Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı ile ilgili krizin Suudi kraliyeti içinde gerginliğe yol açtığı, olayla ilgili Veliaht Prens tarafından yeterince bilgilendirilmeyen Kral’ın devreye girerek ipleri ele aldığı iddia edildi.
Reuters’ın kraliyet ailesine yakın beş farklı kaynağa dayandırdığı haberinde, Kral Selman’ın, Kaşıkçı olayındaki gelişmelerle ilgili veliaht Prens Muhammed’in danışmanları tarafından bilgilendirildiği ve bu nedenle durumun ciddiyetinin ancak krizin uluslararası nitelik kazanması sonrasında farkına vardığı belirtiliyor. Prens’in danışmanlarının Kral’ı Suudi televizyonlarındaki parıltılı haberlerle oyaladığı da kaynakların verdiği bilgiler arasında.
Kaynaklardan biri, “Prens Muhammed olayı kraldan uzak tutmaya çalışsa da başaramadı, çünkü Kaşıkçı’nın kaybolmasıyla ilgili haberler kralın seyrettiği bütün Arap ve Suudi kanallarındaydı” diye konuştu. Aynı kişi sözlerine, “Kral, yardımcılarına ve Prens’e olayı sormaya başladı. Kaşıkçı olayı uluslararası kriz haline geldiğinde sonunda prens ona söylemek ve müdahil olmasını istemek durumunda kaldı” diye devam etti.
2015 yılında tahta oturan Kral Selman, 2017 yılında oğlu Muhammed bin Selman’ı veliaht prens ilan etmiş ve ülkenin günlük işleyişiyle ilgili pek çok yetkiyi prense devretmişti.
“Prens babasını durum kontrolden çıkınca bilgilendirdi”
Riyad yönetiminin, Kaşıkçı’nın öldürüldüğü iddialarını defalarca yalanlamasının ardından ABD’den gelen tepkiler üzerine Kral’ın devreye girmek zorunda kaldığı ifade ediliyor. Reuters’a bilgi paylaşan kaynaklardan bir diğeri, “Prens, durum kontrolden çıktığında ve ABD’de gürültü koptuğunda babasını bilgilendirdi ve yüzleşmeleri gereken bir sorun olduğunu söyledi” diye konuştu. Aynı kişi, veliaht prensin ve yardımcılarının başlangıçta krizin geçeceğini düşündüklerini ancak gelen tepkileri hesap edemediklerini ifade etti.
Kaynaklar, kralın devreye girmesinin, veliaht prensin ülke yönetimi konusunda yeterliliğini sorgulattığını ve kraliyet yönetiminde veliaht prens ile ilgili huzursuzlukları su yüzüne çıkarttığını belirtti. Kraliyete yakın kaynaklardan diğer kişi yaptığı değerlendirmede, “En sevdiği oğlu olsa da, kralın kendi selameti ve kraliyet ailesinin selameti için kapsamlı bir inceleme yapması gerekiyor. [Yoksa bu olay] sonunda çığ gibi hepsini yutabilir” diye konuştu.
Sert üslup yumuşadı
Kral Selman’ın olaya müdahil olmasından önce, Suudi yetkililer sert tonda açıklamalar yapmış, ABD ve diğer ülkelerden gelebilecek yaptırımlara daha sert karşılık verileceği tehdidinde bulunmuştu. Bir Suudi medya kuruluşu yaptırımlara karşı Riyad yönetiminin petrol üretimini kısacağı ve dünya petrol fiyatlarında sert artış olacağı uyarısı yapmıştı. Kraliyet ailesine yakın bir iş adamı ise Reuters’a yaptığı açıklamada, “Veliaht prensten tepki ve tehditler son 24 saate kadar devam ediyordu. Şu anda durumu kral bizzat ele alıyor ve üslup çok farklı” diye konuştu.
Kaynaklardan bazıları kralın Prens Muhammed’in aldığı kararlardan giderek bihaber hale geldiği görüşünü belirtirken, bir diğeri “[Kral] yapay bir fanusun içinde yaşıyor” sözlerini kullandı. Son zamanlarda kralın danışmanlarının bu duruma öfkelendiğini ve prensin gücünün denetlenmemesi halinde doğabilecek risklere karşı onu uyarmaya başladığını belirten bu kişi, “Etrafındaki insanlar ona ‘olan bitene karşı gözlerini aç’ demeye başladı” dedi.
Deutsche Welle Türkçe
