Hükümetin kabine revizyonunda adı geçtiği iddia edilen Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın damadı Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın dün açıkladığı Yeni Ekonomi Programı’na (YEP) ekonomi yazarlarından tepkiler geliyor.
Sözcü yazarı Murat Muratoğlu bugünkü yazısında açıklanan cari açık rakamları ile büyüme tahminleri, hedeflenen büyüme ile enflasyon tahminlerinin tutarlı olmadığına dikkat çekiyor. Muratoğlu, büyüme ve işsizliği azaltmak için tekrar inşaat sektörüne destek verileceğine dikkat çekiyor.
Muratoğlu, Bakan Albayrak’ın açıklamalarında ekonomiyi bu hale getirenlerden hiç bahsetmediğini, hiçbir hatayı üstlenmediğini belirtiyor.
Muratoğlu “Neyin nasıl yapılacağını söylemeden temennilerden oluşan bir program sundu. Somut adımların tarihleriyle birlikte gerçekleştireceği bir yol haritası ortada yoktu. Hiçbir derde derman olmayacak sözde ekonomi programının halka yutturulmaya çalışıldığı yarım saatlik bir gösteriydi. Peki, hedefler nasıl gerçekleşecek? Tarım ne olacak? Çiftçi ne yapacak? Üretim nasıl artacak? Enflasyon nasıl düşecek? Büyüme artacaksa cari açık nasıl dizginlenecek? İstihdam nereden sağlanacak? Şirketler nasıl kurtarılacak? Yabancı yatırımcı nasıl ikna olacak? Hiç biri yok” diyor.
Albayrak’ın “Kredi desteği eksikliği ve konut sektörü arz fazlası nedeniyle büyüme düştü ve işsizlik tırmandı” sözlerini değerlendiren Muratoğlu “Yani, büyümek ve işsizliği azaltmak için tekrar inşaat sektörüne destek verilecek! Değişim nerede? Kamu bankalarının zararına kredi vermesinde” ifadelerini kullanıyor. Muratoğlu, kamuda şeffaflık sağlanacağı yönündeki açıklamayı da “Verilen ihalelerin şartnameleri mi yayınlanacakmış? Ya da Merkez Bankası’nın rüyasında yarattığı döviz rezervinin kaynakları mı açıklanacakmış?” diye eleştiriyor.
Karar gazetesinden İbrahim Kahveci de bugünkü yazısında ekonomi dendiğinde ilk olarak insan unsuruna baktığını belirtiyor.
2018 Haziran ayına göre bu yılın aynı ayında çalışan sayısının 802 bin kişi azaldığını belirten Kahveci “Çalışan sayısındaki azalışın ana nedeni ise inşaat sektörü. Sadece bu sektörde çalışan sayısı 493 bin kişi azalarak 1 milyon 617 bin kişiye düşmüş. Toplam istihdamın 28,5 milyon kişiye ulaştığı bir ekonomik ortamda inşaat sektörü işsizlikte ana belirleyici olmuş” diyor.
Geçen yıl açıklanan ilk YEP’te 2019 yılı için işsizlik oranının yüzde 12,1 olarak açıklandığını söyleyen Kahveci, gözden kaçan detayın ise 2019 yılında çalışan sayısının 29,1 milyon kişi olacağının açıklanması olduğunu belirtiyor.
Kahveci “Bakın yıl ortasındayız. Ve çalışan sayısı 29,1 milyon kişi değil, 28,5 milyon kişi. Kısaca, geçen yıl YEP açıklamasında ikili bir kıskaç söz konusu. Çalışan sayısı hedefi tutmadığı gibi işsizlik oranı da 12,1 değil, şu an 13,0. Geçen yıl eylül ayının sonlarında açıklanan ilk YEP ile temel konular olan işsizlik ve büyüme noktasında hedefleri maalesef tutturamadık” diyor.
Kahveci, Bakan Albayrak’ın bu durumu “Büyümede geçtiğimiz sene YEP çerçevesinde koyduğumuz yüzde 2,3’lük hedefin biraz uzağında kalacağız. Özellikle ikinci çeyrekle birlikte yaşanan, tekrar seçimle ötelenen ekonomideki bir çeyreklik kaymanın büyümeye etkisini bu yıl görmüş olduk” şeklinde açıkladığını hatırlatıyor ve tekrarlanan İstanbul seçimlerine dikkat çekiyor.
Kahveci şöyle devam ediyor:
“Yani Bakan Albayrak tekrar seçim nedeniyle ötelenen bir çeyreklik kaymaya dikkat çekiyor. Dikkat buyurunuz. Bakan Berat Albayrak tekrar seçim diyor. Yani geçen yıl açıkladığı YEP’i tekrarlanan İstanbul seçimleri vurdu. Mesaj kime ise… Ben anlamadım.”