Dış ticaret verilerine göre TL’deki son bir yıldaki yüzde 30’luk değer kaybına rağmen ihracattaki artış yalnızca yüzde 7 oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ile Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verileri açıklandı. Verilere göre ihracat 2018 yılında, bir önceki yıla göre yüzde 7 artarken, ithalat ise yüzde 4,6 azaldı.
Böylelikle dış ticaret açığı yüzde 28,4 düşüşle 76 milyar 807 milyon dolardan 55 milyar 16 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2017’de yüzde 67,1 iken geçen yıl sonu itibarıyla yüzde 75,3’e çıktı.
ARALIK AYI
2018 yılı Aralık ayında ise, ihracat 2017’nin aynı ayına göre yüzde 0,2 arttı, ithalat ise yüzde 28,3 azaldı. Böylelikle Aralık ayında dış ticaret açığı yüzde 71,1 azalarak 2 milyar 674 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı da 2017 Aralık’ta yüzde 60 iken, 2018 Aralık’ta yüzde 83,8’e yükseldi.
VERİLER NE ANLAMA GELİYOR?
Gazete Karınca’nın haberine göre; dış ticarete ilişkin verileri Twitter üzerinden değerlendiren iktisatçı Mustafa Murat Kubilay, cari açığın kapanmasının iyi bir politikanın neticesinden ziyade ekonomideki sıkıntıların sonucu olduğunu vurguladı.
‘BİR HAYALİN SONU GELDİ’
Kubilay’a göre rakamlar ihracatın ithalata esir olduğunun göstergesi ve aynı zamanda ‘bir hayalin sonu’.
“Bir dönem TL değer kaybederse dış ticarette daha rekabetçi oluruz, ihracat patlar, ekonomimiz büyür diyen dış ticaret bakanlarımız vardı. Önceki yıllardaki değer kayıplarına ek 2018’de TL %30 değer kaybı yaşadı ama ihracattaki artış yalnızca %7 oldu. Peki neden? Çünkü Türkiye’nin ihracatı ithalatının esiri olmuş. Yalnızca ham madde değil ara mal ithal etmeden imalat yapıp yurt dışına satamıyoruz. Yani mesele petrolümüz yok mevzusunun çok ötesi. Oldukça kötü planlanmış (muhtemelen planlanmamış) yoksullaştıran büyüme politikası bu.
‘İTHAL EDEMEDİĞİMİZ İÇİN İHRAÇ DA EDEMİYORUZ’
2018’de ithalattaki azalış ise %4,6. İthal edemediğimiz için ihraç da edemeyeceğimizi buradan görebiliyoruz. Ancak bu veriler 2018 yılının tamamı için geçerli; asıl cari durum yılın son ayı Aralık verilerinde gizli. İhracat %0,2 artarken ithalat %28,3 düşmüş. Bunun anlamı ithalat yapacak güçte yerli firma pek kalmamış veya firmaların geleceğe ilişkin beklentileri bozulmuş veya ellerinde ithalat için dövizleri yok. Sanayi politikamızdan ötürü ithalatsız ihracat olamadığı için sonuç dış ticarete dayalı büyüme hayalinin sona ermesi.
CARİ AÇIĞIN KAPANMASI: BÜNYE HASTALIĞI DAHA FAZLA KALDIRAMIYOR
Özetle dış ticaret açığımızın daralması ve haliyle cari açığımızın kapanması daha iyi bir ekonomi politikasından değil; bünyenin daha fazla bu hastalığı kaldıramamasından kaynaklanıyor. Türkiye, sigarayı artık tüttüremeyen bir akciğer hastası konumunda bir ekonomiye sahip.”
