2025’in ilk meteor yağmuru Quadrantidler (Dörtlüler) 3-4 Ocak’ta zirve yapacak ve çıplak gözle de görülebilecek. 28 Aralık’tan beri faal durumda olan meteor yağmuru 12 Ocak’a kadar devam edecek.
Uluslararası Meteoroloji Kurumu’na (IMO) göre bu metor yağmurunun “yılın en iyisi” olması bekleniyor.
Meteor yağmuru zirve yaptığında ve ideal gözlem koşulları altında saatte 120’ye kadar “parlak, ateş topu metor” görülebilecek. NASA’ya göre metorlar Dünya’nın atmosferine saniyede 40 kilometre hızla girecek.
İlk olarak 1825’te İtalyan gök bilimci Antonio Brucalassi tarafından gök yüzünün belirli bir noktasından kaynaklanan metorların gözlemlendiklerine inanılıyor.
Quadrantidler göktaşlarından kaynaklanan enkazın yol açtığı az sayıda meteor yağmurundan biri. Diğerleri buz ve tozdan oluşan kuyruklu yıldızlardan kaynaklanıyor.
Bir Quadrantid meteoru nasıl görülür?
Quadrantidler, en iyi gökyüzünde meteorların kaynaklandığı yer gibi görünen çıkış noktasının yer aldığı Kuzey Yarımküre’den görülebiliyor.
IMO “bu aktivitenin pek azının meteorların çıkış noktasının görüş çizgisinin altında kalması ve gecelerin kısa sürmesi nedeniyle ekvator çizgisinin güneyinde görülebildiğini” belirtiyor.
Meteorlar gökyüzünün herhangi bir noktasında görülebiliyor ancak en iyi gözlem noktası, atmosferin daha ince olduğu, ufuk çizgisinin üstteki üçte birlik kısmı.
Bazı görkemli meteorlar kent merkezlerinde de seçilebiliyor ancak en iyi görüş kentleşmiş yerlerdeki ışık kirliliğinden uzak yerlerde.
Londra’daki Doğal Tarih Müzesi’nden meteor uzmanı Dr. Ashley King, “Gökyüzü ne kadar karanlıksa, meteor görme şansınız da o kadar büyür” diyor.
Gökyüzünde dolunay olması meteorları görmeyi zorlaştırabiliyor. Ancak meteor görme şansının zirve yaptığı tarihlerdeki yeni ay, ışık kirliliği ihtimalini azaltıyor.
Meteor görebilmek için özel bir ekipmana gerek yok ancak sabırlı olunmalı.
Yani şehrin ışıklarından uzak bir nokta bulun. Ayaklarınız kuzeydoğuya dönük olacak şekilde sırt üstü yatın ve gözünüzün karanlığa alışması için 15-20 dakika bekleyin.
Dr. King, “İlk 10 dakika bir şey göremeyebilirsiniz. Fakat gözleriniz düşük ışık düzeyine alıştığında giderek daha çok fark edeceksiniz. Yani çabuk vazgeçmeyin” diyor.
Meteor yağmuru neden olur?
“Yıldız kayması” diye tanımlanmasına karşın, meteorlar aslında yıldız değil. Güneş sistemimizin doğuşunun küçük kalıntılarının dünyanın atmosferinden geçerken yanmasıyla ortaya çıkıyor.
Çoğu meteor, kum tanelerinden pek de büyük olmayan ve inanılmaz hızlarda ilerleyen küçük toz parçaları.
Dr King, “Uzayın vakumundan çıkıp, Dünya’nın atmosferine girerken küçük toz zerresi atmosferdeki tüm partiküller ve iyonlaral etkileşime giriyor. Isınıyor ve gördüğümüz inanılmaz pırıltıyı oluşturuyor” diye açıklıyor.
Meteor yağmurları, Dünya kuyruklu yıldızlar ve astreoidlerin geride bıraktığı küçük kalıntı akımlarından geçerken gerçekleşiyor.
Meteor yağmuru, Dünya bu kalıntı akımının en yoğun yerlerinden geçerken oluyor ve çok sayıda görünür meteor ortaya çıkıyor.
Quadrantidleri kaçırırsanız üzülmeyin. Hiç biri bu kadar güçlü olmasa da bu yıl başka meteor yağmurları da yaşanacak ve bazıları Güney Yarımküre’den daha iyi görülebilecek.
Haberin kaynağına buradan ulaşabilirsiniz
