ibya’nın doğusundaki askeri güçler, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’nun (UAEK) ülkede kaybolduğunu duyurduğu yaklaşık 2,3 ton uranyum cevherini bulduklarını duyurdu.
Ülkenin doğusundaki Tobruk merkezli yönetimi destekleyen General Halife Hafter’in kontrolündeki Libya Ulusal Ordusu’ndan yapılan açıklamada, uranyum cevherinin bulunduğu varillerin daha önce depolandıkları Libya’nın güneyindeki bölgenin beş kilometre uzaklığında, Çad sınırında bulunduğu duyuruldu. Askeri birlikler, aşiret savaşçıları ve Selefi gruplardan oluşan Libya Ulusal Ordusu, devrik lider Muammer Kaddafi’yi iktidara getiren 1969 darbesine katılan General Halife Hafter’e bağlı.
‘UAEK BİLGİLENDİRİLDİ’
Hafter’in iletişim ekibinden General Halid el Mahcub yaptığı açıklamada yaklaşık 18 varilin görüldüğü bir video paylaşarak “Durum kontrol altında. UAEK bilgilendirildi” dedi. UAEK’den yapılan açıklamada ise medyada çıkan haberlerin doğrulanmaya çalışıldığı belirtildi.
Mahcub, UAEK Başkan Yardımcısı Massimo Aparo’nun kendilerine uranyumu kaçıran kişilerin maddenin ne kadar tehlikeli olduğunu bilmemeleri üzerine işlerine yaramadığı için bıraktığını söylediğini aktardı. UAEK’nin 2020’de Libya’nın güneyindeki uranyum sahasını ziyaret ettiğini hatırlatan Mahcub, Ajansın söz konusu uranyum miktarını ayırdığını ve depoyu mühürlediğini anımsattı.
UAEK daha önce müfettişlerinin Libya’da hükümetin kontrolü dışındaki bölgede bulunan 2,3 ton uranyum cevheri konsantresi içeren 10 varilin daha önce bulunduğu konumdan kaybolduğunu açıklamıştı. UAEK söz konusu kayıp uranyum konusunda üye devletleri bilgilendirmiş, yaptığı açıklamada “Nükleer malzemenin mevcut konumu hakkındaki bilgi kaybı, nükleer güvenlik endişelerinin yanı sıra radyolojik bir risk oluşturabilir” demişti.
2003 yılında devrik lider Muammer Kaddafi iktidarı altındaki Libya, uranyum zenginleştirebilen santrifüjler ve nükleer bomba için tasarım bilgileri içeren nükleer silah programından vazgeçmişti. Ancak Libya, 2011’de Kaddafi’nin NATO destekli bir ayaklanmayla devrilmesinden bu yana çok az barış yaşadı. 2014’ten bu yana siyasi kontrol, rakip iki grup (Trablus ve Tobruk merkezli hükümetler) arasında bölünmüş durumda ve son büyük çatışma 2020’de yaşandı. 2021’in başlarında BM destekli bir barış planı sonucu yürürlüğe giren Libya’nın geçici hükümetinin geçen sene Aralık ayında seçime gitmesi gerekiyordu ancak bu gerçekleşmemişti.
