Suriye’nin İdlib bölgesi için Türkiye ve Rusya arasında Soçi Mutabakatı’nın bitmesine 15 gün kaldı. Bölgede konuşlu olan cihatçı örgütlerin bir kısmı, çekildiklerine dair haberleri yalanladı.
UKC Sözcüsü Naci Mustafa, Fransız haber ajansı AFP’ye yaptığı açıklamada “Herhangi bir bölgeden ya da cepheden ağır silahlarımızı çekmedik. Bu haberleri reddediyoruz, tamamen reddediyoruz” dedi.
BBC Türkçe’de yer alan habere göre, Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, daha önce UKC’yi oluşturan örgütlerden birinin Türk-Rus mutabakatı uyarınca bölgeden ağır silahlarını çekmeye başladığını duyurmuştu.
Gözlemevi’nden yapılan açıklamada, 8 bin 500 ila 10 bin üyesi bulunan Faylak el Rahman örgütünün silahsızlandırması öngörülen bölgedeki üç kasabada bulunan tanklar ve toplar da dahil ağır silahlarını çekmeye başladığı söylenmişti.
Faylak el Rahman Sözcüsü Sayf el Raad da AFP’ye yaptığı açıklamada, şunları söyledi:
“Soçi’de varılan mutabakata bağlılığımız sürmekle birlikte, silahlarımızın ve savaşçılarımızın konuşlandırılmasında herhangi bir değişiklik olmadı.”
Yine UKC’ye üye örgütlerden Faylak el Şam’ın lideri Şeyh Ömer Huzeyfe de, Reuters’e “Silahsızlandırılmış bölgeden çekildiğimize dair haberler yalandır” bilgisini verdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan geçtiğimiz günlerde New York’ta Reuters’a verdiği mülakatta silahlı grupların silahtan arındırılmış bölgeden ayrılmaya başladığını söylemişti.
Erdoğan ile Rusya lideri Vladimir Putin’in 17 Eylül’de Soçi’de üzerinde uzlaştığı İdlib Mutabakatı ana hatlarıyla şöyleydi;
“İdlib’in etrafında Suriye ordusu ile silahlı grupları ayıran 15-20 kilometrelik silahsızlandırılmış bir bölge oluşturulacak.
10 Ekim’e kadar tank, roketatar, top ve havan gibi ağır silahlar bu bölgeden çekilecek.
15 Ekim’e kadar tüm “radikal terörist gruplar” silahsızlandırılmış bölgeden uzaklaştırılacak.
2018’in sonuna kadar M4 (Halep-Lazkiye) ve M5 (Halep-Hama) otoyollarının güvenliği sağlanıp trafiğe açılacak.”
Ancak gözlemciler mutabakatın uygulanmasını Ankara için oldukça zor olacağını vurguluyor.
Silahsızlandırılması öngörülen bölgenin çoğu El Kaide’nin Suriye ayağının eski üyelerinin liderlik yaptığı İdlib’deki en güçlü grup olarak görülen Hayat Tahrir el Şam (HTŞ) örgütünün elinde.
HTŞ henüz Soçi Mutabakatı’yla ilgili tutumunu açıklamadı, ancak örgütün bölgeden silah ya da militan çektiğine dair bir işaret yok. Ancak yine aynı bölgede varlık gösteren El Kaide’ye sadık militanlardan oluşan Hurras el Din (Dinin Koruyucuları) örgütü geçen hafta mutabakatı reddettiklerini duyurmuştu.
Cumartesi günü de daha önce ABD’nin destek verdiği Ceyş el İzza örgütü anlaşmayı reddettiklerini açıkladı ve örgütün lideri Cemil el Salih AFP’ye yaptığı açıklamada “Kurtarılmış (muhaliflerin elindeki) bölgeleri kemiren ve Beşar Esad’ı kurtaran bu uzlaşmayı reddediyoruz” demişti.