Bilim Akademisi, 2023/2024 Akademik Özgürlükler Raporu’nu yayımladı.
Raporda, Türkiye’nin 2023 yılı Akademik Özgürlükler Endeksi’nde 0.09 puanla “akademik özgürlüklerin en çok kötüleştiği” on ülke arasında yer aldığı belirtildi.
Derin nitelik farkı
Avrupa Birliği Komisyonu’nun 2023 ve 2024 raporlarına dikkat çekilen raporda, akademisyenlerin ifade özgürlüğüne yönelik müdahalelerin demokratik gerileme kapsamında değerlendirildiği aktarıldı.
Üniversite sayısının 78’den 208’e, öğretim görevlisi sayısının 70 binden 185 bine ve öğrenci sayısının 1,6 milyondan 8 milyona çıkarılmasının iktidar tarafından “başarı” olarak gösterildiği belirtilen raporda şu ifadelere yer verildi:
Oysa tek başına personel sayısının iki buçuk kattan fazla artması, bu süredeki öğretim elemanı artışının nitelikle paralel ilerlemiş olamayacağının en önemli göstergelerinden birisidir. Bunun yanı sıra bazı orta ölçekli şehirlere ikinci bir üniversite “müjdesinin” verilmesi de nicelik eksenli akademi anlayışının sürdürülmek istendiğini göstermektedir
Atamalar sürüyor
Raporda, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) rektör atamalarını cumhurbaşkanına veren Kanun Hükmünde Kararnameyi iptal ettiği ve kararın 4 Haziran 2025’te yürürlüğe gireceği hatırlatıldı. Buna rağmen rektör atamalarının sürdüğüne dikkat çekildi. Raporda şu ifadelere yer verildi:
Mahkeme, kanun koyucuya herhangi bir niteliksel sınır koymamıştır. Dolayısıyla kanun koyucunun KHK’deki düzenlemenin aynısını kanunla düzenleme olasılığı ve tehlikesi varlığını sürdürmektedir.