Dolar kurunun çıkışına engel olmak TCMB rezervlerinden geçen yıl 30-32, bu yıl 60 milyar dolar satış gerçekleştirildiği öğrenilirken Kamu Bankaları’nın da döviz rezervlerini kuru sabitlemek için sattığı ortaya çıktı.
Son dönemde dolar kurunu sabit tutmak için Merkez Bankası rezervlerinden yapılan satışlara kamu bankalarının satışları da eklendi. BDDK verilerine göre kamu bankalarının net döviz açık pozisyonu 22 Mayıs’taki 4.3 milyar dolar seviyesinden 3 Temmuz itibarıyla 8.3 milyar dolara yükseldi.
Verilere göre TCMB’nin rezerv kayıplarının azaldığı dönemde kamu bankalarının döviz açık pozisyonlarını belirginleştirdiği görülüyor. Akbank, Vakıfbank, Ziraat Bankası ve BDDK konu hakkında yöneltilen sorulara cevap vermedi. Türkiye’nin 2019 başından bu yana piyasaları müdahaleyi de içeren toplam döviz arzı da 100 milyar doları aşmış durumda.
Bu Haberlerdeİlginizi Çekebilir
TL’nin istikrarlı ve rekabetçi bir seyir izlemesi Türkiye’nin yeni ekonomi politikasının temel hedeflerinden biri haline gelirken, Merkez Bankası rezervlerinden yapılan döviz satışlarına son dönemde kamu bankalarının kendi bilançolarından yaptıkları satışlar da eklendi.
Kamu bankalarının geçen yıl aralık ortasında neredeyse sıfır olan net döviz açık pozisyonları hazirandan itibaren belirgin artış göstererek temmuz itibarıyla 8 milyar doların üzerine çıktı. TCMB’ninkiyle birlikte bakıldığında Türkiye’nin 2019 başından bu yana piyasaları müdahaleyi de içeren toplam döviz arzı da 100 milyar doları aşmış durumda.
8.3 MİLYAR DOLARA YÜKSELDİ
Bankacılık sektörü 2001 yılındaki krizden bu yana, kısa dönemler haricinde döviz açık ya da fazlası pozisyon taşımayı tercih etmiyordu. Ancak tarihsel olarak gözlenen bu tercih, bu yıl itibarıyla kamu bankalarında değişti.
BDDK verilerine göre kamu bankalarının net döviz açık pozisyonu 22 Mayıs’taki 4.3 milyar dolar seviyesinden 3 Temmuz itibarıyla 8.3 milyar dolara yükseldi. Özel bankalarda ise bu oran son birkaç yıldır 2-3 milyar dolar döviz fazlası seviyesinde bulunuyor. Seviye değişse de genel olarak pozitifte ve stabil bir seyir izliyor.
“YÜZDE 25’İ AŞMIŞ DURUMDA”
Reuters’a bilgi veren bir bankacılık kaynağı, “TCMB rezervlerinden geçen yıl 30-32, bu yıl 60 milyar dolar satış gerçekleştirdi. Haziran ayında belirginleşmek üzere kamular da bu trende katılmış görünüyor. Bankaların alabileceği açık pozisyon özkaynaklarının yüzde 20’si ile sınırlandırılıyor. Ancak baktığımızda şu anda kamu (mevduat) bankaları yüzde 25’i aşmış durumda. TCMB’nin rezervlerindeki kaybın kuvvetli olması nedeniyle kamunun TCMB’ye bankacılık kanalından destek olduğunu düşünüyoruz. 2001’den beri ilk kez yaşanan bu sürecin devam edip etmeyeceği de çok önemli.” dedi.
BDDK bankaların yabancı para net genel döviz pozisyonunun, yasal öz kaynağın yüzde 20’si üzerine çıkmasını istemiyor. Düzenlemeler kısa sürelerle bu sınırın aşılmasına izin verse de bunun senede altı defayı aşmaması gerekiyor. Kalkınma ve mevduat bankalarını içeren kamu bankalarının net döviz pozisyonunun öz sermayeye oranı ise 3 Temmuz haftasında yüzde 20.7’ye yükselerek ilk defa bu eşiği aştı. Bu oran bir önceki hafta yüzde 16.8 seviyesindeydi.
KAMU BANKALARI SESSİZLİĞİNİ KORUYOR
Kamu bankalarının döviz arzını belirginleştirdiği haziran ortasından bu yana ise dolar/TL 6.85 etrafında dar bantta neredeyse hareketsiz bir seyir izliyor.
Başlıca kamu bankalarından Halkbank, konu hakkındaki sorulara yanıt vermedi. Vakıfbank ve Ziraat Bankası haber anında henüz cevap iletmedi. Merkez Bankası kamu bankaları ile eş güdüm içinde hareket edip etmediği sorusuna haber anında yanıt vermedi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) sorulara cevap vermedi.
Bankacılara göre TL’deki stabil seyirdeki en önemli etken kamunun döviz arzı. Bankacıların TCMB verilerinden yaptığı hesaplamaya göre, mayıs sonu itibarıyla kamunun TCMB rezervlerinden yaptığı döviz arzı yaklaşık 55 milyar dolar seviyesinde.
TCMB’nin lokal bankalarla gerçekleştirdiği swap anlaşmaları dahil edilince hesaplanabilir hale gelen bu tutar Goldman Sachs’ın tahminine göre haziran da dahil edildiğinde 60 milyar dolara ulaşıyor. Geçen yıl da 30-32 milyar doları bulan bu arz, kamu bankalarının da katılımıyla 2019’dan beri bakıldığında 100 milyar doların hemen üzerine çıkmış durumda.
