Viterbo nasıl ‘Türk mafyasının İtalya’daki başkentine’ dönüştü?

İtalya’nın orta kesimlerindeki Viterbo kenti bir süredir “Türk mafyası” ile anılıyor.

Geçen hafta iki Türk vatandaşının silah ve mühimmatla yakalanmasının ardından önce bir dini törene terör saldırısı hazırlığında oldukları iddiası ortaya atıldı ancak daha sonra gözaltılar, organize suç örgütleri ve uluslararası silah kaçakçılığıyla ilişkilendirilmeye başladı.

Daha önce de Viterbo’da Türkiye’de suç örgütleriyle bağlantılı oldukları gerekçesiyle aranan kişilerin yakalanmış olması, “Türk mafyası Viterbo’da ne yapıyor?” sorusunu doğurdu.

Etrüsklerin (bölgedeki varlığı M.Ö. 900’lere kadar giden yerel bir halk) yerleşimlerinin bulunduğu Tuscia bölgesinde yer alan Viterbo, bugün Ortaçağ’dan bu yana en iyi korunmuş kent merkezlerinden birine sahip.

Vilayetin ilçelerle birlikte toplam nüfusu yaklaşık 300 bin. Viterbo şehri ise yaklaşık 60 binlik nüfusuyla İtalya standartlarında orta büyüklükte.

Başkent Roma’ya yaklaşık 1,5 saatlik tren mesafesinde bulunması, etrafındaki göller, doğal alanlar, kaplıcalar gibi faktörler kenti turistler için; Tuscia Üniversitesi’ne ev sahipliği yapması da öğrenciler için çekici kılıyor.

13. yüzyılda papaların bir dönem Viterbo’da ikamet etmesi nedeniyle İtalya’da “Papaların kenti” olarak anılıyor.

Bu tarihi kent son günlerde ise “Türk mafyasının İtalya merkezi” gibi ifadelerle anılmaya başladı. Bunun nedeni, sonuncusu 3 Eylül’de yapılan bir dizi operasyonla gözaltına alınan Türk vatandaşları.

İtalya polisinin açıklamaları ve basına yansıyan soruşturma detaylarına göre bu kişiler, organize suç örgütleriyle bağlantılı oldukları gerekçesiyle gözaltına alındı.

Bundan kısa süre önce, 25 Ağustos’ta da polisin suç örgütü lideri olduğu gerekçesiyle Türkiye tarafından arandığını söylediği bir kişi daha Viterbo’da yakalanmıştı.

Viterbo’nun, İtalya’da “Türk mafyası” olarak bahsedilen yapılanmalarla anılmasına yol açan ilk ve en çok ses getiren operasyon ise Mayıs 2024’te yapılmıştı. Türkiye tarafından organize suç örgütü lideri olduğu gerekçesiyle kırmızı bültenle aranan Barış Boyun bu tarihte Viterbo’ya bağlı Bagnaia köyünde yakalanmıştı.

Viterbo’daki mafya faaliyetleri

İtalya’nın en büyük mafya yapılanmaları Cosa Nostra Sicilya adasında, ‘Ndrangheta Calabria bölgesinde, Camorra Napoli çevresinde merkezli.

Viterbo ise mafya faaliyetleri açısından en “meşhur” şehirlerden olmasa da İçişleri Bakanlığı’na bağlı Mafyayla Mücadele Soruşturma İdaresi (DIA) tarafından geçen yıl parlamentoya sunulan bir raporda, “Suç örgütleri son zamanlarda Viterbo bölgesinde baskın bir rol üstlenmeyi ve çıkarları doğrultusundaki ekonomik faaliyetlerin kontrolünü ele geçirmeyi amaçlayan çok sayıda gasp, tehdit, araç ve işyerlerine zarar verme ve yakma olaylarına karıştı” deniliyordu.

Raporda, özellikle ‘Ndrangheta bağlantılı kişilerin Arnavutluk mafyasıyla birlikte bölgedeki faaliyetlerine yer veriliyordu.

Hükümet ve Elon Musk’tan ‘terör’ iması

3 Eylül’de kentin en önemli etkinliklerinden Santa Rosa festivali öncesi iki Türk vatandaşının silah ve mühimmatlarla yakalanması ülkede büyük ses getirdi. Hükümet temsilcileri de dahil bir kesimden, şüphelilerin binlerce kişinin katıldığı törene saldırı düzenlemeyi amaçladığı iddiası ortaya atıldı.

Aşırı sağcı, popülist Başbakan Yardımcısı Matteo Salvini de bu iddiayı “Katliam olabilirdi, ancak kolluk kuvvetlerinin kararlı müdahalesi saldırıyı önledi” mesajıyla paylaştı.

Sosyal medyada olayla ilgili yapılan bu yöndeki bir paylaşım, X platformunun sahibi Elon Musk tarafından da 225 milyonun üzerindeki takipçisine yayıldı.

İtalya polisi şu aşamada şüphelilerin kimlik bilgilerini paylaşmıyor.

Basında çeşitli isim ve iddialar yer alsa da bu bilgileri sorduğumuz Türkiye’nin Roma Büyükelçiliği’nden yanıt gelmedi.

Ancak soruşturmadan basına yansıyan bilgiler ve uzman yorumları, gözaltıların bir terör saldırısı hazırlığıyla değil, muhtemelen organize suç örgütleriyle alakalı olduğu yönünde.

İtalya’da mafya konusunda en tanınmış uzmanlardan, Napoli mafyasıyla ilgili ‘Gomorra’ kitabı dizi ve filmlere de konu olan gazeteci-yazar Roberto Saviano da bu görüşte.

Saviano, 3 Eylül’deki operasyonu analiz ettiği videosunda, sızan bilgilere göre olayın bir terör saldırısı girişiminden ziyade organize suç örgütleriyle alakalı göründüğünü söyledi.

‘Türk suç dünyası kök salmış’

Saviano sosyal medyadaki videosunda, “Viterbo, Türk mafyasının İtalya’daki başkenti haline geldi” dedi.

La Repubblica gazetesi son gözaltılar sonrası “Türk suç dünyası Viterbo bölgesinde kök salmış durumda” diye yazdı.

Kamu yayıncısı Rai’de 4 Eylül’deki bir yayında da “Türk suçlularla Viterbo’nun ne bağlantısı var?” sorusu üzerinde duruldu. Buna yanıt olarak bölgede muhtemelen bir destek sistemi buldukları yorumu yapıldı.

Basındaki bu gibi haberlerin ardından Viterbo Belediye Meclisi Üyesi Giulio Marini, bu iddialara atıfla “Şehrimiz, İtalya’daki Türk mafyası için önemli bir üs haline gelmiş gibi görünüyor” dedi ve yönetimden halkı bilgilendirmesini ve gerekli tedbirleri almasını talep etti.

‘Ndrangheta bağlantısı’ iddiası

İtalya’da mafyanın işleyişiyle ilgili referans bir isim olan Roberto Saviano, İtalyan ve Türk mafyasının “müttefik” olduğunu savundu.

Konuyla ilgili iki video yayımlayan Saviano, Viterbo’nun yer aldığı Tuscia bölgesinde ‘Ndrangheta bağlantılı bir İtalyan mafya grubunun etkili olduğunu belirtti. Saviano “Türk mafya babalarının, bu grubun onayı olmadan o bölgede karar alabileceğini düşünmek güç” dedi.

İtalya parlamentosu mafya araştırma komisyonunun 2018 tarihli bir raporunda ‘Ndrangheta’nın doğum yeri olan güneydeki Calabria bölgesinin yanı sıra ülke geneline hatta yurt dışına da yayıldığı belirtiliyordu. Raporda örgüt için, “küresel uyuşturucu kaçakçılığında liderlik rolüne sahip” deniliyordu.

Rapora göre ‘Ndrangheta özellikle Calabria bölgesinde inşaat, ticaret, turizm gibi birçok sektörde etkiye sahip, ayrıca bahis ve çevrimiçi oyun gibi faaliyetlerde de bulunuyor.

Uluslararası Polis Teşkilatı (Interpol), “‘Ndrangheta, dünyanın en yaygın ve güçlü suç örgütlerinden biri. Kökleri İtalya’nın Calabria bölgesinde bulunsa da, dünya çapında 84’ten fazla ülkeye yayılmış durumda ve istikrarlı bir hızla büyümeye devam etmektedir’ diyor.

Interpol’e göre ‘Ndrangheta’nın faaliyet alanları arasında, uyuşturucu kaçakçılığından kara para aklamaya, gasptan kamu ihalelerine fesat karıştırmaya kadar çok çeşitli organize suç faaliyetleri yer alıyor.

Bu yasa dışı gelir daha sonra sonra yasal ekonomik sistem içindeki şirketlere yatırılarak aklanmaya çalışılıyor.