Aktifhaber
  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR & SANAT
    • SAĞLIK
    • TEKNOLOJİ
    • YAŞAM
No Result
View All Result
  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR & SANAT
    • SAĞLIK
    • TEKNOLOJİ
    • YAŞAM
No Result
View All Result
Aktifhaber
No Result
View All Result

Maddi ve Manevi Tekamülün Vazgeçilmez ikilisi: Tehzîb ve Tezhib

by aktifhabercom
May 10, 2025
Maddi ve Manevi Tekamülün Vazgeçilmez ikilisi: Tehzîb ve Tezhib
5.1k
VIEWS
Share on FacebookShare on Twitter

Analiz / Doç. Dr. Osman TEK 

Her toplumun uzun ömürlü olması, yalnızca maddi imkânlarla değil, aynı zamanda manevi ve kültürel bir dengeyle mümkündür. Bu denge iki temel kavrama yaslanır: Tehzîb ve Tezhib. İlk bakışta biri soyut, diğeri somut iki farklı alan gibi görünse de aslında bir toplumun ruhunu ve idealini birlikte inşa eden çift sütun gibidirler. Bu yazıda, bu iki kadim kavramı sadece sanat ya da tasavvuf zemininde değil, toplumsal yapı ve sosyal gelişme bağlamında ele alacağız.

Tehzîb: Ahlaki Omurganın İnşası

Tehzîb, bireyin nefsini arındırması, kötü huylardan uzaklaşıp erdemli bir kişilik kazanması anlamına gelir. Ancak bu sadece bireysel bir iç arınma değil, aynı zamanda toplumun genel ahlaki standardını belirleyen temel eğitimdir. Tehzîb, bir toplumu ayakta tutan görünmez kurallar bütünüdür.

Bu Haberlerdeİlginizi Çekebilir

‘Emniyet direndi’ iddiası: İBB 3. dalga operasyonunu neden jandarma yaptı?

‘Emniyet direndi’ iddiası: İBB 3. dalga operasyonunu neden jandarma yaptı?

May 20, 2025
5k
TÜSİAD davası 23 Eylül’e ertelendi: Orhan Turan ve Ömer Arif Aras’ın yurt dışı yasağı kaldırıldı

TÜSİAD davası 23 Eylül’e ertelendi: Orhan Turan ve Ömer Arif Aras’ın yurt dışı yasağı kaldırıldı

May 20, 2025
5k

Yalancılığın kınandığı, adaletin yüceltildiği, sabrın, saygının, sadakatin değer gördüğü bir toplumda, işte o toplumun genelinde bir tehzîb terbiyesi vardır.

Bu yönüyle tehzîb, her bireyi kapsar. Cahil ya da âlim, zengin ya da fakir fark etmeksizin, tüm bireylerin uyması beklenen bir asgari ahlak anlayışı sunar. Tehzîbin olmadığı yerde yozlaşma başlar. Güç, hakikatin yerine geçer. Bireysel hırs, toplumsal faydanın önüne çıkar. İşte bu çöküşün temel nedeni, toplumun “omurgası” olan tehzîbi ihmal etmesidir.

web

Tezhib: Estetik ve Yeteneğin Parlatılması

Tezhib, geleneksel anlamda bir süsleme sanatı olsa da, burada mecazen kullanıyoruz. Tezhib, bir toplumda üstün yeteneklere sahip bireyleri seçmek, desteklemek ve parlatmak anlamında bir sosyal misyon taşır. Herkesin aynı olmadığı, bazı bireylerin bilimde, sanatta, liderlikte öne çıkabildiği bilinen bir gerçektir. Tezhib, bu kişileri “süslemek” değil, önlerini açmak, imkân sağlamak ve potansiyellerini topluma hizmet edecek şekilde yönlendirmek demektir.

Toplumlar sadece düzgün insanlar sayesinde değil; dâhiler, sanatçılar, bilginler sayesinde de ilerler. Ancak bu yeteneklerin parlatılması; yani tezhib görevi ihmal edilirse, o cevherler körelir. Yetenek, hakkını bulamayınca ya isyana döner ya da başka toplumlara hizmet etmeye başlar: Beyin göçü, gönül göçü ve kültür kaybı tam da buradan beslenir.

Tehzîb ve Tezhib Arasındaki Denge: Cemaat Modeli

Geçmişte cemaatin başarılı olmasının sırrı, bu iki kavramı birlikte taşıyabilmelerinde yatıyordu. Bir yandan toplumun tüm bireylerini kapsayan bir tehzîb sistemi vardı: Namaz, adap, dilin korunması, saygı… Diğer yandan ise yetenekleri erken keşfetme, gençleri ilim, sanat veya hizmet alanlarında yetiştirme gibi tezhib işlevi de vardı.

İşte bu çift yönlü sistem, o yapıların hem halk tabanında kök salmasını hem de elit düzeyde temsil gücü kazanmasını sağladı.

Bugün modern eğitim sistemleri, çoğu zaman bireyin kişiliğini şekillendirmeden bilgi yüklüyor (tezhib var ama tehzîb yok). Bazı geleneksel yapılar ise sadece ahlak vurgusuna odaklanıyor ama bireysel yetenekleri köreltiyor (tehzîb var ama tezhib yok). Oysa bir toplumun sağlıklı işleyebilmesi için bu ikisi birlikte yürütülmelidir.

Kalpleri Terbiye Et, Yetenekleri Parlat

Bir ülkenin geleceği sadece altyapı yatırımlarında ya da ekonomi politikalarında değil, insan inşasında saklıdır. Bu inşanın temeli tehzîb, zirvesi ise tezhibdir. Tehzîbsiz toplum yozlaşır, tezhibsiz toplum duraklar. İlki ahlakı, ikincisi ilerlemeyi getirir.

Tehzîb, herkesi ilgilendirir: Sıradan vatandaşı da, sokaktaki çocuğu da, politikacıyı da. Tezhib ise seçilmişleri: Bilimde Nobel alacak çocuğu, sanatta devrim yapacak genci, fikirleriyle çağını etkileyecek bilgeyi…

Ve ikisi birden ihmal edildiğinde, toplumu taşıyan da, yükselten de yitirilmiş olur.

Tags: maddimaneviosman tekTehzîbtekamilTezhib
ShareTweet
Previous Post

Hollanda polisi, Falyalı’nın muhasebecisi Cemil Önal’ı öldüren katilin fotoğrafını paylaştı

Next Post

Çanakkale’de trafik kazası: 8 ölü

İLGİLİHABERLER

‘Emniyet direndi’ iddiası: İBB 3. dalga operasyonunu neden jandarma yaptı?
GENEL

‘Emniyet direndi’ iddiası: İBB 3. dalga operasyonunu neden jandarma yaptı?

May 20, 2025
5k
TÜSİAD davası 23 Eylül’e ertelendi: Orhan Turan ve Ömer Arif Aras’ın yurt dışı yasağı kaldırıldı
GENEL

TÜSİAD davası 23 Eylül’e ertelendi: Orhan Turan ve Ömer Arif Aras’ın yurt dışı yasağı kaldırıldı

May 20, 2025
5k
HSK seçiminde Metin Kıratlı kavgası
GENEL

HSK seçiminde Metin Kıratlı kavgası

May 20, 2025
5k
Kamuda tasarruf yine lafta kaldı: 1 yılda devletin harcamaları 404 milyar lirayı buldu
EKONOMİ

Kamuda tasarruf yine lafta kaldı: 1 yılda devletin harcamaları 404 milyar lirayı buldu

May 20, 2025
5k
TÜİK: 6,7 milyon genç ‘eğitim ve işte yok’ boşta geziyor
EKONOMİ

TÜİK: 6,7 milyon genç ‘eğitim ve işte yok’ boşta geziyor

May 20, 2025
5k
Borçlu sayısı arttı, icra dosyaları kabardı
EKONOMİ

Borçlu sayısı arttı, icra dosyaları kabardı

May 20, 2025
5k
Daha Fazla Haber
Özgür Özel’den HSK üyeliği seçimlerine tepki: “Bu bir yankesicilik teşebbüsüdür, AYM’ye başvuracağız”

Özgür Özel’den HSK üyeliği seçimlerine tepki: “Bu bir yankesicilik teşebbüsüdür, AYM’ye başvuracağız”

May 20, 2025
5k
Van kayyımı, 6 aydır faaliyette olan pazarı törenle yeniden açtı

Van kayyımı, 6 aydır faaliyette olan pazarı törenle yeniden açtı

May 20, 2025
5k
Müebbet hapis cezası verilen Yüksel Güran’ın son hali ortaya çıktı

Müebbet hapis cezası verilen Yüksel Güran’ın son hali ortaya çıktı

May 20, 2025
5k
15 yaşındaki Mattia Ahmet Minguzzi’yi öldüren bıçak ‘suç aleti’ sayılmadı

15 yaşındaki Mattia Ahmet Minguzzi’yi öldüren bıçak ‘suç aleti’ sayılmadı

May 20, 2025
5k
Volkan Konak için “Geberdi” diyen Çatalca Müftüsü, Kocaeli’ye vaiz oldu

Volkan Konak için “Geberdi” diyen Çatalca Müftüsü, Kocaeli’ye vaiz oldu

May 20, 2025
5k
Şarkıcı Linet: Filistin’de hayatını kaybeden her çocuk içimde derin yaralar yaratıyor

Şarkıcı Linet: Filistin’de hayatını kaybeden her çocuk içimde derin yaralar yaratıyor

May 20, 2025
5k
İsrail muhalefet lideri Golan: Ordu çocukları hobi olarak öldürüyor

İsrail muhalefet lideri Golan: Ordu çocukları hobi olarak öldürüyor

May 20, 2025
5k
DEM Parti Eş Genel Başkanı Tülay Hatimoğulları: Kayyımlar çekilsin, AİHM kararları uygulansın

DEM Parti Eş Genel Başkanı Tülay Hatimoğulları: Kayyımlar çekilsin, AİHM kararları uygulansın

May 20, 2025
5k
Devlet Bahçeli’nin komisyon çağrısına AKP’den ret

Devlet Bahçeli’nin komisyon çağrısına AKP’den ret

May 20, 2025
5k
Dünyada ilk defa gerçekleştiriliyor: Bilimsel Yorumlu Heyet Tefsir Çalışması

Dünyada ilk defa gerçekleştiriliyor: Bilimsel Yorumlu Heyet Tefsir Çalışması

May 20, 2025
5k
İspanya’da telekomünikasyon şebekesi çöktü

İspanya’da telekomünikasyon şebekesi çöktü

May 20, 2025
5k
Tokat’ta kene yapışan bebek öldü

Tokat’ta kene yapışan bebek öldü

May 20, 2025
5k
Türk yüzücülere köpekbalığı saldırdı

Türk yüzücülere köpekbalığı saldırdı

May 20, 2025
5k
14 il için sağanak yağış uyarısı

14 il için sağanak yağış uyarısı

May 20, 2025
5k
Borsa İstanbul’da ‘piyasa dolandırıcılığı’ iddiası

Borsa İstanbul’da ‘piyasa dolandırıcılığı’ iddiası

May 20, 2025
5k
Aktifhaber

© 2022 - - Sitemizde yayınlanan haberlerin telif hakları haber kaynaklarına aittir. İzin alınmadan kopyalanamaz.J.

MENU

  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER

BİZİ TAKİP EDİN

No Result
View All Result
  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR & SANAT
    • SAĞLIK
    • TEKNOLOJİ
    • YAŞAM

© 2022 - - Sitemizde yayınlanan haberlerin telif hakları haber kaynaklarına aittir. İzin alınmadan kopyalanamaz.J.