Türkiye’nin yurt dışından döviz temin etmek için 2013 yılında Londra’da açtığı TL swap piyasasında yabancı yatırımcı TL bulamıyor.
Riskli gördükleri TL’den çıkmak isteyen yabancılar ellerindeki kâğıtları satıp çıkamıyor. TL’nin faizi 2019 ve 2020’de olduğu gibi rekor kırıyor.
Merkez Bankası’nı (TCMB) İngiltere’nin başşehri Londra’da 2013’ten beri işlettiği swap (dolar-TL takası) piyasalarında gecelik TL faizi yüzde 1.400’e kadar çıktı.
7 Kasım 2020’de Murat Uysal’ın yerine getirilen TCMB Başkanı Naci Ağbal’ın 20 Mart 2021 tarihi itibarıyla görevden azledilmesi Türkiye’ye dönük risk algısını artırdı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın TCM Başkanlığı’na getirdiği Şahap Kavcıoğlu’nun eski Halkbank genel müdür yardımcısı olması Amerika ile iplerin daha da gerecek bir hamle” diye yorumlandı.
Elindeki hisse senedi, devlet tahvili ya da şirket tahvili gibi TL menkul kıymetlerini satmak isteyen yabancılar TL bulamayınca köşeye sıkıştı. TL talebi patlayınca gecelik faizler önce yüzde 440’a, akabinde yüzde 1.400’e fırladı.
2019 VE 2020 YILLARINDAKİ GİBİ
Türkiye’de faaliyet gösteren bankalarının Londra piyasalarına TL akışını kesmesiyle 2019 yıl nisan ayında TL swap faizleri yüzde 1.200’e kadar çıkmıştı. 4 Ağustos 2020’de swap krizi tekrar ederken, yüzde 13-14 civarında seyreden faiz yüzde 900’e yaklaşmıştı.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) bankaların swap kriterlerini özkaynak tutarına göre tahdit getirmişti.
Bu yolla TL’nin değer kaybetmesinin önüne geçilmesi hedefleniyor. Ancak bu yöntemin serbest piyasa dinamikleriyle örtüşmediği ve yabancı yatırımcının TL cinsi varlıklara olan güvenine uzun vadeli zarar verdiği eleştirileari yapılıyor.
Dün 8,47 TL’ye kadar yükselen ABD Doları bugün 7,89 TL seviyesinde. Euro ise 9,41 TL.
MERKEZ BANKASI BAĞIMSIZLIĞI KÂĞIT ÜZERİNDE
Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch bugün yaptığı açıklamada Türkiye’de enflasyonun düşmesi ihtimalini azalttığını belirtti.
Fitch, Merkez Bankası başkanlarının sık sık değişmesinin bu görevdeki kişilerin siyasetten bağımsız şekilde görev yapamadıklarını gösterdiğini vurguladı.
BlueBay Capital varlık yönetimi şirketinden gelişen piyasalar stratejisti Tim Ash, yatırımcılara gönderdiği piyasa notunda swap faizlerinin yükseltilmesi adımını eleştirdi.
Ash, “TL’ye karşı kısa pozisyon almanın maliyetini yükseltiyorlar, ancak aynı zamanda TL cinsi varlıklara yatırım yapmış kişileri de bitiriyorlar. Naci Ağbal’a ve Türkiye’nin hikâyesine güvenip yatırım yapanlar cezalandırılıyor.” dedi.
SWAP NEDİR?
İki tarafın bir varlık veya yükümlülüğe bağlı olan nakit akışını aralarında değiştirdikleri işlemdir. Örneğin 10 yıllık sabit faizli borca sahip bir firma ile benzer ancak dalgalı faizli borca sahip bir firma birbirlerinin yükümlülüklerini değiştirebilir.