Çalık Holding önünde, 10 yıldır alamadığı tazminatını isteyen Erol Eğrek, şirketin güvenlik görevlilerince darbedilmiş ve kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetmişti. Skandal olay sonrası gözler Çalık Holding’in aldığı milyarlarca teşviğe ve vergi muafiyetine çevrildi. Holding’e son 10 yılda ‘yatırım teşviki’ adı altında aktarılan para 3,7 milyar TL! Ancak Holding, bir çalışanının 7 milyon TL’lik tazminatını ödeyemiyor!
Ahmet Çalık’ın sahibi olduğu Çalık Holding AKP döneminde en hızlı büyüyen şirketlerden biri. Çalık, Forbes Türkiye’nin 2020’de hazırladığı “En Zengin 100 Türk” listesinde 1,5 milyar dolarlık servetiyle 15. sırada yer aldı.
Çalık Holding’e kendi finansal ve faaliyet raporlarına göre kamu kaynaklarından yapılan yatırım teşvikleriyle, 2015 yılında 20 milyon TL, 2016 yılında 6.1 milyon TL, 2018 yılında 73.9 milyon TL, 2019 yılında 39 milyon TL, 2020 yılında 169.25 milyon TL, 2021 yılında 153,32 milyon TL, 2022 yılında 324,33 milyon TL 2023’te ise 13.2 milyon TL kaynak aktarıldı.
Bu yıllarda aktarılan kaynağın dolar cinsinden büyüklüğü 95.68 milyon doları bulurken bugünkü parasal değeri ise yaklaşık 3.78 milyar TL. Yani Eğrek’in 2015 yılından beri “hakkım” diyerek talep ettiği 7 milyon TL ödenmezken bu miktarın tam 540 katı Çalık Holding’e aktarıldı. Holdingin birçok şirketi verilen bu teşvikler nedeniyle kurumlar vergisinden kurtuldu.
Cumhuriyet’in haberine göre Çalık Holding’in ismi, vergi cennetlerinde kurulan mali ağların ifşa edildiği Pandora Belgeleri’ne de yansıdı. Yüz milyonlarca dolarlık hesaplar ifşa olurken, holdingin başkanı Ahmet Çalık’ın sahibi olduğu Arnavutluk’taki BKT Bankası hakkında da soruşturma başlatıldı.
Holding aynı zamanda 13 Şubat 2024’te 9 işçinin yaşamını yitirdiği Çöpler Altın Madeni’ni işleten Anagold Medencilik’in yüzde 20 hissesine sahip.
Anagold Madencilik’in 7,2 milyon dolarlık vergi borcunun silindiği, şirketin yüzde 80 hissesine sahip olan Kanadalı altın madeni şirketi SSR Mining’in bilançosunda ortaya çıkmıştı. SSR Mining’in Türkiye’de önceki dönemlerden kalan 8,6 milyon dolarlık vergi borcu bulunduğu ifade edilen 2023 üçüncü çeyrek finansal raporuna göre, şirket, 12 Mart 2023’te yürürlüğe giren yasa uyarınca yaptığı vergi affı anlaşması uyarınca 7,2 milyon ABD Doları tutarında vergi, faiz ve cezayı sıfırladığını ve 8,6 milyon yerine 1,4 milyon dolar nakit ödeme yaptığını beyan etti.
Enerji dağıtım ihaleleri
BirGün’de yer alan habere göre, Yeşilırmak Elektrik Dağıtım AŞ (YEDAŞ), 2010 yılında 441 milyon 500 bin dolara özelleştirildi. Şirket Samsun, Ordu, Çorum, Amasya ve Sinop’ta hizmet veriyor.
Aras Elektrik Dağıtım AŞ (Aras EDAŞ), 2013’te 128 milyon 500 bin dolara özelleştirildi. Şirket Erzurum, Ağrı, Kars, Erzincan, Iğdır, Ardahan ve Bayburt’ta faaliyet yürütüyor. Aras EDAŞ’ta, Yönetim Kurulu Başkanvekili ve eski AKP Bitlis Milletvekili Vahit Kiler’in sahibi olduğu Kiler Holding’in ortaklığı bulunuyor.
Medya satın alması
2007’de TMSF tarafından satışa çıkarılan Sabah–ATV medya grubunu tek teklif sahibi olarak Çalık Holding bünyesindeki Turkuvaz Medya satın aldı. Satın alma sürecinde kamu bankalarından yaklaşık 750 milyon dolar kredi kullanıldı. Turkuvaz Medya, 2013’te Kalyon Grubu’na devredildi.
Madencilik ortaklığı
Çalık Holding, Erzincan’ın İliç ilçesindeki Çöpler Altın Madeni’ni işleten Anagold Madencilik’te yüzde 20 hisseye sahip. 13 Şubat 2024’te liç yığınının çökmesi sonucu işletmede 9 işçi hayatını kaybetti, 2 işçi yaralandı. Aynı maden, 2022’deki siyanür sızıntısı ve Anagold’un 2023 bilançosunda görülen 7,2 milyon dolar tutarındaki silinen vergi borcu ile de gündeme gelmişti.
Şirket yöneticileri ve siyasi bağlantılar
Holding bünyesinde 2007–2013 yılları arasında çeşitli görevlerde bulunan Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın damadı Berat Albayrak, daha sonra Hazine ve Maliye Bakanlığı görevini üstlendi. Aras EDAŞ ortağı Kiler Holding’in yönetiminde eski AKP Milletvekili Vahit Kiler yer alıyor.
