ABD Başkanı Donald Trump, İran’a yönelik yeni Amerikan yaptırımlarının ilk diliminin devreye girmesinin ardından gözlerin çevrildiği ABD Başkanı Donald Trump’tan ilk mesaj geldi.
Kişisel Twitter hesabından yaptırımlara ilişkin mesaj paylaşan Trump, “İran’la iş yapan hiç kimse ABD’yle iş yapmayacak” dedi.
Trump, bu çıkışını ‘dünya barışı’na bağladı.
The Iran sanctions have officially been cast. These are the most biting sanctions ever imposed, and in November they ratchet up to yet another level. Anyone doing business with Iran will NOT be doing business with the United States. I am asking for WORLD PEACE, nothing less!
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) 7 Ağustos 2018
ABD’nin İran’a yönelik ekonomik yaptırımları bugün resmen başladı. Dolar, altın, otomotiv ve sanayi mallarına ambargonun ardından petrol yasağı gelecek.
İran ile iş yapan Türkiyeli iş adamlarında ise kaygı hali mevcut. AB de ABD’ye yaptırım kararlarından dolayı tepkili. Fransa, İngiltere ve Almanya’dan “İran ile meşru ticaret yürüten Avrupalı firmaları koruma konusunda kararlıyız” açıklaması geldi.
ABD’nin yaptırım kararına muhatap olan Türkiye’nin İran ambargosu karşısındaki resmi tavrı bekleniyor.
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ise yaptırımlara ilk tepkisini, kınama mesajı ile verdi. Ruhani, yaptırımları “İranlılar arasında bölünme tohumları ekmeyi amaçlayan psikolojik bir savaş” olarak tanımlıyor.
Ambargolar, ABD yönetiminin İran ile 2015’te yapılan nükleer anlaşmadan çekilmesini izliyor.
Eski Başkan Barack Obama döneminde müzakere edilen anlaşma, ambargoların gevşetilmesi karşılığında İran’ın tartışmalı nükleer faaliyetlerini kısıtlamasını öngörüyordu.
Trump ise ekonomik baskının İran’ın yeni bir uzlaşmaya varmasını ve “kötücül” faaliyetlerine son vermesini sağlayacağına inanıyor.
Peki, hangi ambargolar geri döndü?
Trump’ın Türkiye saatiyle 07:00’de devreye giren başkanlık emriyle geri getirdiği ambargolar şöyle;
ABD Doları banknotlarının İran hükümeti tarafından satın alınması
İran’ın altın ve diğer değerli metallerle ticaret yapması
Grafit, alüminyum, çelik, kömür ve sanayide kullanılan bilgisayar yazılımları
İran riyaliyle yapılan havaleler
İran’ın devlet tahvilleriyle ilgili faaliyetler
İran’ın otomotiv sektörü
ABD Başkanı Donald Trump, ülkesini İran’la 2015’te imzalanan nükleer anlaşmadan geri çekmesinin ardından, Tahran’a yönelik yaptırımları tamamen yeniden uygulamaya koyacağını söylemiş ve anlaşmayı “korkunç, tek taraflı” diye tanımlamıştı.
Trump anlaşmada, İran’ın nükleer programına yönelik kısıtlamalara süre konmasının kabul edilemez olduğunu, uzlaşmanın İran’ın balistik füze programını ele almadığını ve Tahran yönetiminin Suriye ve Yemen dahil komşu ülkelerdeki “kötücül davranışlarını” durdurmadığını söylüyor.
Anlaşmadan sadece ABD çekildi ve diğer imzacı ülkeler uzlaşmaya bağlı kalacaklarını açıkladı. Ancak ABD’nin çekilmesinin ardından İran’ın para birimi değerinin yarısını kaybetti.
Trump ayrıca ambargoları delen bireyler ve kurumların “ağır sonuçlar yaşama” riski altında olduğu uyarısında da bulunuyor.
5 Kasım’da ise potansiyel olarak İran’a daha çok zarar verebilecek şu ambargolar devreye girecek:
İran’ın liman, enerji, gemicilik ve gemi yapımı sektörleri
İran’ın petrol ürünleri bağlantılı işlemleri
Yabancı mali kuruluşların İran Merkez Bankası’yla yaptığı işlemler