ABD’nin İran yaptırımlarının başlamasıyla birlikte Tahran, BM’ye şikâyette bulundu. Trump ise yaptırımların küresel petrol fiyatlarının hızlı bir şekilde yükselmesini önlemek adına kademeli uygulandığını açıkladı.
İran’ın, BM Büyükelçisi Gulam Ali Hoşru aracılığıyla BM Genel Sekreteri Antonio Guterrres’e sunduğu mektupta, Tahran’a getirilen yaptırımların yasa dışı olduğu ve BM Güvenlik Konseyi kararlarını yok saydığı vurgulandı.
Mektupta, “ABD’nin sorumsuz tutumuna karşı, yasal düzenin sürdürülmesi adına toplu eylem gerekmektedir” ifadesi kullanıldı.
Hoşru mektubunda, “BM Şartı ve uluslararası hukuk uyarınca BM ve üye devletler bu hatalı girişimlere karşı direnç göstermeli ve ABD bu tip eylemlerinden dolayı hesap vermelidir” şeklinde ifadelere yer verdi.
Mektubun taraflarına iletilmesi sonrası bir açıklama yapan BM Sözcüsü Stephane Dujarric, karşı eyleme geçmek için acelelerinin olmadığını belirtti ve “Mektubu inceleyip o doğrultuda yanıt vereceğiz” diye konuştu.
İran: Gerekli önlemleri aldık
Pazartesi günü itibarıyla yürürlüğe giren ve İran’ın petrol, petrokimya, bankacılık, taşımacılık ve mali sektörlerini hedefleyen yaptırımlarla ilgili konuşan İran Merkez Bankası Başkanı Abdülnasır Hemmati, gerekli bankacılık önlemlerinin alındığını söyledi.
“Ticari ortaklarımızla görüşme halindeydik ve İran’ın işlemlerinin devam edebilmesi için gerekli tüm önlemleri aldık” ifadesini kullanan Hemmati, İran bankalarının bankacılıkta SWIFT mekanizmalarına erişiminin engellenmesine karşılık olarak da, alternatiflerin düşünüldüğünü belirtti.
5 Eylül tarihli yaptırımların devreye girmesiyle birlikte Belçika merkezli bankacılık mesajlaşma servisi SWIFT, küresel finans sisteminin istikrarı ve bütünlüğü adına birtakım İranlı bankaların sistemden çıkarıldığını açıklamıştı.
Trump: Petrol yaptırımlarını kademeli olarak uygulayacağız
Öte yandan yaptırımların petrol boyutuyla ilgili olarak konuşan ABD Başkanı Donald Trump, enerji piyasalarını olumsuz etkilememek ve küresel çapta fiyatlarda hızlı artışlara engel olmak adına kademeli bir politika belirlediklerini savundu.
Yeni önlemlerin bugüne kadar uyguladıkları en kapsamlı yaptırımlar olduğunu vurgulayan Trump, “Ancak petrol konusunda biraz yavaş davranmak istiyoruz çünkü dünya petrol fiyatlarını yükseltmek istemiyoruz” ifadesini kullandı.
Aynı zamanda yaptırımların devreye girmesi sonrası konuyla ilgili olarak Trump’ın ağzından çıkan ilk sözler olma niteliğini taşıyan açıklamada Başkan, “Bunun İran’la bir ilgisi yok. İran petrolünü derhal sıfırlayabilirim ama bu piyasalarda şok etkisi yaratır. Fiyatları yükseltmek istemiyorum” şeklinde konuştu.
Sivil amaçlı nükleer tesisler muaf
Yaptırımlar Trump yönetiminin, kamuoyunda İran nükleer anlaşması olarak bilinen 2015 tarihli sözleşmeden 8 Mayıs tarihi itibarıyla çekildiklerini açıklamasının üzerine devreye girdi. Gererekçe olarak anlaşmanın İran’ın nükleer faaliyetlerini denetlemek için yetersiz olması ve Tahran’ın balistik füze programı ile bölgesindeki askeri faaliyetleri gösteriliyor.
Ancak Pazartesi günü ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan bir açıklamada İran’ın Arak, Buşehr ve Fordo’daki tesislerinde sürmekte olan ve nükleer silah üretecek teknolojiye erişmeyi amaçlamayan sivil nükleer projelerin devamına “katı denetim altında” devam edilmesine izin verileceği belirtildi.
Deutsche Welle Türkçe
