Gazze’de İsrail’in insani yardımların kontrolünü eline alması sonrasında yardım kuyruklarında yaşanan sivil ölümlerin artmasına uluslararası yardım kuruluşlarından tepki geldi. Açlıkla mücadele eden sivillerin yardım merkezlerine ulaşmak isterken hayatlarını kaybettiğini belirten kuruluşlar, yardımların dağıtılmasında yeniden Birleşmiş Milletler (BM) koordinasyonuna geri dönülmesi çağrısında bulundu.
Aralarında Oxfam, Uluslararası Af Örgütü ve Sınır Tanımayan Doktorlar’ın da bulunduğu 170’ten fazla uluslararası yardım kuruluşu, İsrail’in yardım dağıtım sisteminin siviller için bir “ölüm tuzağına” dönüştüğünü vurguladı.
Yapılan ortak açıklamada, Gazze’deki sivillerin “ya açlıktan ölmek ya da yiyecek bulmak için çıktıkları yolda vurulmak” gibi “imkânsız bir tercih yapmak zorunda kaldıkları” ifade edildi. Açıklamada, İsrail’in yardım dağıtım sistemine geçtiği son haftaların, Ekim 2023’ten bu yana bölgede en kanlı ve en şiddetli dönemlerden biri olduğu belirtildi.
İsrail makamlarının beş hafta önce yardımları sadece dört dağıtım merkezine sınırlamasıyla, daha önce yaklaşık 400 BM ve STK yardım noktasına erişimi olan 2 milyon Gazzeli, artık yalnızca askeri kontrol bölgelerindeki sınırlı alanlara ulaşmak zorunda kalıyor. Bu durumu eleştiren Oxfam yetkilisi Bushra Khalidi, “Bu mekanizma bir ölüm tuzağıdır” ifadelerini kullandı.
“Erken gelen ya da geç kalan vuruluyor”
Sınır Tanımayan Doktorlar’ın Gazze’deki acil durum koordinatörü Aitor Zabalgogeazkoa ise yardım dağıtımının genellikle gece saatlerinde yapıldığını, insanların sadece, yol olduğu bile belli olmayan belirli rotalardan geçebildiğini, aksi halde kurşunlara hedef olduklarını ifade etti. Zabalgogeazkoa, “Kapılar yalnızca on dakika açılıyor. Genç erkekler dışında kimse yardıma ulaşamıyor. Erken gelen ya da geç kalan vuruluyor. Bu bir insani yardım değil; siyasi motivasyonla halkı aşağılamaya yönelik bir operasyon” dedi.
Kuruluşların verdiği bilgilere göre, son dört haftada yardım almak ya da dağıtmak isteyen 500’den fazla Filistinli öldürüldü, yaklaşık 4 bin kişi de yaralandı. İsrail ordusunun yanı sıra İsrail destekli silahlı grupların da sivillere sistematik olarak ateş açtığı belirtildi.
Filistinli STK’lar ağı direktörü Amjad Shawa, “İnsanların başka seçeneği yok. İsrail açlığı silah olarak kullanıyor, onlarca yıldır işleyen insani yardım sistemini kasten yok ediyor” eleştirisinde bulundu. Shawa ayrıca, sadece geçtiğimiz hafta dört yardım çalışanını kaybettiklerini, uluslararası toplumun başından beri başarısız kaldığını vurgulayarak, “Bu savaşa artık son verilmeli” çağrısında bulundu.
Yardım kuruluşları, tüm dünya devletlerini, İsrail’in yardım kontrolüne itiraz etmeye çağırdı. Açıklamada, uluslararası hukukun, sivillerin zorla yerinden edilmesine, ayrım gözetmeyen saldırılara ve insani yardımların engellenmesine karşı devletlere sorumluluk yüklediği hatırlatıldı, Gazze ablukasının sona erdirilmesi ve BM koordinasyonundaki yardım sistemine geri dönülmesi talep edildi.
Ayrıca 175 kuruluşun imzaladığı bildiride, devletlerden uluslararası hukuku ihlal eden askeri yardımları finanse etmemeleri istendi.
Gazze’de yaşanan savaş 7 Ekim 2023’te Hamas’ın İsrail’e düzenlediği saldırıyla başladı. İsrail ile Hamas arasında 19 Ocak’ta başlayan ateşkes süreci, yaklaşık iki ay sonra İsrail’in yeniden başlattığı bombardımanlarla sona erdi.
