Aralarında eski bakanlar, milletvekilleri, akademisyenler ve hukukçuların da bulunduğu bir grup tanınmış isim, “Adalet Çağrısı” başlıklı ortak bir deklarasyon yayınladı.
Metinde, hukuk devleti ilkesinin güçlendirilmesi, yargı bağımsızlığının sağlanması, temel hak ve özgürlüklerin korunması gibi çeşitli başlıklarda öneri ve taleplere yer verildi.
Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarının bağlayıcılığına vurgu yapılırken, adil yargılanma hakkı, ifade özgürlüğü ve cezaevleri koşulları gibi konular da gündeme taşındı.
Metinde, “Adalet, hukukun üstünlüğüyle, devlet yönetiminin hukuka bağlı ve hukuk önünde herkesin eşit olmasıyla sağlanır. Hukukun üstünlüğü yoksa adalet yoktur” denilirken; hukukun taraflı ve ayrımcı uygulanmasının devletin meşruiyetini ve yurttaşların devlete olan güvenini sarstığı vurgulandı.
“Hukuk devleti askıda, adalet yara aldı”
Deklarasyonda, 2017 Anayasa değişikliğiyle birlikte yürütmenin kişiselleştiği ve yasama ile yargının yürütmenin kontrolü altına girdiği ifade edildi. Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına uyulmamasının hukukun bağımsızlığını zedelediği belirtildi. İltisak ve irtibat gibi kavramlarla yeni suç tanımlarının yaratıldığı, gizli tanık beyanlarıyla tutuklamalar yapıldığı, mahkeme kararı olmaksızın mal varlıklarına el konulduğu gibi uygulamaların insan haklarını ihlal ettiği savunuldu.
Çağrıda, “adalet halkın ekmeğidir” ifadesiyle Bertolt Brecht’e atıfta bulunularak, hukukun olmadığı yerde barış, huzur ve kalkınmanın da mümkün olamayacağı dile getirildi.
Deklarasyonda adalet sisteminin yeniden tesisi için şu talepler sıralandı:
Yargı reformu: Hukuk eğitiminden yüksek yargının yapılandırılmasına kadar bağımsızlığı sağlayacak bir reform
AYM ve AİHM kararlarına tam uyum
Gizli tanık ve “iltisak” gibi istismara açık uygulamalara son verilmesi
İfade özgürlüğü alanının genişletilmesi
Kuvvetler ayrılığı ilkesinin yeniden hayata geçirilmesi
Temel hakları kısıtlayan keyfi uygulamalara son verilmesi
Cezaevlerinde koşulların iyileştirilmesi, yaşlı ve hasta tutukluların tahliyesi
Sulh ceza hakimliklerinin kaldırılması, tutuklamanın cezalandırma aracı olmaktan çıkarılması
Bazı suçlar hariç kısmi genel af çağrısı ve siyasi tutukluların serbest bırakılması
İmzacılar
Deklarasyona imza atanlar şu isimlerden oluşuyor:
Abdulbaki Erdoğmuş (Eski milletvekili, ilahiyatçı)
Ali Rıza Gören (Doç. Dr., hukukçu)
Bahattin Yücel (Eski Turizm Bakanı, tarihçi)
Beyhan Aslan (Eski milletvekili, hukukçu)
Doğu Ergil (Prof. Dr., sosyolog)
Erdal Türkkan (Prof. Dr., iktisatçı)
Ertuğrul Günay (Eski Kültür ve Turizm Bakanı)
Ertuğrul Yalçınbayır (Eski Başbakan Yardımcısı)
Figen Çalıkuşu (Avukat, KARAR yazarı)
Hakan Tartan (Eski Bakan, gazeteci)
Haluk Özdalga (Eski milletvekili, yazar)
Haşim Kılıç (Anayasa Mahkemesi eski Başkanı)
Helin Fırat (Yönetici)
Hüseyin Çelik (Prof. Dr., Eski Milli Eğitim Bakanı)
Mehmet Altan (Prof. Dr. iktisatçı)
Müslüm Doğan (Eski Bakan, mühendis)
Nesrin Nas (Eski milletvekili, iktisatçı)
Saffet Özbek (Eski milletvekili, hukukçu)
Suat Kınıklıoğlu (Eski milletvekili, uluslararası ilişkiler uzmanı)
