Artan enflasyon ve yüksek faizler vatandaşları borca sürükledi. Bireysel kredi kullanıcı sayısı 42 milyonu aşarken, ortalama borç ilk kez 100 bin TL’yi geçti. Uzmanlar uyarıyor: Hane halkı borç sarmalında!
BORÇLA YAŞAMAK YENİ NORMAL
Geliriyle geçinemeyen milyonlar çareyi borçlanmakta buluyor. Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi’nin verilerine göre, 2025 yılı Mart ayı itibarıyla bireysel kredi kullanan kişi sayısı 42 milyon 159 bine yükseldi. Artık neredeyse her iki kişiden biri bankalara borçlu.
KREDİ KARTLARI REKOR KIRIYOR
Birgün’den Havva Gümüşkaya’nın haberine göre, kredi kartı kullanıcı sayısı da hızla artıyor. Geçtiğimiz yıl 37,2 milyon olan kullanıcı sayısı Mart 2025 itibarıyla 39,1 milyona ulaştı. Bireysel kredi kartı borcu ise 2 trilyon 36 milyar lirayı aştı. Bu kart borçları içinde tasfiye olunacak borç oranı yüzde 3,9’a çıkarak alarm verdi.
KMH’LAR CAN SİMİDİ GİBİ AMA…
Kredili Mevduat Hesapları (KMH) da vatandaşın acil nakit ihtiyacına yanıt veriyor gibi görünse de borç kısır döngüsünü büyütüyor. KMH bakiyesi bir yılda 220 milyar liradan 518 milyar liraya yükseldi. KMH kullanıcı sayısı 30,5 milyona, kişi başına borç ise 17 bin TL’ye dayandı. Tasfiye oranı burada da yükselişte: Yüzde 3,6.
İHTİYAÇ KREDİSİNE ULAŞMAK ZORLAŞTI
Uygulanan sıkı para politikaları ihtiyaç kredilerine ulaşımı kısıtladı. İhtiyaç kredisi kullanan kişi sayısı 13,4 milyondan 11,1 milyona gerilese de ortalama borç 66 bin TL’den 97 bin TL’ye fırladı. Bu kredilerde tasfiye oranı da yüzde 5’e dayandı.
UZMANLAR UYARIYOR: FİNANSAL SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK TEHLİKEDE
Ekonomist Prof. Dr. Yakup Küçükkale, artan borçlanma eğiliminin tehlikeli bir tablo çizdiğine dikkat çekti. Kredi kartları ve KMH gibi kısa vadeli borç araçlarının gelirle değil, borçla yaşamayı normalleştirdiğini belirtti. Küçükkale, “Bu tablo, milyonlarca insanın borçlarını çeviremeyecek hale geldiğini gösteriyor” dedi.
BORÇLARIN NEDENİ: ENFLASYON VE UMUTSUZLUK
Küçükkale, borçluluk oranlarındaki yükselişin üç temel sebebi olduğunu vurguladı:
Yüksek Enflasyon ve Alım Gücü Kaybı: Reel ücretler düşüyor, temel ihtiyaçlar bile borçla karşılanıyor.
Borçla Borç Ödeme Döngüsü: Özellikle KMH ve kredi kartları mevcut borçları kapatmak için yeniden borçlanmaya neden oluyor.
Finansal Okuryazarlık Eksikliği: Bireylerin borç yönetimi konusundaki bilgi eksikliği borcu büyütüyor.
TOPLUMUN YÜZDE 71’İ EKONOMİDEN UMUTSUZ
İstanbul Ekonomi Araştırma’nın Mayıs raporuna göre, halkın yüzde 71’i ekonominin “kötü” olduğunu düşünüyor. Gelecek için de umutlu değiliz: Katılımcıların yüzde 53’ü ekonominin daha da kötüleşeceğini söylüyor.
GEÇİNEMEYENLER ÇOĞUNLUKTA
Ankete katılanların çoğu “gelirim giderimi karşılamıyor” diyor. Bu oran özellikle kadınlarda ve işsizlerde çok yüksek. 45-54 yaş grubundakilerin yüzde 54’ü geçinemediğini belirtti. Devlet memurları ise en rahat kesim; yüzde 17’si geliriyle giderlerini fazlasıyla karşıladığını söylüyor.
HANE HALKI BORÇLA AYAKTA DURUYOR
Görünen o ki borç, artık bir tercih değil zorunluluk. Uzmanlar, sürdürülemez hale gelen borç yükünün ekonomik ve sosyal krizleri derinleştirebileceği uyarısında bulunuyor. Artık borçsuz bir yaşam, lüks değil hayal gibi.
