Strazburg’da bulunan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) 3 ayrı kararda 120 yüksek yargı mensubunun başvurusunu karara bağladı ve Türkiye’yi bir kez daha mahkum etti. Mahkeme, yargı mensuplarının adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini belirterek 120 başvurucuya toplamda 356 bin 400 avro manevi tazminat ödenmesine hükmetti.
AİHM, Adalet Bakanlığı ve HSYK’da raportör hakim ve HSYK’da başmüfettiş olarak görev yapan 6 eski yüksek yargı mensubunun başvurularını Benli ve diğerleri v. Türkiye kararında; Danıştay hakimi olarak görev yapan 30 eski yargı mensubunun başvurularını Olcay ve diğerleri v. Türkiye kararında; ve Yargıtay hakimi olarak görev yapan 84 eski yargı mensubunun başvurularını ise Tosun ve diğerleri v. Türkiye kararında sonuçlandırdı. Başvurular 2015, 2016 ve 2017 yıllarında yapılmıştı.
TR724’te yer alan habere göre kararlar AİHM’in 3 hakimli komitesi tarafından verildi. Toplamda 356 bin 400 avro manevi tazminata hükmedilirken, dosya ve avukat masrafları için de on binlerce avroluk fatura çıkarıldı. Türkiye’nin toplamda 400 bin avroyu aşan tazminatları 3 ay içerisinde ödemesi gerekiyor.
Benli ve diğerleri kararında, HSYK veya Adalet Bakanlığı’nda raportör hakim veya başmüfettiş olarak görev yapan 6 yargı mensubunun HSYK’nın kendilerini görevlerinden alma ve rızaları olmaksızın başka şehirlere tayin etme kararlarına karşı yargı denetimine başvuramamaları nedeniyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiği belirtildi.
Olcay ve diğerleri kararında 30 Danıştay hakimi ve Tosun ve diğerleri kararında 84 Yargıtay hakimi, 6723 sayılı Kanun’un yürürlüğe girmesinin ardından görev sürelerinin erken ve iddiaya göre keyfi olarak sona erdirilmesiyle ilgili olarak itiraz için mahkemeye erişim haklarının ihlal edildiğinden şikâyetçi olmuşlardı. AİHM, başvuranların adil yargılanma haklarının ihlal edildiğine hükmetti.
AİHM, Olcay ve diğerleri ve Tosun ve diğerleri kararında, 9 Nisan 2024’te verdiği Sözen v. Türkiye kararını referans olarak kullandı.
Strazburg Mahkemesi, Danıştay hakimi iken 23 Temmuz 2016’da 6723 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesiyle birlikte görev süresi dolmamasına rağmen Danıştay’dan uzaklaştırılan Bekir Sözen’in başvurusunda Türkiye’yi haksız bularak mahkum etmişti.
AİHM, başvurucunun 6’ncı maddede düzenlenen adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini vurgulayarak, 7 bin 800 Euro manevi tazminata ve 1,000 Euro dosya masrafına hükmetmişti.
Yargıyı dizayn yasası: 6723 sayılı Kanun
Bu Haberlerdeİlginizi Çekebilir
Sözen kararını sosyal medya hesabında değerlendiren Avukat Rumeysa Budak, 6723 sayılı yasanın darbe girişiminden iki hafta önce Meclis’ten geçirildiğine ve darbeden bir hafta sonra yürürlüğe girdiğine dikkat çekmişti. Yasayla birlikte, tüm yüksek yargı üyelerinin üyeliği kendilerine herhangi bir itiraz hakkı tanınmadan sonlandırılmıştı.
6723 sayılı kanunun 15 Temmuz sonrası yüksek yargının yürütme tarafından yeniden şekillendirilmesinin bir planı olarak kabul edilmişti.
