Belçika merkezli İnsan hakları kuruluşu olan Solidarity With OTHERS geçen haftanın Türkiye Hak Gözlemleri raporunu yayınladı.
Türkiye’de yaşanan hak ihlallerinin gözden kaçmaması, kayıt altına alınması ve kamuoyunun bilgilendirilmesi için çalışan Solidarity With OTHERS sosyal medya hesabından duyurduğu rapor şöyle;
KEYFİ GÖZALTI VE TUTUKLAMALAR
Hafta boyunca savcılar en az 110 kişi hakkında Gülen hareketiyle irtibatlı oldukları gerekçesiyle gözaltı kararı verdi. Birleşmiş Milletler Keyfi Tutuklama Çalışma Grubu (WGAD) tarafından Ekim 2020’de yayımlanan bir görüş belgesinde söz konusu grupla bağlantılı olduğu iddia edilen kişilerin geniş çaplı ve sistematik olarak hürriyetinden mahrum bırakılmasının insanlığa karşı suç teşkil edebileceği belirtildi. Derneğimiz 15 Temmuz darbe girişiminden bu yana gerçekleşen Gülen hareketi bağlantılı toplu gözaltı uygulamalarını detaylı bir veritabanı vasıtasıyla sistematik olarak kayda geçirmektedir.
10 Ocak: AİHM kararlarına ve BM tavsiyelerine rağmen, İçişleri Bakanı’nın sosyal medya üzerinden duyurduğu üzere, Türk makamları Gülen hareketiyle bağlantılı olduğu iddiasıyla ülke çapında düzenlenen operasyonlarda 85 kişiyi gözaltına aldı.
11 Ocak: ByLock kullanımı da dahil olmak üzere Gülen hareketi ile bağlantılı olduğu iddiasıyla 6 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırılan Mervane Albayrak, sürekli bakım gerektiren Duchenne Musküler Distrofi (DMD) hastası 3,5 yaşında bir oğlu olmasına rağmen Edirne’de hapsedildi.
Mervane Albayrak
ZORLA KAYBEDİLMELER
Hafta boyunca, 2016-2018 yılları arasındaki olağanüstü hal döneminde görevinden ihraç edilen ve 6 Ağustos 2019 tarihinde ortadan kaybolduğu ihbar edilen eski kamu çalışanı Yusuf Bilge Tunç’tan bir haber alınamadı. Tunç’un ortadan kaybolması 2016 yılından bu yana yaşanan ve Türk hükümetinin dahil olduğuna dair güçlü bulgular içeren bir dizi zorla kaybedilme vakasının son örneklerinden biri oldu.
İFADE VE BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ
7 Ocak: Gazeteci Ahmet Erkan Yiğitsözlü, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı eleştirdiği ve iktidardaki AKP üyelerini kişisel fedakârlık yerine “yolsuzluk ve ranta” öncelik vermekle suçladığı sosyal medya paylaşımı nedeniyle 14. kez gözaltına alındı.
Ahmet Erkan Yiğitsözlü
9 Ocak: Türkiye, aralarında Yeni Demokrasi, Mezopotamya Haber Ajansı (MA), Umut Gazetesi, Özgür Gelecek, Alınteri, Halkın Günlüğü ve Kızıl Bayrak’ın da bulunduğu Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) hükümetini eleştiren yedi haber sitesine erişimi milli güvenlik ve kamu düzeni kaygılarını gerekçe göstererek engelledi.
10 Ocak: Kocaeli Gazetesi muhabiri Cihan Polat, ‘AKP’li Katırcıoğlu’nun Danışmanı ve Kardeşi Hakkında Şok İddialar’ başlıklı yazısı nedeniyle jandarma tarafından gözaltına alındı. Aynı haberde alıntılanan CHP İzmit Belediye Meclis Üyesi Nazım Gençtürk de aynı soruşturma kapsamında gözaltına alındı.
Cihan Polat
İNSAN HAKLARI SAVUNUCULARI
10 Ocak: Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından insan hakları savunucusu Nimet Tanrıkulu hakkında ‘terör örgütü üyeliği’ suçundan cezalandırılması istemiyle hazırlanan iddianame Ankara 17. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi.
Nimet Tanrıkulu
YARGI BAĞIMSIZLIĞI VE HUKUK DEVLETİ
11 Ocak: Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM), aralarında CHP Genel Başkanı’nın da bulunduğu 14 muhalefet milletvekilini hedef alan ve dokunulmazlıklarının kaldırılmasını isteyen toplam 17 fezleke sunuldu.
13 Ocak: İçişleri Bakanlığı, Mersin’in Akdeniz ilçesinin DEM partili belediye eş başkanlarının tutuklanmalarının ardından yerlerine Akdeniz Kaymakamı’nı kayyım olarak atarken, gözaltına alınan üç belediye meclis üyesi de görevlerinden alındı.
KÜRT AZINLIK
9 Ocak: Halkın Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Van İl Gençlik Kolları üyeleri Lorin Aryen Turğut ve Kenan İldeniz, Van’da parti il binası önünde polis tarafından gözaltına alındı.
10 Ocak: Türk yetkililer, Mersin’in Akdeniz ilçesinde Kürt yanlısı Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi’nden (DEM Parti) belediye eş başkanları Hoşyar Sarıyıldız ve Nuriye Aslan’ı sabah erken saatlerde yapılan baskınlarla gözaltına aldı.
Nuriye Aslan ve Hoşyar Sarıyıldız
MÜLTECİLER VE GÖÇMENLER
6 Ocak: Tartışmalı Türk Belediye Başkanı Tanju Özcan, Suriyeli mültecileri şehri terk etmeye zorlama çabalarının bir parçası olarak, suya erişimlerini kısıtlamak, sosyal yardımları durdurmak ve Bolu’daki Suriyelilere ait işletmeleri kapatmak da dahil olmak üzere Suriyeli mültecilere karşı yasadışı tedbirler uyguladığını itiraf etti.
Tanju Özcan
8 Ocak: Türk makamları geçtiğimiz hafta Suriyeli anne Fatim el Musa’yı, geçici koruma statüsüne, devam eden davasına rağmen, aralarında 4 yaşında bir çocuğun da bulunduğu beş çocuğunu Türkiye’de bırakarak Suriye’ye sınır dışı etti; bu hareket avukatı tarafından Türk ve uluslararası hukukun ihlali olarak kınandı.
İŞKENCE VE KÖTÜ MUAMELE
6 Ocak: Ağır böbrek hastası olan mahkum Mehmet Parlak için, kötüleşen sağlığı nedeniyle acilen tahliye edilmesi çağrısı yapıldı.
Mehmet Parlak ve eşi
9 Ocak: İstanbul Bakırköy İstanbul Bakırköy Kadın Cezaevi’ndeki kadın mahpuslar açık görüş öncesi çıplak aramaya ve ayakkabı çıkarma dayatmasına maruz kaldı, bu uygulamaları kabul etmeyenler görüşe çıkamadı.
10 Ocak: Hüseyin Ermiş’in 25 Aralık 2024 tarihinde İstanbul’un Fatih ilçesinde gözaltına alındıktan sonra Balat Polis Karakolu’na götürülürken işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldığı ve yaralandığı bildirildi.
Hüseyin Ermiş
ULUSÖTESİ BASKI
7 Ocak: Türkiye, aralarında Niagara Vakfı ve Midwest Türk-Amerikalılar Derneği’nin de bulunduğu ABD merkezli dokuz kuruluşun mal varlıklarını, bu kuruluşların hiçbirinin Türkiye’de mal varlığı olmamasına rağmen, Gülen hareketiyle bağlantılı oldukları iddiasıyla keyfi olarak dondurdu.
