Aralık ayında Afganistan’da Taliban Yüksek Eğitim Bakanı, yazılı bir açıklamayla kadınların üniversiteye gitmesini yasaklamıştı.
Taliban böylece Afganistan’da yönetimi ele geçidikleri 2021’de kadınların eğitimine izin veren politikalarını iptal etmişti.
Bu süre içinde kadınlar buna benzer çeşitli diğer kısıtlamalarla da karşı karşıya kaldı.
Birçok lise kapılarını kız öğrencilere kapattı.
Taliban yetkilileri bu müdahalelerin geçici olduğunu söylüyor.
Yetkililer, kıyafet kurallarının ihlali, bütçe eksikliği ve müfredatın yeniden şekillendirilmesi ihtiyacı gibi çeşitli gerekçeleri sıralıyor.
Üniversitelerin büyük bir kısmı ise halihazırda kadın ve erkekleri ayırmak gibi önlemlerin alındığını belirtiliyor.
Kadınlar hayatlarının tamamen değiştiğini söylüyor.
Dördüncü sınıf bilgisayar mühendisliği öğrencisi, “Artık bir hiçim. Üniversiteyi bitirip yüksek lisans yapmak istiyordum ve daha sonra da doktora. Çalışıp ülkeme hizmet etmek istiyordum ama artık bunu yapmam mümkün değil” diyor.
Bu yasak erkek öğrencileri de etkiliyor.
Erkek bir öğrenci, sınıfa dönmeyi bir cenazeye benzetiyor:
“Üniversitemizde birileri ölmüş gibi bir hava var. Herkes çok üzüldü. Nedenini biliyordum ama Taliban yönetimi beni gözaltına alır diye konuşmaktan çekindim.”
Bir diğer erkek öğrenci ise, “Bir ülkeyi sadece erkeklerle inşa etmek mümkün değil. Kadınların bizimle yan yana çalışmasına ihtiyacımız var” ifadelerini kullanıyor.
Kadın öğrenciler, Taliban’ın uygulamak istediği kısıtlamaları yerine getirmeye hazır olduklarını paylaşıyor.
Kabil Üniversitesi’nde ikinci sınıf tiyatro öğrencisi, “Eğer başörtüsü takmamızı istiyorlarsa takabiliriz. Erkek ve kadınları ayırmak istiyorlarsa onu da yapabilirler, yeter ki öğrenmeye devam edelim” diyor.
Ülkede kadınların haklarına yönelik çeşitli protestolar düzenleniyor ancak Taliban bunların büyük bir kısmını engelliyor.
Taliban, Salı günü Birleşmiş Milletler (BM) ofisinin önünde düzenlenen küçük bir gösteriyi dağıttı.
Sosyal medyada ise Kabil Üniversitesi’nin önünde oturarak kitap okuyan bir grup kadın öğrencinin fotoğrafları paylaşıldı.
Taliban’ın kadınlara yönelik kısıtlamaları uluslararası tepkilere de neden oldu.
Bu hafta yayımlanan bir BM raporu, kısıtlamaların insanlığa karşı suç teşkil edebileceğini söylüyor.
Taliban Dışişleri Bakanı Amir Khan Muttaki, BBC Peştuca servisine verdiği bir röportajda, kadınların istihdamı ve eğitimi söz konusu olduğunda “bazı eksiklikler” olduğunu kabul etti, ancak hala binlerce kadının çalışmaya devam ettiğine dikkat çekti.
Muttaki, “Sorunların yavaş yavaş çözülmesini temenni ediyoruz. Dünyanın sabırlı olması gerekiyor” dedi.