Balıkesir Büyükşehir Belediyesi bünyesinde kısa süre önce kurulan Balıkesir Planlama ve Kalkınma Ajansı (BAPKA), genç işsizliğine dair dikkat çeken bir araştırmayı kamuoyuyla paylaştı. “Balıkesir’de Genç İşsizliği: Deneyimler, Beklentiler ve Çıkış Yolları” başlıklı rapora göre, şehirdeki gençlerin öncelikli sorunu işsizlik. Ankete katılan 429 gençten yüzde 81,52’si ise geleceğe dair umutsuz olduklarını belirtti.
SEÇİM SONRASI ADIM
Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Akın’ın göreve geldikten hemen sonra hayata geçirdiği BAPKA, kente yönelik ilk kapsamlı analizini Mayıs ayında yayımladı. Araştırma; Balıkesir İstihdam Ofisi’ne başvuran, 20 ila 34 yaş arasında, iş arama sürecinde olan gençlerle hem yüz yüze hem de telefonla yapılan görüşmelerle hazırlandı.
Gençlerin büyük bölümü mezun oldukları alanda iş bulamıyor. Eğitimle istihdam arasındaki kopukluk dikkat çekerken, yeterli iş imkânı olmadığını belirten birçok genç, tanıdık olmadan iş bulmanın mümkün olmadığını söylüyor. Görüşmelere katılanlardan biri, “Diyet yapıyorum bahanesiyle yemek masrafından kısıyorum” diyerek içinde bulunduğu zorluğu özetledi.
DİPLOMA YETMİYOR ARTIK
Katılımcıların yüzde 66,2’si, okudukları bölümle ilgili bir iş bulabileceklerine inanmıyor. Dahası, yüzde 70,62’si iyi eğitim alan bireylerin dahi iyi bir yaşam sürdüremediğini düşünüyor. Raporda yer alan ifadeler, bu umutsuzluğu çarpıcı şekilde ortaya koyuyor: “Okuyanlar şu an işsiz”, “Meslek öğrenip dükkân açanların evi, arabası var”, “Yüksek lisans yapmış komşum temizlik işi yapıyor.”
Gençlerin yüzde 44,7’si borç içinde olduğunu söylüyor. Harcama kalemleri arasında gıda, barınma ve giyim ilk sıralarda yer alırken, yüzde 83’lük kesim ayda 5 bin liranın altında kişisel harcama yapabiliyor. Bir yılı aşkın süredir iş arayan bir genç, “İşsiz kaldıkça yaşam kalitem dibe vurdu. Diyet yapıyorum deyip yemekten kısmaya başladım” sözleriyle yaşadığı ekonomik baskıyı dile getiriyor.
İŞSİZLİK GİZLENİYOR
Araştırma, ekonomik zorlukların yanında psikolojik yüklerin de ağır bastığını gösteriyor. İşsiz kalan birçok genç, sosyal çevresinden dışlanmamak için durumu gizliyor. Bu durumu anlatan bir katılımcı, “Yetersiz mi gördüler, neden işten çıkarıldın?” gibi sorularla karşılaşmamak için işsizliğimi bir süre sakladım” dedi.
Katılımcıların yüzde 79,33’ü sigortalı ama düşük maaşlı bir işi, sigortasız yüksek maaşlı işe tercih edeceğini belirtti. Aynı şekilde, yüzde 72,93’lük kesim huzurlu bir ortamda çalışmayı, yüksek maaşlı ama stresli bir işe tercih ediyor. Gençlerin yüzde 74,77’si ise uygun şartlar oluşursa kendi işini kurmak istiyor.
FIRSATLAR EŞİT DEĞİL
Rapora göre, gençlerin yüzde 81,52’si Türkiye’de fırsat eşitliğinin bulunmadığını düşünüyor. Gelecek beklentileri ise oldukça düşük. Yapılan puanlama sonucunda, gençlerin geleceğe dair umut düzeyi 10 üzerinden yalnızca 4,38 olarak ölçüldü. Bu tablo, gençlerin neden giderek daha umutsuz hale geldiğini açıkça ortaya koyuyor.
BAPKA’nın araştırmasında gençlerin talepleri de net şekilde ortaya çıktı: Güvenceli bir iş, insanca yaşayabilecekleri bir gelir ve huzurlu bir çalışma ortamı. Çoğu genç, eğitim sistemine olan güvenini yitirmiş durumda. Umutsuzluk giderek yaygınlaşırken, gençlerin kendi yolunu çizme arzusu da dikkat çekiyor.
