Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyine yönelik başlattığı ve beşinci gününde devam eden askerî harekât İngiliz basınında geniş yer buldu.
Guardian gazetesinin Pazar günkü versiyonu olan Observer’ın yazarı Simon Tisdall, “Erdoğan hayal edilemeyeni başardı, Orta Doğu’daki tüm rakipleri birleştirdi” başlıklı bir analiz kaleme aldı. Analizde Orta Doğu’da birbiriyle rakip olan tüm ülkelerin bu operasyonu pervasız ve istikrar bozucu bir hamle olarak gördüğü belirtildi. Erdoğan’ı “Diktatörce eğilimleri olan gaddar, milletçi ve popülist” olarak niteleyen Tisdall, Erdoğan’ın bu sefer gerçekten de tek başına kaldığına dikkat çekti. Tisdall’a göre Erdoğan, Avrupa Birliği’nin sert bir tepki göstereceğini fakat bu tepkilerin icraata geçmeyeceğini biliyordu.
Avrupa’nın bundan sonra ne olacağını etkileyecek bir gücünün olmadığını belirten Tisdall, “ABD’nin var fakat o da bu gücünü kullanmamakta kararlı” ifadelerini kullandı.
Kürtlere ihanet etmenin “felaket bir karar” olduğunu vurgulayan Tisdall, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Suriye’yi Beşar Esad’ın dostları olan Rusya ve İran’a bırakmak stratejik açıdan kendi kalesine atılmış bir gol. Bu Arap Baharı sonrası ABD’nin politika hatalarının son zinciri oldu. ABD’yi Suriye’den ve Orta Doğu’dan çıkarmak Rusya’nın istediği bir şey. Fakat Rusya da Türkiye’nin bu operasyonuna olumsuz tepkiler verdi.
Putin şimdi Kürtleri Esad ile bir savunma anlaşması veya federal bir düzenlemeye yanaşmaya çağırıyor. Erdoğan’ın güvenli bölgesini istemeyen Esad, böylece kaybettiği toprakları geri kazanmak istiyor.
Türkiye’nin hamlesi nedeniyle IŞİD’in geri dönmesi korkusu bölgedeki tüm oyuncularda ortak bir endişeye yol açtı. Birkaç hafta önce savaşın eşiğine gelen ABD, İran ve Suudi Arabistan bu konuda aynı safta yer alıyorlar.
“Bu kriz bir ders daha çıkarılmasına yol açtı: Amerika’nın ittifaklarına güven olmaz. Kürtler bunu 1991’de Irak’ta ABD Saddam Hüseyin’i iktidarda bırakıp onlara ihanet ettiğinde öğrenmişti. Fakat Suudiler için bu yeni bir ders.”
ABD’deki Center for Global Policy adlı düşünce kuruluşunun direktörü olan Hassan Hassan da Observer için yazdığı makalede “Gelecekteki tarihçiler bu operasyonla Erdoğan’ın bilinçli ya da bilinçsiz olarak, IŞİD’e ikinci defa yardım eli verdiğini yazabilir. İlki, 2014’te cihatçıların Suriye’ye Türkiye üzerinden girmesine izin vermesiydi” ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyine yönelik saldırısının öngörüldüğünü ve bunun için “kaçınılabilecek bir felaketti” diyen Hassan, “Bunun ilk sorumlusu Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan. Ama ABD’nin kriminal derecede beceriksiz başkanı Donald Trump, bölgeyi istikrarsızlaştıran IŞİD cihatçıları ve Suriye’deki iç savaşı sekiz kanlı yıl boyunca durdurmayı başaramayan uluslararası topluluk gibi başka sorumluları da var” dedi.
Observer’a göre bu operasyonun gerekçeleri arasında, Erdoğan’ın kaybettiği seçimlerin ardından siyasi bir zafer kazanma ihtiyacı ve Suriyeli sığınmacılara karşı artan milliyetçi tepkiler bulunuyor.
Gazete, Trump’ın Erdoğan’a yeşil ışık yakmadığına dair sözlerinin gerçeği yansıtmadığını ve Trump’ın dikkatleri Ukrayna skandalıyla başlayan azil sürecinden uzaklaştırmayı hedeflediğini savundu.
Times gazetesi de başyazısında ABD Başkanı Donald Trump’a “Bu düzenli bir çekilme mi, Sayın Başkan?” sorusunu yöneltti. Beyaz Saray’ın Türkiye’yi yaptırımlarla tehdit etse de bunun Ankara’yı caydırmadığı belirtilen yazıda, “Trump defolup gitmek istiyor ama öte yandan Suudi Arabistan’a yeni askerler gönderdi. Bırakın bir generali, herhangi bir Amerikan askeri başkomutanına düzenli bir çekilmenin büyük bir disiplin gerektirdiğini söyleyebilir. Washington’ın eylemleri bölgede şimdi olduğu gibi bir vakuma yol açmamalı. Bunun gerçek kazananı Rusya, İran, IŞİD ve El Kaide. Niyet bu olmayabilir ama sonuç bu” denildi.
Telegraph gazetesi de “Türkiye’nin sınır kentlerindeki sığınmacılar Erdoğan’ın ‘etnik temizliğinde’ birer piyon” başlığıyla çıktı. Haberde Suriyelilerin çoğunun ülkesine dönmek istemediğine dikkat çekiliyor.
