Kadınlara zorunlu askerlik hizmeti getiren ülkelerden biri de son olarak Danimarka oldu. Danimarka parlamentosunun 25 Mart’ta kabul etiği yasa ile 1 Temmuz 2025’ten itibaren 18 yaşından gün almış her kadın askere çağrılacak. 2026 yılının Ocak ayından itibaren de kadınlar askere alınmaya başlanacak.
Danimarka Genelkurmayı’nın aktardığı verilere göre şu an ordunun yüzde 25’i gönüllü kadın askerlerden oluşuyor. İskandinav ülkesinde zorunlu askerlik hizmetinin süresi, üç aylık temel eğitimin ardından askerin hangi sınıfta devam etmek istediğine bağlı olarak toplamda dört ile 12 ay arasında değişiyor.
İskandinav ülkeleri öncü rol oynuyor
Diğer iki İskandinav ülkesi, Norveç ve İsveç’te de kadınlar askerlik hizmetinde bulunmakla yükümlü. Norveç’te 2015 yılından bu yana cinsiyet ayrımı yapılmadan herkes silah altına alınabiliyor. İsveç’te ise 2010 yılında kaldırılan zorunlu askerlik uygulaması, 18 yaşından büyük kadın ve erkekleri kapsayacak şekilde 2018’de yeniden yürürlüğe girdi. Ülkede zorunlu askerlik hizmetinin süresi 6 ile 15 ay arasında değişiyor. Hâlihazırda ordu personelinin yüzde 20’si kadınlardan oluşuyor.
Bu Haberlerdeİlginizi Çekebilir
Hollanda’da da yasalar gereği kadınların da askerlik yapması gerekiyor ancak burada 1997’de kaldırılan askerlik mecburiyeti bugüne dek geçerliliğini koruyor.
1948’de kurulan İsrail’de ise 1949’dan bu yana kadınlar mecburi askerlik hizmetine giriyor. İsrail ordusunda mecburi askerliğin süresi erkekler için üç, kadınlar için iki yıl. Bu zorunluluktan geçen yıla kadar muaf tutulan ultra ortodoks Yahudiler ise 2024’ün Haziran ayında İsrail Yüksek Adalet Divanı’nın aldığı kararla, diğer tüm İsrail vatandaşları gibi askere gitmek zorunda.
Afrika’da da çok sayıda ülke kadınları askere alıyor
Dünya üzerinde, ordusunda kadın asker de bulunduran en fazla ülke Afrika’da yer alıyor. Doğu Afrika devletlerinden Eritre’de hem kadınlar hem de erkekler için zorunlu askerlik süresi 16 ay.
Çad, Gine-Bissau, Mali, Mozambik, Yeşil Burun Adaları ve Nijer’de de kadınların orduya katılımı mecburi. Fildişi Sahili’nde ise yasalarda olmasına rağmen kadınlar silah altına alınmıyor.
Mozambik hükümeti, geçen yıl yaptığı açıklamayla iki sene süren seçmeli zorunlu askerliğin beş yıla kadar çıkarılabileceğini duyurdu.
Asya kıtasında Myanmar, Çin, Doğu Timor ve Kuzey Kore’de askerlik hizmeti kadınlar için de zorunlu. Bu uygulamaya 2015 yılında geçilen Kuzey Kore’de askerlik için alt yaş sınırı 17. Ülkedeki zorunlu askerlik süresi ise, kişinin eğitimine bağlı olarak birkaç yıl sürebiliyor.
Avustralya ile Endonezya arasında yer alan bir ada ülkesi olan Doğu Timor’da, 18 ile 30 yaş arası kadın ve erkekleri kapsayan zorunlu askerlik hizmeti uygulamasına 2020 yılında geçildi. Ancak yasa hâlâ büyük oranda uygulanamıyor.
Dünyanın en güçlü ordularından birine sahip Çin Halk Cumhuriyeti’nde ise 18-19 yaşlarındaki genç kadınlar, okul diploması ve belli askeri mesleklere uygun şartları karşılayabilmeleri durumunda zorunlu askerlik kapsamına giriyor.
Gönüllü kadın askerlerin sayısı artıyor
Dünya genelinde kadınları orduya gönüllülük esasına göre alanla ülkelerin sayısı daha fazla. ABD Silahlı Kuvvetleri toplam askeri personelinin yüzde 14’ünü oluşturan yaklaşık 200 bin kadın, 1993’ten bu yana muharip birliklerde de görev yapıyor. Günümüzde Amerikan ordusundaki kadın askerler, kara birlikleri ve denizaltılar da dâhil, istisnasız ordunun her sınıfında hizmet veriyor.
Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu, İngiltere, Belçika, Kanada, İspanya, Fransa, Polonya, Avustralya, Yunanistan, Çekya, Portekiz, Bolivya, Japonya, Güney Kore ve Almanya’da da, kadınlara, istemeleri halinde orduda kariyer yapma şansı tanınıyor.
Üç yılı aşkın süredir birbiri ile savaşan Rusya ve Ukrayna’da da kadınlar için askerlik hizmeti mecburiyeti bulunmuyor. Ancak her iki ülkenin ordusunda, gönüllü kadın askerler mevcut. Ukrayna Savunma Bakanlığı’nın açıklamasına göre hâlihazırda orduda 68 bin kadın görev yapıyor. Bu da 2021 yılına kıyasla ordudaki kadın sayısının yüzde 40 arttığını gösteriyor. Ancak bu sayı, şu an yaklaşık 900 bin olan erkek asker sayısına kıyasla oldukça küçük kalıyor.
Rusya tarafında da Ukrayna Savaşı’na katılan çok sayıda kadın asker var. 2024 yılının Ekim ayında kurulan ve tamamı, kadınlardan oluşan insansız hava aracı (İHA) pilotları birliğine “Gece Cadıları” adı verildi. Bu isim, İkinci Dünya Savaşı’nda, Sovyet Hava Kuvvetleri’nde görev yapan bir kadın pilot alayına da verilmişti. Ukrayna Savaşı’na İHA pilotu olarak katılan “Gece Cadıları”, bu savaşta Rusya tarafında sadece kadınlardan oluşan tek birlik olma özelliğine sahip.
KAYNAK: DEUTSCHE WELLE TÜRKÇE
