ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) Direktörü William Burns ve İngiltere Dış İstihbarat Servisi (MI6) Başkanı Richard Moore ortak bir makale kaleme alarak dünya düzeninin Soğuk Savaş’tan beri en büyük tehditle karşı karşıya olduğu uyarısında bulundu.
Financial Times gazetesi için kaleme aldıkları yazıda ikili, “Birbirimizden daha güvenilir ve saygın müttefikimiz yok” diyerek “Rusya, Çin ve Ortadoğu kaynaklı benzersiz tehditler karşısında” Washington-Londra ortaklığının hayati önemde olduğunu vurguladı.
Yazıda, “Şüphesiz dünya düzeni – göreceli barış ve istikrar sunan, yaşam standartlarında artış, fırsatlar ve refah sağlayan dengeli sistem – Soğuk Savaş’tan bu yana görülmemiş bir tehdit altında” ifadesi yer aldı, risklerle ortak şekilde mücadele edildiği anlatıldı.
“Rus istihbaratı tarafından Avrupa genelinde yürütülen sorumsuz sabotajları engellemek için birlikte çalışmaya devam ediyoruz” diyen iki istihbarat başkanı, çalışmalarını yürütürken yapay zekâdan faydalandıklarını da belirtti.
Makalede, “CIA ve MI6 (Rusya Devlet Başkanı Vladimir) Putin’in Ukrayna’daki saldırganlığına birlikte karşı koyuyor. Bunun geldiğini önceden gördük ve tüm dünyayı uyarabildik. Bu kapsamda bazı gizli istihbarat bilgilerini dikkatli bir şekilde dünyayla paylaştık” denildi.
ABD, Ukrayna işgali başlamadan günler önce Rus ordusunun bu yönde bir adım atma planına dair uyarılarda bulunmuştu.
Makalede, Ukrayna savaşının, “ticari uydular ve insansız hava araçları ile sosyal medyanın” savaşlardaki önemini gösterdiği kaydedildi.
Çin vurgusu
İngiltere’nin eski Ankara Büyükelçisi Moore ve CIA’in patronu Burns yazılarında “Çin kaynaklı tehditlere” de değindi:
“CIA ve MI6 için Çin’in yükselişi 21’inci yüzyılda temel istihbari ve jeopolitik bir güçlük. Teşkilatlarımızı bu önceliğe göre organize ediyoruz. Aynı zamanda terörle mücadele ortaklığımızın temelini oluşturmaya devam ediyor ve yeniden artan IŞİD tehdidine karşı birlikte çalışıyoruz.”
İkili, yazılarında 40 binden fazla kişinin öldüğü Gazze savaşına da değindi.
“Ortadoğu’da MI6 ve CIA bir ateşkes ve rehine anlaşması için durmaksızın çabalıyor. Bu yolla Filistinli sivillerin korkunç kayıpları sona erebilir ve 11 aydır Hamas’ın elindeki rehineler evlerine dönebilir” denilen yazıda Gazze’de ateşkes için Katar ve Mısır’la ortak çalışıldığı vurgulandı.
Burns ve Moore’un makalesi, İngiltere Başbakanı Keir Starmer’ın 13 Eylül’de gerçekleştireceği Washington ziyareti öncesine rastlıyor. Bu, Starmer’in göreve geldiği geçen Temmuz ayından beri düzenlediği ikinci ABD ziyareti olacak.
İki ülkenin Gazze’yle ilgili bazı konulardaki tutumu İşçi Partisi iktidara geldikten sonra farklılık göstermeye başladı.
Londra hükümeti geçtiğimiz günlerde “Gazze’de uluslararası hukuka aykırı biçimde kullanılacağı endişesiyle” İsrail’e bazı silahların ihracatını engelledi. ABD ise savaşın başından beri İsrail’e kesintisiz silah yardımını sürdürüyor.