Pentagon’un taslak raporuna göre Çin, ülkenin kuzeyinde kurduğu son üç füze silosu (fırlatma tesisi) sahasında 100’den fazla kıtalararası balistik füzeyi (ICBM) konuşlandırmış olabilir. Raporda, Pekin’in silah kontrolü görüşmelerine ilgi göstermediği ve nükleer kapasitesini hızla genişlettiği vurgulandı.
Reuters’ın gördüğü taslak rapora göre Çin, Moğolistan sınırına yakın bölgelerdeki silo sahalarına katı yakıtlı DF-31 tipi füzeler yerleştirdi. Pentagon daha önce bu silo sahalarının varlığını doğrulamış, ancak silolara kaç füze yüklendiğine dair bir sayı paylaşmamıştı.
Pentagon raporunda, “Pekin’in daha kapsamlı silah kontrolü görüşmelerini sürdürme konusunda bir iştahı olduğuna dair bir işaret görmüyoruz,” dendi.
Çin: Nükleer stratejimiz savunma amaçlı
Çin’in Washington Büyükelçiliği ise iddiaları reddetti. Büyükelçilikten yapılan açıklamada Çin’in ‘savunmaya dayalı bir nükleer strateji izlediği, nükleer kuvvetlerini ulusal güvenlik için gerekli asgari seviyede tuttuğu ve nükleer denemelere ilişkin moratoryuma bağlı kaldığı’ belirtildi.
Çin yönetimi ayrıca, askerî yığınağa ilişkin raporların ”Çin’i karalama ve uluslararası kamuoyunu yanıltma çabası” olduğunu savunuyor.
Taslak Pentagon raporunda, yeni yerleştirildiği belirtilen füzelerin olası hedeflerine dair bir bilgi yer almadı. ABD’li yetkililer, raporun Kongre’ye sunulmadan önce değişebileceğini ifade etti.
Bu Haberlerdeİlginizi Çekebilir
2030’a kadar 1000’den fazla nükleer başlık hedefi
Rapora göre Çin’in nükleer savaş başlığı stoğu 2024 itibarıyla 600 seviyesinde bulunuyor. Bu durum, önceki yıllara kıyasla üretim hızında bir yavaşlamaya işaret etse de rapor, Çin’in nükleer kapasitesini büyütmeye devam ettiğini ve 2030’a kadar 1000’in üzerinde savaş başlığına ulaşma yolunda olduğunu kaydediyor.
Çin ise ‘ilk kullanan olmama’ (no-first-use) ilkesine bağlı kaldığını ve nükleer silahları yalnızca caydırıcılık amacıyla bulundurduğunu vurguluyor.
Tayvan vurgusu: 2027’ye kadar savaşı kazanabilecek kapasite
Pentagon’un kapsamlı raporunda, Çin’in askerî modernizasyonunun Tayvan senaryosuna odaklandığı da yer aldı. Rapora göre Pekin, 2027 yılına kadar Tayvan’a karşı bir savaşı ‘savaşarak kazanabilecek’ kapasiteye ulaşmayı hedefliyor.
Çin, iç savaş sonrası farklı bir yönetim kurulan Tayvan’ı kendi toprağı olarak görüyor ve ada ile ‘yeniden birleşme’ için güç kullanımını dışlamıyor. Raporda, Çin’in Tayvan’a karşı ‘kaba kuvvet’ içeren askerî seçenekleri geliştirdiği ve bu kapsamda Çin kıyılarından 1500–2000 deniz mili uzaklıktaki hedeflere saldırı planlarının da masada olduğu ifade edildi.
Raporda, bu tür saldırıların ‘yeterli yoğunlukta olması halinde Asya-Pasifik’teki olası bir çatışmada ABD’nin askeri varlığını ciddi şekilde zorlayabileceği’ belirtildi.
New START sona ererken nükleer yarış endişesi
Rapor, ABD ile Rusya arasında imzalanan ve stratejik nükleer başlıkları sınırlayan son anlaşma olan 2010 tarihli New START’ın süresinin dolmasına iki aydan az bir süre kala yayımlandı. Anlaşma, tarafların 700 taşıyıcı sistem üzerinde en fazla 1550 stratejik nükleer başlık konuşlandırmasına izin veriyor.
Anlaşma 2021’de beş yıl uzatılmıştı ancak mevcut şartlar yeni bir uzatmaya imkân tanımıyor. Uzmanlar, anlaşmanın sona ermesinin ABD, Rusya ve Çin arasında üçlü bir nükleer silahlanma yarışını tetikleyebileceği uyarısında bulunuyor.
Silah Kontrolü Derneği Direktörü Daryl Kimball, “Daha fazla nükleer silah ve diplomasinin yokluğu kimseyi daha güvende yapmaz; ne Çin’i, ne Rusya’yı ne de ABD’yi,” dedi.
Çin ordusunda yolsuzluk tasfiyesi
Raporda ayrıca Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in yürüttüğü geniş kapsamlı yolsuzluk soruşturmalarına da yer verildi. Halk Kurtuluş Ordusu’nun (PLA) bu süreçte başlıca hedeflerden biri olduğu belirtildi.
Pentagon’a göre tasfiyeler kısa vadede nükleer hazırlık seviyesini etkileyebilir, ancak uzun vadede Çin ordusunun genel kapasitesini güçlendirebilir. Son 18 ayda, devlet kontrolündeki savunma şirketlerinde en az 26 üst düzey yönetici ya da eski yönetici hakkında soruşturma açıldığı veya görevden alındığı kaydedildi.
Raporda, soruşturmaların önce füze ve roket alımlarına odaklandığı, daha sonra nükleer ve gemi inşa sanayisi dahil olmak üzere savunma sektörünün geneline yayıldığı ifade edildi.
