Amerikan yönetiminin, Gazze’ye insanı yardımın artırılması için İsrail hükümetine 30 gün süre tanımasının ardından İsrail ordusu, 16 Ekim’de insani yardım taşıyan 50 tırın Gazze Şeridi’nin kuzeyine transfer edildiğini açıkladı.
İsrail’in açıklamasına göre Ürdün tarafından sağlanan gıda, su ve tıbbi malzeme gibi insani yardım taşıyan 50 tırın, ‘güvenlik denetimlerinin’ ardından Kral Hüseyin Köprüsü ve Erez sınır kapısından geçişine izin verildi.
ABD tarafından yapılan uyarıda, yardımın geçmemesi halinde Amerikan askeri yardımlarının bir kısmının kesilebileceği uyarısında bulunulmuştu.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve Savunma Bakanı Lloyd Austin imzalı mektup 13 Ekim’de gönderildi.
Mektup, Biden yönetiminden İsrail’e bugüne kadar yapılan en güçlü yazılı uyarı olarak nitelendiriliyor.
Blinken ve Austin’in uyarısı İsrail’in Gazze’nin kuzeyindeki operasyonları devam ederken geldi.
ABD’nin kötüleşen insani durumla ilgili derin endişeleri olduğunu belirten mektupta, İsrail’in geçen ay kuzey ve güney arasındaki insani yardım hareketlerinin yaklaşık yüzde 90’ını engellediği belirtiliyor.
İsrailli bir yetkili, mektubu incelediklerini, ülkenin “bu konuyu ciddiye aldığını” ve ABD’li muhataplarıyla “dile getirilen endişeleri ele alma” niyetinde olduğunu söyledi.
İsrail daha önce yaptığı açıklamada kuzeydeki Hamas militanlarını hedef aldığını ve insani yardım girişini durdurmadığını söylemişti.
İsrail medyasında, Gazze’nin kuzeyindeki 5 bin kadar Hamas militanını teslim olmaya zorlamak için Binyamin Netanyahu hükümetinin ‘abluka’ planı yaptığı yazılıyordu.
Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı’nın (WFP) işgal altındaki Filistin topraklarındaki başkanı Antoine Renard, Gazze’nin “sürekli en yüksek acil durum” halinde olduğunu ve bölgenin kuzeyindeki insanların “yalnızca yardıma bel bağladığını” ve BM kuruluşları tarafından sağlananlar dışında taze gıdaya neredeyse hiç erişimleri olmadığını kaydetti.
ABD İsrail’in en büyük silah tedarikçisi. İsrail ordusu geçtiğimiz yıl Gazze’de Hamas’a karşı yürüttüğü savaşta büyük ölçüde ABD tarafından tedarik edilen uçaklar, güdümlü bombalar, füze ve mermiler kullandı.
Mektupta neler yer alıyor?
Mektupta, çeşitli tahliye emirleriyle yerlerinden olan 1.7 milyondan fazla kişinin Gazze’nin sahil şeridinde çok dar bir alanda sıkıştığı ve ölümcül bulaşıcı hastalıklarla karşı karşıya olduğu vurgulanıyor.
ABD’nin Gazze’de “gittikçe kötüleşen insani durumla ilgili derin endişeleri” olduğu belirtiliyor.
İsrail hükümetinden bu gidişatı değiştirmek için bu bir ay içinde “acil ve sürekli” önlemler alması isteniyor.
İki bakan bu önlemlerin alınmamasının Amerikan politikalarını etkileyebileceğini ifade ediyor.
Mektup, insani yardımı engelleyen ülkelere askeri yardımın sınırlandırılmasıyla ilgili Amerikan yasa ve mevzuatına gönderme yapıyor.
İsrail’in kış gelmeden, günde en az 350 kamyonun dört ana geçitten ve ek bir yeni geçitten girişine izin vermek ve el-Mevasi’deki insanların iç bölgelere hareket etmesine izin vermek de dahil olmak üzere “Gazze genelinde her türlü insani yardımı artırması” gerektiğini söylüyor.
Ayrıca İsrail’e, kuzeyden güneye “İsrail hükümetinin sivilleri zorla tahliye etme politikası olmayacağını” yeniden teyit ederek “kuzey Gazze’nin izolasyonuna” son vermesi çağrısında bulunuyor.
Salı günü Washington’da bir basın toplantısı düzenleyen ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller gazetecilere mektubun “kamuoyuna açıklamak niyetinde olunmayan özel bir diplomatik iletişim” olduğunu söyledi.
İsrail, 7 Ekim 2023’te 1200 vatandaşının ölümüyle sonuçlanan Hamas saldırısının ardından başlattığı Gazze operasyonunda örgütü hedef aldığını ve kendini savunduğunu söylüyor.
Gazze’deki yerel yetkililer, savaşta bugüne kadar çoğu sivil 42 binden fazla insanın öldüğünü söylüyor.
Fidan’dan yaptırım çağrısı
Ankara’da düzenlenen Filistin’in Geleceği Konferansı’nda AKP hükümetinden İsrail’e yaptırım çağrısı geldi.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, sözün bittiğini ifade ettiği konuşmasında İsrail’in “ekonomik, askeri ve siyasi” bir bedel ödemesi gerektiğini savundu.
Fidan, İsrail’in boykot edilmesi gerektiğini de söyledi.
