17 bin birincinin çıkması normal mi? Şaibe mi var, bakanlığın TEOG hamleleri neyi gösteriyor?
2017 yılı TEOG (Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş) sınavlarında Dünyanın hiçbir yerinde örneği görülmemiş bir şey yaşandı. 17.000 öğrencinin tüm soruları doğru cevaplaması ile bugüne kadar yapılan tartışmalara yeni bir boyut kazandı.
Bakanlığın ölçme değerlendirme sistemi bilimsel dayanaktan yoksun ve rasyonellikten uzak bir yola girdiğinden hareketle sisteme güven tamamen ortadan kalktı. Haklı olarak 4 yıldan beri uygulanan bir sınavın geçmiş yıllardaki örneklerinden bile bin kattan fazla oranında sapma gösteren bir sonuç vermesi eğitim çevrelerince eleştirilerin hedefi haline geldi. Uluslar arası karşılaştırmaların neredeye hepsinde son sıralarda yer alan bir ülkede Bakanlık başarıyı artırmak için gayret göstereceği yerde başarı görüntüsü oluşturacak yöntemlerle toplumda olumlu algıyla yetinmeyi seçtiği konuşulmaya başladı.
Bu Haberlerdeİlginizi Çekebilir
Yapılan tüm değerlendirmelerde çalışan çalışmayan tüm öğrencilerin başarılı gibi gösterilmesi önümüzdeki günlerde eğitimde ciddi sorunlara yol açacağı, eğitimdeki motivasyon sorunu önümüzdeki dönemde daha da artacağı tespitleri yer aldı.
Uygulamaya başladığı günden bu yana TEOG Sınavlarına baktığınızda, yanlış değerlendirilen-değerlendirilmesi unutulan-iptal edilen sorular, kaybolan-açıldığı anlaşılan-eksik koliler, yanlış puan hesaplamaları, velilerin itirazı üzerine fark edilen hatalar yerleştirme hataları ve öğrencilerin kaderinin belirleyen sınavlarda bakanlığın ciddiyetten uzak yaklaşımıyla ortaya çıkan sınavın güvenilirliğine ilişkin tereddütler.
2017 TEOG ELEŞTİRİLERİ
Ahmet Tarkan Yeniçağdaki köşesinde ya bir yılda başarımız 100/1600 artmış ya da sınav soruları ele altından 17.000 kişilik yeni ortak gruplara sızdırılmış diyerek sonucun garabetini “TEOG da yükselen pis kokular” başlığıyla aktardı. Aslında TEOG sınavları çok sayıda birinci çıkmasıyla baştan beri problemliydi ancak sonuçlar garip karşılansa da bugünkü kadar tepki çekmemişti. Yazarımız bu yılki sonucu öğrencilerin eline sihirli bir değnek mi değdi diyerek sorguluyor. Yazısında 17.000 öğrencinin dağılımına bakıldığında yeni ortaklıkların varlığıyla ilgili ipuçlarının olabileceği imasını yer veriyor.
CHP Milletvekili Şenal Sarıhan 17.000 öğrenci bütün soruları doğru yanıtlayabiliyorsa niçin PİSA da son sıralarda yer alıyoruz, tüm soruları yapan öğrenciler hangi okulların öğrencileridir. Diyerek yeni ortaklara soruların sızdırılmış olabileceği yönünde mecliste önerge veriyor.
TBMM MEB komisyonu üyesi CHP Milletvekili Balbay “Bazı özel okulların 700-800 öğrencisinin tam puan almasını, bu olağan üstü başarının arkasındaki gerçek nedir? Batmanda 60 öğrencinin tüm soruları yaptığını bunların 16’sının aynı okuldan aynı sınıfta 10’öğrencinin 120 sorunun tümünü 15’inin de 119’unun yapmasında bir anormallik yok mu? Bir yılda hangi reformlar yapıldı ki bu sıçrama yapıldı diyor ve TEOG da organize işler mi var?” sorusunu soruyor.
Abbas Güçlü köşesinde konuyu eğitim mucizesi olarak hicivle karışık değerlendirirken, bakanlığın zorluk dereceleri aynı dediği iki sınavdan ikincisinde daha fazla konudan soru sorulmasına rağmen başarının yüzde 2.800 artmış olmasının garipliğine dikkat çekiyor. Birincisinde 665 ikincisinde 17.000 birincinin çıkmasını bütün dünyaya eğitim mucizesi olarak duyurulması gerektiğini vurgulayarak ortada araştırılması gereken ciddi bir durumun olduğunu belirtiyor. Bakanlığın ülkede başarı artmış görüntüsü oluşturma gayretlerinin her şeye yansıdığını karnelerde tüm öğretmenler tüm öğrencilere tam not vermiş ve tüm öğrenciler takdir teşekkür belgesi almış diyerek. Çalışanla çalışmayan arasındaki farkın ortadan kalktığını, diplomalar, karneler ve sınavların sıradanlaştığını belirtiyor.
Eğitim iş sendikası kolay soru politikası ve ortaya çıkan rakamlarla suni başarı hikâyelerinin yazılmaya çalışıldığını, kopya söylentilerinin sınavın güvenilirliğine gölge düşürdüğünü, aynı okulda aynı sınıfta birçok öğrencinin soruların tümünü yapmasıyla sınavın şaibeli hale geldiğini vurguluyor.
Bazı illerde sınav gözcülerinin torpille belirlendiği, görevlendirmelerde iktidara yakın sendika üyelerinin özellikle seçildiği, bazılarının hem gözetmen hem kurye olarak görevlendirilmesinin şaibeli olduğu, öğretmenler yerine Milli eğitimdeki memurların görevlendirildiği, bazılarının hiç göreve gitmeden ek ücret aldığı basında yer alıyor.
ÖNCEKİ SINAVLARDA SKANDALLAR
Bakanlığı 2016 yılında hazırladığı rapora göre: Kendi okullarında sınava giren öğrencilerin kopyaya daha meyilli olduğu, gözetmenlik yapan öğretmenlerin öğrencilerin kopya çekmesine göz yumduğu, bazılarının kopya verdiği, öğretmen görevlendirmeyle ilgili yaşanan problemlerden dolayı boş geçen dersler olduğu konuların yetişmediği, ikili eğitim yapılan okullarda ek kurs açılamadığı gibi sorunlar vurgulanıyor.
TEOG soruları 100’e yakın kişiden oluşan kurul tarafından hazırlandığı, üniversitelerden akademisyenlerin danışmanlık yaptığı söyleniyor. Ama her nasılsa her sene sorularda hatalar gündeme geliyor. Açılan davalarla bazı sorular iptal ediliyor. Puanlar yeniden hesaplanıyor.
SINAV KİTAPÇIĞI SINAVDAN ÖNCE FACEBOOK’TA
2016 yılında; soru kitapçığının kapağının sınavdan önce facebook’ta paylaşılması paketlerin açıldığı kitapçıkların birileri tarafından çalındığı iddia edilerek sınavın iptali isteniyor. Savur ilçesinde henüz sınav sonuçları açıklanmadan Milli Eğitim Müdürü imzasıyla sınavda başarısız olan İngilizce dersi öğretmeninden savunma istendiği ortaya çıkıyor. Sınav sonuçlarının basından önce el altından birileriyle paylaşıldığı yönünde şaibe iddiaları basına yansıyor. Ahmet Kandemir’in köşesinde Ankara’da bir okul müdürünün sınava geç kaldığı gerekçesiyle 12 gözcü öğretmeni almadığı onlar yerine kendi okulundaki öğretmenlere sınav gözcülük görevi vererek sınavı şaibeli hale getirdiğini belirtiyor.
2015 yılındaki sınavda; yaklaşık 1.300.000 öğrencinin puanın yanlış hesaplandığı basına yansıyor. Seçmeli derslerin başarı puanına yansıtılmasının unutulduğu, bu öğrencilerin 3-4 puan kaybettiği belirtiliyor. Birbirinden oldukça uzak mesafelerde oturan aynı sınıfta sınava giren öğrencilerin cevaplarındaki benzerlik yüzünden sınavları iptal ediliyor. Açılan davalarla puanlar yeniden hesaplanıyor. Din dersinden muaf olması gereken gayrı Müslim 400 civarı öğrencinin din dersi puanları sıfır olarak hesaplanıyor. Velilerin dava açması üzerine puanlar yeniden hesaplanıyor. Optik okuyucu ile değerlendirilemeyen cevap kâğıtları taşeronun çalıştırdığı temizlik işçilerine okutulduğu ortaya çıkıyor. Ordu’da mühürlü kitapçık kutularının kırıldığı aktarılıyor.
2014 yılında; MEB yeni sınav sistemine öğrencileri hazırlamak için sınavdan kısa süre önce örnek deneme sınavı yapıyor. Ancak yanlışlıkla deneme kitapçıklarının arasına gerçek sınav kitapçıkları karıştırıldığı anlaşılıyor. Sınavdan önce kitapçıkların bazı öğrencilere verilmesiyle basılan tüm kitaplar ve diğer malzemeler çöpe atılıyor. Sorular yeniden hazırlanıp kitapçıklar yeniden basılıyor. 800 civarı öğrencinin cevap anahtarı yanlış okunuyor. Puanlarının yanlış hesaplandığı tespit edilerek yeniden hesaplama yapılıyor. Ancak tüm öğrenci sıralaması değişeceği için sıralamanın yeniden yapılması gerekirken bu yapılmıyor. Bir okulda sınav kolileri kayboluyor. Sınav 1 saat geç başlatılıyor. Hürriyetten Nuran Çakmakçı 2014 yılındaki sınavda bakanlığın bir öğrenciyi puanı yetmediği halde, başka öğrencilerin haklarını gasp ederek tepeden inme yöntemlerle Üsküdar Amerikan kolejine yerleştirdiğini tespit ediyor. Özel okullar puanıyla öğrenci alan bir okula puanı yetmeyen öğrenci TEOG sınav puanı kullanılarak yerleştirildiğini yazıyor.
YERLEŞTİRME SKANDALLARI
Sınavların ilk uygulandığı 2014 yılında hiç tercihlerinde olmadığı halde Küçükçekmece’de oturan bir öğrencinin Heybeliada’ya Bostancı’da oturan bir öğrencinin Çatalca’ya, Avcılar’da oturan bir öğrencinin Beykoz’daki bir okula yerleştirildiği ortaya çıkıyor.
Penguen dergisi 2014 teki yerleştirme skandalını aşağıdaki karikatürle anlatıyor.
Bakanlık tercihler için A ve B grubu olmak üzere iki liste hazırlıyor. A grubundan kazanamayanların kendilerine en yakın B grubu okullara yerleştirileceğini duyuruyor. Aksine öğrencileri mağdur edecek çok sayıda problem yaşanıyor. Tercih yapmayan 134 bin öğrenciden 40 bininin hiç tercih etmediği halde İmam hatip okullarına yerleştirildiği, bunlar arasında gayrı Müslim öğrencilerin bulunduğu, 94 bin öğrencinin kendi yerleşim yerlerinden uzak B grubu okullara merkezi olarak yerleştirildiği basına yansıyor. Velilerin şikâyeti üzerine bu öğrencilere geçiş hakkı tanınıyor. Ancak geçişlerde de daha önce yerleşmiş öğrencilerin haklarının gasp edildiğinden şikâyet ediliyor.
Bayrampaşa’da oturan bir öğrenci, Anadolu yakasındaki Maltepe’de bir okula, Bağcılardaki bir öğrenci 64 Km uzaktaki Tuzla’da bir okula yerleştiriliyor. İzmir’deki ikiz kardeşlerden biri 128 kilometre uzaklıktaki Karaburun çok programlı lisesine yerleşiyor. Bakanlık önce yerleştirmelerin adrese uygun olduğunu iddia ediyor. Bu öğrencilerin özel okullara kayıt yaptırmasını da yasaklayarak kendi okullarının boşalmasını önlemeye çalışıyor. Sonra basına yansıyan şikâyetler artınca evinden uzağa yerleşen öğrenci adedinin 10.000 olduğunu iddia ediyor, ardından öğrencilere nakil hakkı tanıyarak sorunu çözmeye çalışıyor.
Okullarda yaşanan kayıt sildirme olayları müdürleri, nakillerde yaşadıkları sıkıntılar velileri çileden çıkarıyor. Velilere kısa bir süre verilerek yakınlarındaki okullarda açılacak boş kontenjanı takip etmek zorunda bırakılıyor. Anadolu liselerine puanı yetmeyen öğrencilerin meslek lisesine veya İHL ye kayıt zorunda kalması da ayrı sorun oluşturuyor. Bir okula merkezi yerleştirmeyle alınan 136 öğrenciden 100’ünün kaydını aldığı öğreniliyor. Anadolu liselerindeki boş kontenjanlar bir türlü doldurulamıyor. Bakanlık nakillerde çok düşük puanlı öğrencileri alarak okulları doldurmaya çalışıyor eski öğrencilerin başarıları yok sayıldığı haklarının gasp edildiği belirtiliyor.
SORULAR HEDEFLENEN KAZANIMLARIN NE KADARINI ÖLÇÜYOR
Ülkemizde öğretmenlere Bakanlıkça önceden belirlenmiş becerileri kazandırma görevi verilmektedir. Bunların ne kadarının kazandırılarak öğrencilerin bir üst okula hazır hale geldiğini ölçmek için TEOG vb Merkezi sınavlar yapılmaktadır. Son dönemde ülkemizin PİSA gibi uluslar arası karşılaştırmalarda son sıralarda yer almasına rağmen, TEOG da soruların tümünün 10 binleri aşkın öğrenci tarafından yapılması davranışların ölçülmesinde ciddi sorunlar olduğunu göstermektedir. Bakanlık ya sadece kolay sorularla davranışları kazanılıp kazanılmadığını ölçmekten vazgeçmiş ya da kopya ile çok sayıda öğrenci kazanmadığı davranışları kazanmış gibi gösterilmiştir. Yapılan araştırmalara göre soruların kolaylaştırılmasıyla dershanelere ihtiyacı ortadan kaldırma yönündeki hedefe de ulaşılamamış dershaneler kapanmasına rağmen öğrenci velileri ek destek arayışını sürdürmüştür. Sınav sayısının artmasıyla stres azalacağı yönündeki beklenti de gerçekleşmemiş. Sınav sonuçlarının hem okul notlarında yazılı gibi kullanılması, kopyayı özendirdiği için öğrencilerin kendi okulunda sınava girmesi taraflarca eleştirilmiştir.
Ölçümdeki garabet yanında ölçülen davranış sayısında da ciddi problemler vardır. Bir üst okula taşınan öğrencilerin ilgili derslerden gerekli davranışların ne kadarını kazandığını ölçme gereği duyulmadığı anlaşılmaktadır.
Mesela 2014 teki TEOG da Türkçe dersinden;
36 okuma becerisinden 16’sı, 31 yazma becerisinden 1’i, 6 dilbilgisi becerisinden 3’ü, ölçülebilmiş 28 konuşma becerisi, 41 dinleme becerisi olmak üzere toplamda 122 beceri ölçülememiştir. Sorularda birden çok kazanım ölçülebilecekken bir kazanımla yetinilmesi kazanımların ölçülmesiyle ilgili kaygı taşınmadığını göstermektedir. Hem ölçülen becerilerin dağılımında hem de adedinde sorunlar vardır. Fen bilgisi dersi için yapılan bir araştırmada da benzer bulgulara ulaşılmıştır. Diğer derslerde de durum bundan farklı değildir.
