İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Afet Yönetimi Uygulama ve Araştırma Merkezi (MATAM) tarafından hazırlanan ön rapora göre, Marmara Denizi Silivri açıklarında 23 Nisan’da meydana gelen 6,2 büyüklüğündeki deprem, bölgedeki sismik enerjinin yalnızca yüzde 12’sini boşaltabildi. Deprem, yaklaşık 13 saniye sürdü ve ardından 291’den fazla artçı sarsıntı kaydedildi. Bu sarsıntılar 30 kilometre derinliğe kadar ulaştı.
“Enerjinin Küçük Bir Kısmı Boşaldı”
Cumhuriyet’te yer alan habere göre raporda, depremin 20×12 kilometrelik bir alanda yaklaşık 30 santimetrelik yer değiştirmeyle gerçekleştiği belirtildi. Oysa Kumburgaz Fayı’nda 3,7 metrelik gerilme biriktiği vurgulandı. Bu da sismik enerjinin yalnızca küçük bir kısmının boşaldığını ortaya koydu.
Depremde en yüksek yer ivmesi İstanbul Küçükçekmece ilçesinde 0,2 g olarak kaydedildi. Bunu Eyüp, Marmara Ereğlisi ve Avcılar izledi. Uzmanlar, bu farkların yalnızca uzaklıkla değil, zemin yapısıyla da ilişkili olduğunu belirtti. Raporda mevcut azaltım modellerinin yetersiz olduğu, yeni nesil sistemlere ihtiyaç duyulduğu kaydedildi.
“Fayın Büyük Kısmı Hâlâ Yerinde Duruyor”
MATAM Müdürü Prof. Dr. Cenk Yaltırak, söz konusu depremin Marmara’daki Kumburgaz segmentinin yalnızca 20 kilometresini etkilediğini açıkladı. Fayın toplam uzunluğunun 80 kilometre olduğunu hatırlatan Yaltırak, “Fayın büyük kısmı hâlâ yerinde duruyor. Bu deprem, büyük depremin habercisi değil ama gerilimi de boşaltmadı” dedi.
“En Kötü Senaryo Olan 7,8 Büyüklüğündeki Deprem”
1999 İzmit ve 2023 Kahramanmaraş depremlerini örnek gösteren Yaltırak, Türkiye’de büyük depremlerin genellikle tekil değil, zincirleme kırılmalarla oluştuğunu hatırlattı. Aynı anda ya da art arda kırılan segmentlerin büyüklüğü artırdığına dikkat çeken Yaltırak, “Bu nedenle en kötü senaryo olan 7,8 büyüklüğündeki deprem, tamamen bilimsel hesaplara dayanıyor” dedi.
Yaltırak, kamuoyunun “rahatlatıcı değil, gerçekçi” bilgilerle yüzleşmesi gerektiğini vurguladı: “Bir segment kırılırsa deprem 7,1 olur, üçü kırılırsa 7,6, dördü kırılırsa 7,8. Eğer siz 7,1’e göre bina yaparsanız, 7,8’de yıkılır. Ama 7,8’e göre yaparsanız, 7,1’de kimseye bir şey olmaz. Bu kadar basit. Gerçek risk buysa, hazırlığımız da ona göre olmalı.”
“Afet Senaryoları Güncellenmeli”
Raporda, İstanbul ve çevresindeki yapı stokunun olası büyük Marmara depremine karşı hazırlanması gerektiği vurgulanarak, afet senaryolarının, zemin analizlerinin ve ivme hesaplarının yeniden güncellenmesi çağrısı yapıldı.
