Derinleşen ekonomik krizlere karşı son aylarda peş peşe paketler açıklayan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın son açıkladığı programın adı İVME. Yani İleri, Verimli, Milli Endüstri.
Uzmanlar paketi, ekonominin düzlüğe çıkması yolunda bir umut olup olamayacağını değerlendirdi.
Pakette imalatçı ve ihracatçı şirketlere öncelik verildiği ve onlara destek verileceği gibi hususlar var.
BBC Türkçe’nin haberine göre, program hammadde ve ara malı imalatı, makine imalatı ve tarım sektörlerindeki şirketlere yıl sonuna kadar kamu bankaları tarafından 30 milyar liralık bir finansman sağlanmasını öngörüyor.
Cari fazla hedeflerden biri olarak açıklanırken, istihdama katkı sağlayan, dış ticaret açığı veren ve ithalat bağımlılığı yüksek şirketler bu yardımda öncelikli faydalanacak olan grup.
‘İVME’yi yorumlayan Pictet Varlık Yönetimi’nden kıdemli ekonomist Nikolay Markov, programın makro sorunları ele almaktan ziyade geçici önlemler sunduğuna değiniyor.
Ekonomist Mahfi Eğilmez ise Twitter paylaşımında, “Her açıklanan paket harcama arttırıcı önlemlerle geliyor. Oysa bizim sorunumuz gereksiz harcamaları kısıp enflasyonu düşürmek. Büyüme zaten gitti. Ve bu noktadan sonra büyümeyi harcama artırarak yükseltmek mümkün değil. Çünkü beklentiler olumsuz. Kimse bu havada yatırıma girmez” görüşünü ifade ediyor.
Ekonomist Ümit Akçay, “Mevcut üretim yapısı içinde, cari fazla, ekonomik krizin göstergesidir. Aksi yöndeki yorumlar, gerçeği saptırmaya çalışıyor.” ifadesini kullandı.
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ise “Albayrak’ın açıkladığı hammadde ve ara malı imalatı, makine imalatı ve tarıma yönelik İvme Finansman Paketi, orta ve uzun vadeli olumlu etkileri olacak, üretimin katma değerini artıracak iş dünyasına yönelik önemli bir destektir.” açıklamasında bulundu.
Albayrak’ın 10 Nisan’da açıkladığı bu yılın ilk teşvik paketinde Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın ihraç edeceği yaklaşık 28 milyar TL’lik devlet iç borçlanma senetlerinin kamu bankalarına verileceği duyurusu öne çıkmıştı.
Bir yanda paketler açıklanırken öte yanda ekonomi verileri pek de parlak değil. Türkiye ekonomisinin beklenenden daha fazla küçüleceği öngörüleri yapılıyor.
Daralma beklentisi birinci çeyrekte yüzde 2.5.
Reuters’a konuşan ekonomist Haluk Bürümcekçi, iç talep ve yatırımlarda bir daralma beklediklerini, ancak net ihracatın ekonomiye katkı sunacağını düşündüklerini söylüyor.
Ekonomist Prof. Dr. Selva Demiralp ise, “Türkiye ekonomisinin dipten çıkışının başlaması için öncelikle ekonomiye ve kurumlara olan güvenin yeniden tesis edilmesi, bunun için de öncelikle kur şoku sonrası vuku bulan özel sektör borç sorununun çözülmesi gerekiyor. Yani özellikle enerji ve gayrimenkul sektöründe yoğun olduğu söylenen batık kredilerin bilançolardan temizlenmesi, bu temizlik sırasında oluşacak zararların bir şekilde üstlenilmesi ve bu süreçte piyasa mekanizması kuralları ile tutarlı adımlar atılarak kurumsallıktan taviz verilmemesi gerekiyor” yorumunu yapıyor.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre enflasyon Nisan ayında yıllık bazda yüzde 19,50 olarak gerçekleşti.