VOA Türkçe’den Fatma Yörür‘ün haberine göre çok sayıda sosyal medya hesabı ‘… Turizm’ adıyla açtıkları Instagram ve TikTok profillerinden kaçakçılık reklamı yapıyor.
Genel olarak bin ila 8 bin takipçili olan hesaplarda pasaportlar sergileniyor, kaçan insanların ‘olumlu’ deneyimleri videolarla paylaşılıyor. Rotalar ve güzergahların yanı sıra ücretlendirmeye dair de bilgi sunuluyor.
Bir hesap, 19 Ağustos 2022’den bu yana sosyal medyadan, yurtdışına kaçırdığı kişilerden geri bildirim yayınlıyor. Hesapta bağlantısı paylaşılan Telegram grubuna anında dahil olup, güncel yasadışı kaçış tartışmalarına anında erişebiliyorsunuz. Hangi sınırda, hangi aşı gerek olacak? Hangi bölgeler açık, hangileri kapalı? Bunlara dair tüm bilgiler, kaçmak isteyenlerin bir tık uzağında.
Bu Haberlerdeİlginizi Çekebilir
Çeşitli yollarla Meksika’ya ulaştırılan insanlar, oradan ABD sınırına götürülüyor. Sınırda ABD polisi tarafından gözetim altına alınan kaçaklar, burada üç aydan bir buçuk yıla kadar kalabiliyor. Bu bekleyiş, mahkemeye çıkarılıncaya kadar devam ediyor.
‘Kefil’ ve ‘sponsor’ vaadi
Ülkede bir yakını ve kendisine kefil ve sponsor olabilecek bir tanıdığı olanlar kısmen daha şanslı.
ABD’de göç alanında uzman avukat Tolga Özek’e göre insan kaçakçıları artık bunu da vadediyor:
“Sosyal medya hesaplarında yapılan kaçakçılık reklamlarında sadece pembe ve turistik seyahate benzer bir yolculuk vadediliyor. Sınırı geçtikten sonra yaşananlarıysa biz biliyoruz. Özellikle dil bilmeyen ve ülkede sponsoru olmayanlar için kâbus gibi günler tam da burada başlıyor.
‘Aylarca gözetim altında beklenebiliyor’
Bu göç özellikle iki yıldır yoğun yaşanıyor. Gözetim süresi uzun sürenler artık ‘Bizi ülkemize geri gönderin’ diye yalvarabiliyor ancak bunun için bile duruşma gününü beklemek zorundasınız. Ama sınırda yaşanan yığılma nedeniyle bu aylar alabiliyor. Ülkeye giriş hakkı alanlar için iş ve barınma bulmak asla kolay değil ve çok ağır dramlar yaşandı. Ölümler başladı.
Hesaplardan biriyle temasa geçip Türkiye’den Kaliforniya’ya kaçan M.K., şunları söylüyor:
“İmkânı olan yasal yollarla gelsin, kaçak olmak özellikle başlarda çok zor. Ama benim gibi vizeye başvurup reddedilenler için online yollar var. TikTok’tan görüştüğüm kişiler aracılığıyla ülkeden çıktım. Ben bir sorun yaşamadım, devletten daha güvenilir. Kesinlikle önden bir ödeme yapmıyorsunuz. Güvenebilirler ama herkese değil tabi. Bunu dolandırıcılığa vurmuş insanlar da var; önden para isteyen insanlara kesinlikle güvenmesinler”
Türkiye’de çekici operatörü olduğunu ve kaçışının ana nedeninin maddiyat olmadığını paylaşan M.K. “İki yıldır buradayım. Siyaset yok, dedikodu yok, kimse sana maaşını sormuyor, tanıştığın bir kızla rahatça arkadaşlık yapabiliyorsun. Evet başlarda çok zorlandım ama şu an çok mutluyum. Pişman değilim. İki yıl önce bu işin piyasası 10 bin dolardı. Bu yılsa ücretler 13 bin dolara çıktı.”
‘Çok azı mutlu sonla bitiyor’
Özek, kaçışların çok azının mutlu sonla yaşandığını anlatıyor:
Çoğu dolandırılabiliyor, giderken esrar ve silah gibi malzemelerde kaçakçılık yapmaya sevk edilebiliyor, yanında parasıyla yola çıkmak zorunda olduğu için gaspa uğrayabiliyor, insan kaçakçılarının yolda ek maliyetler çıkarmasına karşı çaresiz kalıyorlar. İnsan kaçakçıları hiçbir kanuni düzenlemeye uymuyorlar. Dünya çapında suç olarak kabul eden bir şey yapıyorlar. Bu kişiler parasını aldıkları insanları yolda bırakabiliyorlar. Şikâyet edecek bir yer yok. Bazen tehdit edebiliyorlar. Bir yaptırımı yok. Bunlar suçlular. Daha iyi şartlar arayan insanları sömürüyorlar.”
‘Şebekenin Türkiye, Meksika ve ABD ayağı var’
Özek, şebekenin Türkiye, Meksika ve ABD ayağı olduğunu söylüyor:
“Amerika tabii insan kaçakçılarını teşvik etmiyor ama Amerikan şirketleri üzerinden bu şekilde reklam yapılması hukuki sorumluluk doğruyor. Bu şirketleri denetleyecek olan da Amerikan hükümeti.
Eğer denetim mekanizması doğru yapılamıyorsa Facebook, Instagram başka mecralar bu tür insan kaçakçılığı reklamlarını engelleyemiyor, hesaplarını kapatamıyorsa Amerikan hükümetinin sorumluluğu var. Meksika’nın bir suçu var. Çünkü Meksika sınırdan geçişleri engellemiyor.
Kişi oraya geliyor ve onu karşılayan ekip, o insanları sınıra kadar götürüyor. Sınırdan geçiş nasıl bu kadar serbest yapılıyor? Burada rüşvet ve çeşitli yolsuzluklar olduğu biliniyor. Türkiye’nin elbette bir sorumluluğu var. Çünkü burada da bahsettiğimiz gibi bir yapı var ve para alınıyor. Yani paranın bir kısmı sınır geçtikten sonra Türkiye’deki hesaplara yollanıyor. Para ticareti Türkiye’den yapılabiliyor. Bu sahte yeşil kartların Türkiye’de üretildiğine dair bize haberler geliyor.”
Özek’e göre ABD ve Türkiye’nin vize sorununu çözerse insan kaçakçılığı durabilir.
Haberde İçişleri Bakanlığı’nın sosyal medyadan insan kaçakçılığına karşı mücadele için neler yapıldığına dair sorusuna yanıt vermediği belirtildi.
Türkiye’den ABD ve AB’ye göç verileri
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2022’de 139 bin 531, 2023’te 291 bin 377 Türk vatandaşı yasal yollarla göçtü.
Gümrük ve Sınır Koruma Dairesi’ne göreyse 2021’de 4 bin 989, 2022’de 19 bin 470, 2023’te 18 bin 986 ve 2023 Ekim’den 2024 Ağustos sonuna kadarsa 12 bin 363 Türk vatandaşı sınırdan yasadışı yollarla ABD’ye girdi.
2024’ün ilk 6 ayında Türkiye’den AB’ye 28 bin iltica başvurusu yapıldı. İlk 6 ayı kapsayan kapsayan verilere göre AB, Norveç ve İsviçre’ye toplam 513 bin iltica başvurusu yapıldı. İlk sırayı Suriye ve Afganistan alırken, Türkiye’den başvurular beşinci sırada yer aldı.
Eurostat verilerine göre, 2023’te AB ülkelerine iltica başvurusu yapan Türk vatandaşlarının sayısı 2022’ye göre 41 bin 370 kişi artarak, 89 bin 970’le rekor düzeye ulaşmıştı. Ayrıca İngiltere’de bu yılın ilk yarısı botlarla ülkeye düzensiz giriş yapan 13 bin 489 kişinin yüzde 10’unu Türk vatandaşları oluşturdu.
