Türkiye ile ABD arasında, Rusya’dan satın alınan S-400 hava savunma sistemi nedeniyle baş gösteren ve giderek büyüyen krizde, son olarak Türkiye’ye 115 adet F-35 savaş uçağının sevkiyatının durdurulması tartışılıyor.
23 Mayıs’ta ABD Senato Silahlı Hizmetler Komisyonu, hazırladığı tasarı ile Türkiye’nin S-400 alması halinde F-35 programından çıkarılmasını öngören bir maddeye yer vermiş ve tasarı Ankara’nın gündemine bomba gibi düşmüştü.
Amerika’nın Sesi, ikili ilişkileri daha da hırpalaması beklenen tasarı ile ilgili, “2020 Mali Yılı Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası” (NDAA) tasarısı, ABD’nin daha fazla sayıda Lockheed Martin yapımı F-35 savaş uçağı almasına izin veriyor ve Türkiye’nin Rusya’dan S-400 savunma sistemi satın alması halinde F-35 programına ortaklığını sona erdirmeyi içeriyor” ifadelerine yer vermişti.
Lockheed firması, ABD ordusu ve 10 başka ülke için F-35’ler üretiyor. Bunlar arasında Türkiye de bulunuyor. Türkiye’nin, savaş uçaklarının üretim ortaklığından çıkarılması durumunda başka ülkelerin listeye dahil edileceği konuşulurken, Lockheed firmasının bu süreçte mali açıdan zarar göreceği belirtiliyordu.
Ancak, Trump’ın Japonya hamlesi ile şirketin bu kayıplarını daha süreç başlamadan telafi etme yoluna gidildiği de söylenebilir.
Tokyo’da temaslarını sürdüren Trump, Japonya’nın 105 adet F-35 savaş uçağı almayı planladığını duyurdu.
Trump, Japonya’nın 105 adet F-35 savaş uçağı almayı planladığını duyurdu. Trump yaptığı açıklamada, “Amerika, Japonya’nın savunma kabiliyetlerini geliştirmesini desteklemekle birlikte, son aylarda büyük miktarda askeri ekipman da gönderdik” açıklamasında bulundu.
Amerika’nın Sesi’nin haberine göre, F-35 ve S-400 anlaşmazlığında, ABD’nin son hamlesi olan yasa tasarısı ile ilgili şu bilgiler dikkat çekiyor:
“Tasarı, beşinci nesil F-35 savaş uçaklarının inşası için birlikte çalışan ülkeler grubundan Türkiye’nin çıkartılmasını öngörüyor.
Washington’un NATO üyesi diğer mütefikleri gibi Türkiye de F-35 programında hem alıcı hem de üretim sürecinin ortağı konumunda. Ancak Amerikalı yetkililer, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi satın alma planlarının F-35 uçaklarının güvenliğini riske atabileceği uyarısında bulunuyor.
Bu konudaki ihtilaf, Ankara ve Washington arasında gerilime neden oluyor.
Kongre üyeleri sık sık Türkiye’yi Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi almaması konusunda sert biçimde uyarıyor. Bu ay başında açıklanan Temsilciler Meclisi Tahsisat Komisyonu’nin bir tasarısının ilk versiyonu da, Türkiye’ye Rusya’dan silah alımı yüzünden F-35 uçaklarının sevkiyatını engellemeyi amaçlıyor.”
