Eğitimde gerçeği yansıtmayan abartılı ifadelerle olduğundan farklı gösterme gayretleri…
Bakanlığın sayfasına girdiğimde şöyle bir başlık gözüme çarptı, Bakan “Türkiye eğitime OECD ülkelerinden daha fazla kaynak ayırıyor” demiş. Benim bilgilerimle hiç örtüşmeyen bu ifadeyi doğrulatmak istedim. OECD Raporları ve raporlara atıfla yazılmış yazıları okuyunca eğitimden sorumlu bir bakanın tüm dünyanın gözü önünde kayıt altına giren böyle bir konuşmayı nasıl yapabildiğini anlamakta zorlanıyorum.
OECD 2016 yılında Eğitime bakış raporu yayınlıyor ve ülkeleri birçok açıdan karşılaştırıyor. Bu rapora göre 35 OECD ülkesi kamunun eğitime yaptığı harcamalar bakımından Türkiye sonuncu sırada yer alıyor. Öğrenci başına yapılan ortalama harcama 3.327 dolar olarak veriliyor. Bu bakımdan Türkiye OECD de sondan ikinci sırada yer alıyor. Bakan GSYİH’lanın harcanma oranları bakımından bir karşılaştırma yaptığını farz edersek bu konuda da OECD ortalaması %5,2 iken Türkiye %3,5 ile ortalamanın çok altında kaldığı görülüyor.
İKTİDAR YANLISI EĞİTİM BİR SEN RAPORU BAKANI YALANLIYOR
Eğitim Bir Sen’in 2016 yılında hazırladığı raporda bu durum şöyle anlatılıyor. Türkiye Eğitim harcamaları bakımından OECD ortalamasının çok altındadır.
Dolar bazında yapılan harcama bakımından Eğitim Bir Sen raporunda verilen grafik
Hatta grafiğe göre dolar bazında yapılan harcama bakımından Türkiye OECD ülkeleri arasında son sırada yer almaktadır. Türkiye’nin ilk, orta ve lise seviyelerinde öğrenci başına yaptığı yıllık harcama olan 3.327 dolar, OECD ülkeleri arasında sondan ikinci sıradadır. Türkiye, ilkokuldan yüksek öğrenime kadar olan tüm seviyelerde öğrenci başına yaptığı harcamalarda diğer OECD üyesi ülkeler arasında en düşük harcama oranına sahip ülkeler arasındadır.
OECD Öğrenci başına yapılan harcama ortalaması
İlköğretim 8.477 USD
Ortaöğretim 9.980 USD
Yükseköğretim 15.772 USD
Türkiye’nin dolar bazında yaptığı harcama OECD ortalamasının yarısından azdır. Eğitim dâhil her alanda abartılı ifadelerle ülkeyi olduğundan daha farklı göstermeye çalışan iktidar partisi ne kadar ülke gerçeklerini saklamaya çalışsa da her birimden yayınlanan raporlar kendilerini ele veriyor.
DEVLETİN İSTATİSTİK KURUMU TÜİK TÜRKİYE NÜFUSU EĞİTİMSİZ DİYOR
Türkiye’de nüfusun eğitim durumuna göre dağılımı (TÜİK 2013’e göre)
Devletin istatistik kurumunun 2013 yılında yaptığı sayıma göre Türkiye’de vatandaşlardan 3 milyona yakını hiç okuma yazma bilmemektedir. İlkokul dâhil hiçbir okul bitirmemişlerin sayısı 14.000 milyondur. Sadece ilkokul bitirmişlerin sayısı 12,5 milyonu geçmektedir. Ortaokul mezunu sayısı 15,5 milyonu geçmektedir. İş hayatında karşılığı olan herhangi bir belgeye sahip olmayanların sayısı 35 milyondur. Yaşı gereği henüz okul bitirmemiş çağ nüfusu olan 10 milyonluk grubu çıkaracak olursak, 25 milyonluk eğitimsiz bir nüfusa sahip olduğumuz ortadadır.
OECD DE İNSANİ GELİŞMİŞLİK ENDEKSİNDE TÜRKİYE MEKSİKA’NIN ALTINDA SON SIRADA YER ALIYOR
Ülkelerin insani gelişmişlik endeksi bakımından yapılan bu karşılaştırmada Türkiye insan kaynağını yetiştirmede en başarısız ülkelerden biri olarak sayılmıştır. OECD ülkeleri içerisinde ülkelerin kalkınmasında nitelikli insan sermayesinin önemi göz önüne alındığında, Türkiye’nin OECD ülkeleri ortalaması düzeyinde öğrenci başına eğitim harcaması yapması gerçeği ortaya çıkmaktadır.
Kaynakça: OECD 2015-16 raporları, Betül Hayrullahoğlu-Uşak Üniversitesi-2014, Doğruluk payı bülteni, politika dergisi, Türkiye’de Eğitimin Finansmanı ve ülkeler arası karşılaştırmalar-Sakarya Ün. Gonca Güngör-Alper Göksu