İşçi ölümleri, batan firmalar, maaşı ödenmeyen işçilerin iskelelere çıkıp iş bırakmasıyla gündeme gelen 3. havalimanı inşaatında yeni bir “şov” gerçekleştirdi.
İstanbul’da devam eden üçüncü havalimanı inşaatını yürüten şirket 1453 kamyonla İstanbul’un fethinin 564’üncü yıldönümünü kutladı.
İnşaatı devam eden havalimanının 1 numaralı pistinde gerçekleştirilen kortej için toplamda 3 bine yakın kişi görev aldı.
Kamyonların geçidi 1 saat 47 dakika, hazırlıkları ise yedi saat sürdü. Geçit töreni için 2 bin 200 adet kamyon makine parkında hazır olarak bekletildi.
Üstlenici firma İGA Havalimanları İnşaatı CEO’su Yusuf Akçayoğlu, ‘erişilmesi zor bir görev’ yaptıklarını öne sürerek inşaatı “fetih ruhuyla” özdeşleştirerek havalimanı bittiğinde Fatih Sultan Mehmed gibi bir dönemi kapatıp yeni dönemn açacaklarını söyledi.
SKANDALLARDA ÇIĞIR AÇTILAR
AKP’nin seçim malzemesi ve Batıya karşı “övünme” kaynağı olarak kullandığı 3. havalimanı inşaatı daha başlamadan rant skandallarıyla gündeme geldi. AKP’nin 3. havalimanının yapılacağı yeri yandaş firmalara önceden bildirdiği, buralardan arsa satın aldırdığı ve değerlenen bu bölgeleri yandaş firmalardan satın aldığı iddia edildi. Ardından inşaat ihalesi yandaş firmalara peşkeş çekildi. Ancak kâra doymayan bu firmalardan bazıları işçilerin ücretlerini ödemedi. Buun üzerine iskelelerin üzerine çıkan 3. havayolu inşaatı çalışanları eylem yaparak seslerini duyurmaya çalıştı.
Doğaya verdiği zararla adını duyuran 3. havalimanı inşaatı, iş cinayetlerinde de yeni bir devir açtı! 20 bine yakın işçinin çalıştığı inşaatta; kamyonların altında kalan, iskelelerden düşen, üzerine inşaat malzemeleri düşen işçiler, alınmayan önlemlerin ve aşırı kâr hırsının kurbanı oluyor. Temellerinin 7 Haziran 2014’te atılmaya başladığı tarihten bugüne kadar 3. havalimanında 15 iş cinayeti kayıtlara geçti. Ancak pek çok ölümün hasıraltı edildiği ve kamuoyundan gizlendiğini söyleyen işçiler, çok sayıda taşeron firma olduğu için ölümlerin tespitinin zor olduğunu, gerçek sayının çok daha fazla olduğunu iddia etti. İşçiler şantiyede işçi sayısının artmasıyla birlikte ölümlerin daha da artacağı kaygısını yaşıyor.
ÇALIŞMA SON GAZ
Çok yoğun çalıştıklarını dile getiren bir işçi, “Çalışma son gaz devam ediyor. Bir sürü taşeron firma var. Biz kamyonda günde 10 saat çalışıyoruz. Şantiye alanında çalıştığımız yere gitmek için servise biniyoruz. 15 dakika da o sürüyor. İşe gidip gelme derken günümüzün neredeyse yarısı şantiyede geçiyor” diye konuştu. Yoğun çalışma, işçi sayısının fazlalığı, iş güvenliği önlemlerinin azlığı nedeniyle çok sayıda kazanın yaşandığını belirten bir başka işçi, en fazla kazanın kamyonlar nedeniyle yaşandığını kaydetti. İşçi çalışma koşullarının yanı sıra şantiyede kaldıklarını yerlerin de sağlıksız olduğunu ifade etti. Daha önce bir konteynerde 6 kişi kaldıklarını, tepki göstermeleri üzerine bu sayının 4’e düşürüldüğünü aktardı.
İŞÇİLER EYLEM YAPMIŞTI
Yemeklerin de kötü olduğu 3. havalimanı şantiyesinde çalışan işçiler, koşulların iyileştirilmesi ve hak gasplarının engellenmesi için 21 Ocak akşamı iş bırakmıştı. Sabah vardiyasındaki işçilerin katılımıyla birlikte 22 Ocak günü de eylemlerine devam eden işçiler, “Sürekli arabalar devriliyor. Çünkü çalışma sahası bataklık. Neredeyse 16 saat çalışıyorsun. Çay saati yok, mola yok. Nefes almak yok. Tatil yok” diyerek taleplerini sıralamıştı.
İSİG: ADETA CEZAEVİ GİBİ
3. Havalimanında yaşanan iş cinayetlerini değerlendiren İşçi Sağlığı İş Güvenliği (İSİG) Meclisi Genel Kordinatörü Murat Çakır, “Kafamızda tahayyül edemeyeceğimiz büyüklükte bir yapı. Ayrı bir şehir kuruluyor adeta. Hafriyat kamyonları vızır vızır geçiyor. Onlarca taşeron firma var. İşçiler orada yatıp kalkıyor. Adeta kapalı cezaevi gibi. Dışarı haber çıkmıyor. İşçiler konuşmaktan bilgi vermekten korkuyor” dedi. Yoğun çalışma baskısı kurulduğunu söyleyen Çakır, işçilerin yaşanan iş cinayetlerinin dışarı yansıyandan daha fazla olduğunu anlattığını dile getirdi. “Bu iş cinayetleri muhtemelen SGK’ye bildiriliyor. Ancak dışarı yansımıyor” diyen Çakır, şöyle devam etti: “En son yakılan bir işçi vardı. Buradaki sosyal gerilimi bilmiyoruz. O yüzden diyorum bir çeşit hapishane gibi. İşçiler dışarı bilgi aktarmaktan korkuyor. İşsizlik rakamları geçenlerde açıklandı. Yüzde 10’un üzerinde. İşçiler işsizlik kaygısıyla konuşmuyor” dedi.
YAŞANAN İŞ KAZALARI VE İŞ CİNAYETLERİ
İstanbul’un kuzeyinde meslek odalarının ve uzmanların tüm itirazlarına rağmen büyük bir doğa katliamı tüm hızıyla devam ederken, art arda iş cinayetleri haberleri de geliyor. Hükümete yakınlığıyla bilinen Cengiz-Mapa-Limak-Kolin-Kalyon şirketlerinin CMLKK Havaalanları İnşaatı Adi Ortaklığı adıyla ihalesini kazandığı 3. havalimanı inşaatında, basına yansıyan iş cinayetleri şöyle:
9 Temmuz 2014: Toprağı temin edilen şantiye alanında bir iş makinesi, içindeki operatörüyle birlikte gölete uçtu. Kazada iş makinesi tamamen sulara gömülürken 41 yaşındaki Operatör Osman Ceylan’ın cansız bedeni jandarmanın su altı arama ekiplerinin yaklaşık 3 saat süren çalışmasının ardından göletten çıkarıldı.
9 Mart 2015: Pist yapım şantiyesinde iki kamyon malze-me boşaltırken, birinin damperi açık şekilde diğer kamyonun üstüne düşmesi sonucu, Şoför Nurettin Özdemir, sürücü kabininde ezilerek hayatını kaybetti.
12 Mart 2015: Hafriyat taşıyan Turgut Demircan’ın kullandığı kamyonun Arnavutköy yolunda devrilmesi sonucu Şoför Demircan hayatını kaybetti.
12 Kasım 2015: Üçüncü havalimanı şantiyesine işçi götüren alt taşeron şirkete ait Orkun ve Ceta şirketlerinin servis araçları çarpıştı. Kazada 2’si ağır 43 işçi yaralandı.
27 Şubat 2016: Şantiyede çalışan 23 yaşındaki Ammar Koç, iş güvenliği önlemlerinin ihmal edilmesi nedeniyle, özel aracıyla beton mikserinin altında kalarak hayatını kaybetti.
1 Eylül 2016: Taşeron firma yatakhanesinde 36 yaşındaki işçi Mehmet Aytaç oda arkadaşı tarafından yakılarak öldürüldü.
6 Eylül 2016: Havalimanı inşaatında çalışan bir işçi üzerine çelik palet düşmesi sonucu feci şekilde can verdi.
22 Eylül 2016: Üstyapı inşaatında çalışan bir işçinin üzerine kalıp düşmesi sonucu hayatını kaybetti.
26 Eylül 2016: İDA İnşaat firması bünyesinde çalışan bir işçi kamyonların geçişine kılavuzluk ederken kamyonun altında kalarak yaşamını yitirdi.
15 Ekim 2016: 3. havalimanı terminal binasında kalıpçı olarak çalışan Kadir Oruç, 3. kattan düşerek yaşamını yitirdi. Masa kalıbı yaparken boşluğa düşen Oruç’un ölümüne ilişkin savcılık tarafından soruşturma başlatıldı.
25 Ocak 2017: 3. havalimanı inşaatı terminal binasında yaşanan iş cinayetinde 1 işçi can verdi. İşçiler bu bölgede son 2 ay içinde 6 işçinin yaşamını yitirdiğini bildirdi.