Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, AKP Meclis Grup Toplantısı’nda yaptığı sunumda yeni ekonomik modeli anlattı.
Basına kapalı yapılan sunumda Nebati’nin “Düzlük göründü” ve “Artık büyük yatırımlar için para harcamamızı gerektirecek bir şey kalmadı. O yüzden kasada fazla para var ve bunu yeni ekonomi modelimiz için değerlendireceğiz” dediği aktarıldı.
BBC Türkçe’den Ayşe Sayın’ın aktardığına göre Nebati dün ‘Kur Korumalı TL Mevduat Hesabı‘ sistemi ve önümüzdeki dönem hedeflerine ilişkin yaklaşık 45 dakikalık sunum yaptı.
Nebati sunumunda yeni finansal sistem sayesinde artık yurttaşların dövize yönelmesini beklemediklerini söyledi.
Nebati’nin ayrıca Türkiye’nin yatırım önceliğinin değiştiğini ve üretim odaklı yatırımlara öncelik vereceklerini belirterek şunları dile getirdiği kaydedildi: “Kasada para var, bundan sonra bu paramızı yeni ekonomik modelimiz için değerlendireceğiz.”
AKP’li kaynaklardan aktarılanlara göre Nebati’nin toplantıdaki değerlendirmeleri şöyle: “AK Parti olarak, altyapı yatırımları konusunda büyük bir iddia ortaya koyduk. Türkiye’nin büyük bir altyapı açığı vardı ama bunların yüzde 90’ı tamamlandı, hastane, yol, köprü, havalimanı, okul gibi altyapı yatırımları büyük harcama gerektiren yatırımlardı. İktidarımız döneminde bunları tamamladık, artık, yatırımlarımızda önceliğimizi değiştiriyoruz. Çünkü, bu tür büyük yatırımlar için para harcamamızı gerektirecek bir şey kalmadı. O yüzden kasada fazla para var ve bunu yeni ekonomi modelimiz için değerlendireceğiz.”
Nebati’nin ayrıca yeni sistemin en büyük yararını ‘alt gelir grubunun‘ göreceğini de savunmuş: “Dövizde değişkenlik olmamasının en büyük faydasını dövizden para kazananlar değil, aksine bankada parası olmayanlar görecek. Dövizin oynamayacağını öngörüyoruz. Dövizin oynamasının en büyük sebebi, insanların daha çok para kazanma hırsıydı. Yeni sistemde kimse böyle bir yöntemle para kazanamayacağı için neden dolar alsın ki?
Bu yeni finansal sistem ile kur oynamayacağı için daha fazla zam gelmeyecek. Muhalefet, ‘Bankada parası olan adamı kolluyorsunuz siz zenginlere çalışıyorsunuz. Garibanının parasını oraya veriyorsunuz’ diyor. Doların yükselmesinden en çok alt gelir grubu etkilendi. O nedenle tam tersine artık ‘Dolar alayım da para kazanayım’ gibi toplu hareket edilmeyeceği için, aslında bu atılan adımlar alt gelir grubu için önemli.
Şimdi fiyatlar yerine oturacak, Çünkü döviz stabilize olacak, bundan sonra yavaş yavaş normalleşeceğiz. Düzlük göründü, bundan sonra toparlanma başlayacak.”
BÜTÇEDE RAKAMLAR
Bütçe pandemiye bağlı oluşan baz etkisi ve bu yıl beklenen yüzde 10 civarındaki büyümenin vergi gelirlerine katkısıyla ilk 11 ayda 46,5 milyar TL ile sınırlı açık vermişti.
Açığın her yıl olduğu gibi aralık ayında artması, önümüzdeki yıl ise bütçe açığında kalıcı artış trendine girilmesi bekleniyor. Ekonomistler bütçe açığının GSYH’ya oranın kasım itibarıyla son 12 aylık bazda yüzde 1,3’e kadar gerilediğini buna rağmen aralıkta verilmesi beklenen yüksek bütçe açığıyla 2021 yılında açığın yüzde 1,3’ten güncel Orta Vadeli Program (OVP) hedefi olan yüzde 3.5’e doğru yükselmesini bekliyorlar.
Hükümet benimsediği yeni ekonomik modelde cari fazla hedeflediği için enflasyonda oluşacak yükselişin bütçedeki açığı artırarak telafi edeceği tahmin ediliyor. Bu çerçevede, 2013-2016 arasında GSYH’ya oranla yüzde 1 açıkla devam eden bütçenin önümüzdeki yıl yüzde 5 açığa ulaşmasına kesin gözüyle bakılıyor.
Bütçe açığının artmasında asgari ücret artışı, memur, işçi ve emeklilerin maaşlarına yapılacak artışlar, 3600 ek gösterge düzenlemesi, durumdan etkilenen esnaf ve sanatkara yapılacak destekler gibi toplumdaki parasal kayıpları telafi etmeye yönelik adımlar da etkili olacak.
Öte yandan yüzde 5 açık seviyesi bile halen gelişmekte olan ülke ortalaması olan yüzde 5,8’in altında bulunuyor.