabrikanın bulunduğu 225 bin 709 metrekarelik arazide, patlamadan 4 yıl sonra imar değişikliği yapıldı. İmar değişikliği yapılmadan önce satılan araziyle ilgili başrolde yine MÜSİAD var. CHP’li Hendek Belediye Meclisi Üyesi Setenay Halis “Bu arazideki MÜSİAD ayrıntısı asla tesadüf değil” dedi.
Kooperatif satıştan 12 gün önce kurulmuş
Duvar’dan Can Bursalı’nın haberine göre, 3 Temmuz 2020’de yaşanan patlamadan bir gün sonra, henüz kurtarma çalışmaları bile bitmeden ‘moral yemeği’ veren MÜSİAD’ın o dönemki yönetim kurulu tekrar bir araya geldi. Patlamadan hemen sonra satışa çıkarılan ancak satılamayan fabrika arazisi, 17 Temmuz 2023’te satıldı. Satın alan ise 12 gün önce 5 Temmuz 2023’te kurulan KOBÜDER Karma Sanayi Sitesi Yapı Kooperatifi’ydi.
Yedi kişinin kurucusu olduğu kooperatifin kuruluş sermayesi yalnızca 700 Türk Lirası olarak belirlendi. Kooperatifin kurucusu, fabrikanın sahibi Yaşar Coşkun’un MÜSİAD Şube Başkanı olduğu dönemde yardımcılığını yapan İsmail Filizfidanoğlu idi. Şimdi MÜSİAD Sakarya Şube Başkanı olan Filizfidanoğlu’nun yanı sıra, 2014-2019 yılları arasında AK Parti Serdivan İlçe Başkan Yardımcısı olarak görev yapan Ufuk Karayaka gibi isimler de kooperatifin kurucuları arasında yer alıyor.
7’si işçi 3’ü asker 10 kişinin hayatını kaybettiği patlamanın yaşandığı fabrika arazisinin el değiştirmesinden hemen sonra Hendek Belediye Meclisi, imar değişikliği teklifini oy çokluğuyla kabul etti ve arazide organize sanayi bölgesi yapılmasına karar verdi.
500 milyonluk rant
Patlamadan 2 yıl sonra satışa çıkarıldığında 130 milyon lira değer biçilen arazi, 2023 yılında yaklaşık 200 milyon bedele satılmış oldu. Fabrikanın sahibi olan Coşkun ailesinin elde ettiği 200 milyon liralık kazancın yanı sıra, yapılacak organize sanayi bölgesinden de 500 milyon lira satış geliri elde edileceği tahmin ediliyor.
‘Tesadüf değil’
Dünya hava kalitesi raporuna göre, Türkiye’de en kirli havaya sahip 3. kent olan Hendek’te kurulacak yeni organize sanayi bölgesinde yaklaşık bin işçinin istihdam edilmesi bekleniyor. İmar değişikliği ile elde edilecek ranta karşı CHP’li Hendek Belediye Meclisi Üyesi Setenay Halis şunları söyledi:
“Kaçak barut üretimi yapılan fabrikada ölen işçiler ve askerlerin ailelerine parçalanmış bedenleri teslim edildi. Bu arazideki MÜSİAD ayrıntısı asla tesadüf değil. Burası 7 işçi ve 3 askere mezar oldu. Biz CHP olarak hayır dedik ancak diğer Belediye Meclisi üyeleri evet oyu verdi. Keşke böyle bir imar değişikliğine imza atmış olmasaydık.”
‘Ortak bir yas alanıdır’
Süreci takip eden CHP Sakarya Milletvekili Ayça Taşkent ise, “İş cinayetinin yaşandığı bu arazi, halkımız için ortak bir yas alanıdır. Bu arazideki imar değişikliği, rantı kamu vicdanının önüne koymaktadır.” dedi.
Ortada bir kamu yararı olmadığına dikkat çeken Taşkent, “İnşaat alanının ve yüksekliğinin arttırılması, bir rant hırsı olduğunun ispatıdır. Rant hırsı kamu vicdanının önüne geçmemeliydi” diye konuştu. Hendek Belediyesi’nin tarihi bir fırsatı kaçırdığını ifade eden Taşkent, “Burası belediyeye devredilerek, ortak bir yas mekanı, bir orman haline getirilebilirdi” ifadesini kullandı.
Davada ne olmuştu?
10 kişinin hayatını kaybettiği, 127 kişinin yaralandığı patlamaya ilişkin davada yargılanan 7 sanığa ‘bilinçli taksirle öldürme birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olma’ suçundan 6 yıl 8 ay ile 16 yıl 3 ay arasında hapis cezası verildi.
Fabrikanın sahiplerinden Yaşar Coşkun ile Ali Rıza Ergenç Coşkun 16 yıl 3 ay, Hasan Ali Velioğlu 12 yıl 6 ay, diğer sanıklar ise 6 yıl 8 ay hapis cezasına çarptırıldı.
Ruhsatı iptal edilen fabrikadaki patlamadan sonra oluşturulan bilirkişi heyetinin yaptığı araştırmalarda, kaçak barut üretimi yapıldığı da tespit edilmişti.