Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü General İgor Konaşenkov, Suriye’nin Duma kentindeki “provokasyonun” arkasında İngiltere’nin olduğunu söyledi. Batı, Suriye’yi Duma’da “kimyasal saldırı” düzenlemekle suçluyor, Şam yönetimi iddiaları reddediyor.
Konaşenkov, “Rusya’nın daha önce böyle bir sahte kimyasal saldırı girişimi yapılabileceği” uyarısında bulunduğunu söyledi.
Sözcü ayrıca, “Suriyeli muhaliflerin kontrolündeki bölgelerde faaliyet gösteren arama, kurtarma ve ilkyardım kuruluşu Beyaz Baretliler’in de operasyonda rol aldığını” savundu.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da bundan birkaç saat önce, Suriye’de düzenlendiği belirtilen kimyasal saldırının, “yabancı ajanlarca” sahnelendiğini söylemiş, kimyasal saldırının bir ülkenin önderliğindeki “Rus karşıtı kampanyanın” bir parçası olarak sahnelendiğine dair “inkar edilemez” kanıtları bulunduğunu belirtmişti.
Ancak Lavrov herhangi bir ülkeye işaret etmemişti.
ABD ve Fransa, ellerinde saldırının yaşandığı yönünde kanıtlar olduğunu söylerken, İngiltere’yle birlikte Suriye’ye bir askeri misillemede bulunmayı değerlendiriyorlar.
Suriye hükümetinin müttefiki Rusya ise hava saldırılarının yeni bir savaş riski getirebileceği uyarısında bulundu.
Bağımsız kimyasal silah uzmanları da, kanıt aramak üzere Doğu Guta’ya doğru yola çıktı ve yarın bölgede olmaları bekleniyor.
Öte yandan Rusya, Suriye’deki kimyasal saldırı iddiaları üzerine bu ülkeye askeri bir müdahalede bulunulmasının “tehlikeli bir tırmanışa yol açabileceği” uyarısında bulundu. Rusya’nın BM Büyükelçisi Vassily Nebenzia, “Acil öncelik savaş tehlikesini ortadan kaldırmaktır” dedi.
Rus büyükelçi Washington’u uluslararası barışı tehlikeye atmakla suçladı ve durumu “çok ciddi” diye tanımladı.
Batılı ülkeler bir saldırıya hazırlandıklarının işaretlerini verirken Suriye’nin müttefiki Rusya bu tür bir adıma şiddetle karşı çıkıyor.
‘Tırmanış tehlikesi yüksek’
Büyükelçi Nebenzia, BM’nin New York’daki merkezinde Güvenlik Konseyi’nin kapalı kapılar ardında yaptığı toplantıdan sonra gazetecilere “Malesef hiçbir olasılığı dışlayamayız” dedi ve Suriye’deki Rus askeri varlığı nedeniyle “tırmanış tehlikesinin çok yüksek” olduğunu söyledi.
Daha önce Genelkurmay Başkanı da dahil önde gelen başka Rus yetkililer ABD’nin Suriye’ye yöneltebileceği füzelerin vurulacağını ve Rus askeri personelinin tehdit altında olması halinde bu füzelerin atıldığı yerlerin de hedefleneceğini söylemişlerdi.
Rusya’nın BM Büyükelçisi Nebenziya, Güvenlik Konseyi’ni bugün Batı ülkelerinin muhtemel askeri müdahalesini görüşmek üzere yeniden toplantıya da çağırdı.
Beyaz Saray ise karar vermeden önce kendisine gelen istihbaratı değerlendirmeye ve müttefikleriyle görüşmeye devam ettiğini söylüyor.
Bu arada Kimyasal Silahları Yasaklama Örgütü (OPCW), Suriye’ye giden bağımsız uzmanların Cumartesi günü iddiaları araştırmaya başlayacaklarını duyurmuştu.
Batı neden askeri müdahaleyi konuşuyor?
Batılı ülkelerin Suriye’ye yönelik bir askeri müdahaleyi değerlendirmeleri, geçen Cumartesi günü Şam yakınlarında Suriye hükümet güçlerinin kuşatması altındaki Duma kasabasına yönelik kimyasal silah saldırı düzenlediği ve onlarca kişinin öldüğü iddialarına dayanıyor.
İddiaların kaynağı rejime direnen kesimler, onlarla çalışan yardım ve sağlık görevlileri.
Suriye’de hükümet güçlerinin kimyasal silah kullandığı iddiası ilk de değil. Geçen yıl Han Şeyhun adlı bölgede kimyasal silah kullanıldığı iddiaları gündeme gelmiş ve ABD buna füze saldırısıyla cevap vermişti.
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ve hükümeti kimyasal saldırı iddialarını kesin şekilde reddediyor, bunların uydurulmuş olduğunu söyleyerek, bağımsız uzmanları bölgeye davet ediyor.
İddialara konu Duma kasabasının içinde bulunduğu Şam’ın çok yakınındaki Doğu Guta bölgesinde 6 haftadır şiddetli çatışmalar yaşanıyordu ve muhalefet kaynakları tahminen 1700 civarında sivilin yaşamını kaybettiğini söylüyorlardı.
Yine muhalefete yakın İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’ne göre dün tamamen hükümet güçlerinin eline geçen bölgede kalan son 4 bin civarında İslamcı milis ve sivillerin tahliyesi bugün de devam ediyor.
Kimyasal saldırının kanıtı var mı?
Suriye’de uluslararası hukuka yönelik ihlal iddialarını kayda geçiren Suriye hükümeti karşıtı bir kuruluş olan (The Violations Documentation Center) VDC, ağzında köpükler olan, derisinin rengi farklılaşmış ve gözlerinde yanıklar olan cesetler bulunduğunu söylüyor.
Dün adını vermeyen ABD yetkililerinin Amerikan NBC televizyonuna bölgedeki insanlardan alınan kan ve idrar örneklerinde klorin ve sinir gazı çıktığını söyledikleri aktarılmıştı.
Henüz uluslararası bağımsız uzmanlar bölgede inceleme yapmış değiller ancak ABD’nin BM temsilcisi Nikki Hayley dün “Kesinlikle yeterli delilimiz var ama ne adım atacağımız adımları dikkatli değerlendirmemiz gerekiyor” demişti.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da ellerinde kanıt olduğunu söyledi ama ayrıntı vermedi.
İngiltere’de ise hükümet yetkilileri saldırıdan Esad yönetiminin sorumlu olmasının “çok muhtemel” olduğu ifadesini kullanmışlardı.
BBC Türkçe
