ABD Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, ikili görüşme için Güney Kore’nin Busan şehrinde bir araya geldi.
Xinhua’nın haberine göre Çin Devlet Başkanı Şi, bu sabah hareket ettiği Güney Kore’de ABD’li mevkidaşı Trump ile buluştu.
Bu, ABD Başkanı Trump’ın bu yılın başında yeniden iktidara gelmesinin ardından iki liderin ilk yüz yüze buluşması oldu.
Şi, görüşmenin başlangıcında yaptığı açıklamada, Çin ve ABD’nin dost ve ortak olması gerektiğini, bunun tarihin öğrettiği bir ders ve gerçekliğin bir gereği olduğunu belirterek, “Çin’in kalkınması, ABD’nin ‘Amerika’yı yeniden büyük yapma’ vizyonuyla çelişmiyor.” dedi.
Dünyanın en büyük ekonomileri arasında zaman zaman sürtüşmelerin olmasının normal olduğunu ifade eden Şi, iki ülke liderinin ilişkileri doğru rotada ilerlemesine rehberlik etmesi gerektiğini vurguladı.
Çin-ABD ilişkilerinin sağlam bir temelde yürütmek ve her iki ülkenin kalkınmasına uygun bir atmosfer yaratmak için Trump ile birlikte çalışmaya hazır olduğunu dile getiren Şi, “Çin ve ABD, iki ülkenin ve dünyanın yararına somut ve güzel işler yapmak için birlikte çalışabilir.” ifadesini kullandı.
“Uzun vadede fantastik bir ilişki kuracağımıza inanıyorum”
ABD Başkanı Donald Trump da Çin lideri ile halihazırda pek çok konuda uzlaştıklarını, bu görüşmede de daha fazla konuda uzlaşmayı umduklarını belirterek, “Devlet Başkanı Şi, büyük bir ülkenin büyük lideri, uzun vadede fantastik bir ilişki kuracağımıza inanıyorum.” diye konuştu.
Görüşmede Çin heyetinde, Devlet Başkanı Şi’nin yanı sıra Dışişleri Bakanı Vang Yi, Başbakan Yardımcısı Hı Lifıng, Ulusal Reform ve Kalkınma Komisyonu Başkanı Cıng Şancie, Ticaret Bakanı Vang Vıntao yer alırken ABD heyetinde Başkan Trump’ın yanı sıra Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Hazine Bakanı Scott Bessent ve Ticaret Bakanı Howard Lutnick yer aldı.
ABD ile Çin arasındaki ilişkiler, son aylarda bir tarafta Washington yönetiminin tarife artışları ve teknoloji alanındaki kısıtlamaları ile diğer tarafta Çin’in küresel tedarikin büyük bölümünü karşıladığı nadir toprak elementlerinin kontrolüne yönelik attığı adımlarla genişleyen bir dizi anlaşmazlıkta düğümlenmiş durumda.
Trump ve Şi’nin buluşmasında anlaşmazlık konularında nasıl bir mutabakata varılacağı, dünyanın en büyük ekonomilerine sahip iki ülkesi arası ilişkilerin yönünün belirlenmesi açısından kritik önem taşıyor.
Trump Çin lideri Şi ile buluşmasına 12 puan verdi
ABD Başkanı Trump Çin lideri Şi ile Busan’da gerçekleştirdiği görüşmeye “10 üzerinden 12 puan verdiğini” söyledi. Trump, Çin’e uygulanan gümrük vergilerinde yüzde 10 indirim açıkladı.
Dünyanın en büyük iki ekonomisinin liderleri Güney Kore’nin Busan kentinde uzun süredir devam eden ticaret anlaşmazlıklarını görüşmek üzere bir araya geldi. ABD Başkanı Donald Trump, Çin lideri Şi Cinping ile 2019’dan bu yana yaptığı ilk görüşmenin ardından, Çin malı ürünlerin ithalatına uygulanan gümrük vergisinin azaltılacağını duyurdu.
Trump’ın 3 saat sürebileceğini söylediği Busan’daki toplantı 1 saat 40 dakikada bitti. Görüşme sonrası iki liderden veya başkentlerden hemen bir açıklama gelmezken, Trump, ABD dönüşünde uçakta konuştu.
ABD Başkanı, Pekin’in yasa dışı fentanil ticaretine karşı daha sıkı tedbirler alması, ABD’den soya fasulyesi alımlarını yeniden başlatması ve nadir toprak elementleri ihracatını sürdürmesi karşılığında Çin’e uygulanan tarifeleri azaltma konusunda uzlaştıklarını söyledi.
Çin’den ithal edilen ürünlere uygulanan gümrük tarifesinin yüzde 57’den yüzde 47’ye indirileceğini duyuran Trump, bu düşüşün fentanil nedeniyle Çin’e açıkladığı yüzde 20’lik verginin yüzde 10’a düşürülmesiyle sağlanacağını belirtti, fentanil konusunda Pekin’in “gerçekten güçlü adımlar attığına inandığını” vurguladı.
Trump, uyuşturucu madde olarak kullanılabilen fentanilin Çin’den ABD’ye yasa dışı yollarla taşındığını iddia ediyor.
Başkanlık uçağı Air Force One’da konuşan Trump, Şi ile buluşması için, “Bence harika bir görüşmeydi” dedi, toplantılarına “10 üzerinden 12 verdiğini” belirtti.
Bu açıklama, küresel ticareti belirsizliğe iten gerginlikte yumuşama belirtisi olarak görülüyor. Özellikle Çin’in, ticaret anlaşmazlıkları üzerine Batılı ülkelere nadir toprak elementlerinin ihracatını sınırlaması, ikili arasındaki bu görüşmeye yeni bir aciliyet kazandırmıştı.
Cep telefonlarından elektrikli otomobillere hemen her teknolojik cihaz için vazgeçilmez bir materyal olan nadir toprak elementlerinin hem üretiminde hem de işlemesinde Çin çok önemli bir güç konumunda.
Trump: Rus petrolü ve Tayvan gündeme gelmedi
Görüşmede Rusya’dan petrol alımı konusunda Trump’ın Çin’e baskı yapması, Şi’nin ise ABD’nin Tayvan’a askeri desteğini azaltmasını istemesi bekleniyordu. Trump her iki konunun da hiç gündeme gelmediğini belirtti.
Trump, başta Çin ve Hindistan’ın Rusya’dan önemli miktarda petrol alarak Ukrayna savaşına yardım ettiğini söylüyordu. Rus petrolü aldığı gerekçesiyle Hindistan’a ilave gümrük vergileri açıklayan Trump, aralarında Türkiye’nin de olduğu NATO ülkelerinden de bu alışverisi kesmelerini istemişti.
Çin ise Tayvan’ı kendi toprağı olarak görüyor ve gelecekte yeniden birleşme için savaş seçeneğinin masada olduğunu açıkça ifade ediyor. Trump’ın selefi Joe Biden, Çin’in Tayvan’a saldırması durumunda adayı Amerikan askerinin koruyacağını ifade etmişti.
Trump, Nisan ayında Çin’i ziyaret edeceğini, sonrasında ise Şi’nin ABD’ye geleceğini de açıkladı.
Busan’daki toplantıyla birlikte Trump, Malezya, Japonya ve Güney Kore’yi kapsayan beş günlük Asya turunu tamamlamış oldu.
