BBC Türkçe’den Hatice Kamer’in haberini aktarıyoruz;
Malatya’da, İkizce mahallesinin sakinleri 17 Ocak’ta tapulu arazilerine el konduğuna dair SMS mesajları aldı.
Leyla Şengül “Bir sabah uyandım ki evimin, bahçemin tapusuna el konmuş” diyor.
Şengül, 700 metrekarelik imarlı arsasına üç yıl önce yaptığı müstakil evinin emlak vergisini ödemek için e-devlet sistemine girdiğinde adına kayıtlı tapulu mülk göremediğini anlatıyor.
“Bana hiçbir tebligat gelmedi, hiçbir uyarı gönderilmedi” diyor.
Emekli öğretmen Mehmet Doğan da benzer durumda.
2020’deki Elazığ depreminin ardından İkizce’de satın aldığı arsaya prefabrik bir ev yapmış.
6 Şubat 2023 depremlerinde merkezdeki apartman dairesinin hasar görmesinden sonra buraya yerleşmiş.
Yaklaşık 1,5 dönümlük bahçesinin tapusuna “el konduğunu” telefonuna gelen mesaj ile öğrendiğini söylüyor.
Doğan “Eşimle zamanımızın çoğunu bahçede geçiriyoruz, torunlarımız var, biraz da onlar için bu tarlayı yaşanabilir kılmaya çalıştık. Bu karar tüm hayatımızı etkileyecek çünkü artık Malatya’da güvenle kalabileceğimiz evimiz yok” diyor.
Bu Haberlerdeİlginizi Çekebilir
İtirazlarına yanıt alamazlarsa şehir dışında yaşayan çocuklarının yanına gitmekten başka çareleri kalmayacağını söylüyor.
‘Bilgilendirme yapıldı’
İkizce sakinleri gelişmelerden 45 ailenin yaşam alanının, toplam 211 tapunun etkilendiğini söylüyor.
Bu kişilere gelen SMS mesajlarında arazilerin “Re’sen kamulaştırmasız el koyma suretiyle tescil işleminin yapıldığı” yazıyor.
TOKİ yetkilileri ise mesajların hatalı gittiğini, İkizcelilere arazileri için kamulaştırma kapsamında bedel ödeneceğini söylüyor.
Kamulaştırma, devletin kamu yararı için özel mülkiyete bedelini ödeyerek el koyması anlamına geliyor.
Kamulaştırmasız el koymada ise bir bedel ödenmiyor.
6 Şubat depremlerinden sonra ilan edilen olağanüstü hal kapsamında arazilerin acele kamulaştırılabileceği ve hazineye devredilebileceğine ilişkin cumhurbaşkanı kararnamesi Nisan 2023’te kanunlaşmıştı.
İsminin açıklanmaması şartıyla konuşan bir TOKİ yetkilisi İkizce’deki kamulaştırmanın bu kanun kapsamında gerçekleştirildiğini belirtti.
TOKİ yetkilisi, bölge sakinleriyle, muhtarlarla görüştüklerini, kaymakamlık ve valiliğe yazı göndererek vatandaşın bilgilendirilmesini istediklerini söyledi.
Bu kişi “Süreci de anlatmamıza rağmen tepki geldi. Belki de tapudan giden yazının olumsuz etkisi oldu, bilemiyorum. Çok aşırı bir refleks oldu” yorumunu yaptı.
Taşınmazların bedelinin vatandaşlara yatırılacağını vurgulayan yetkili, belirlenen fiyata itiraz yolunun da açık olduğunu kaydetti.
İkizce sakinleri ise el koymaya da kamulaştırmaya da karşı.
26 Ocak’ta kurdukları eylem çadırında gece gündüz iki kişi nöbet tutuyor.
Çadırda zaman zaman kalabalık buluşmalar da gerçekleştirildiği belirtiliyor.
Rant iddiası
Kamulaştırmadan etkilenen 15 kişilik bir komisyon 30 Ocak’ta Çevre, Şehircilik ve İklim Bakan Yardımcısı Fatma Varank ve TOKİ yetkilileri ile bir görüşme gerçekleştirdi.
Gruba, CHP’nin Malatya milletvekili Veli Ağbaba ve Mersin milletvekili Gülcan Kış da eşlik etti.
Malatya İnşaat Mühendisleri Odası’ndan Erol Erdal da görüşmede yer alan isimlerdendi.
Erdal, İkizce’ye alternatif olması için bakanlık yetkililerine öneriler sunduklarını söyledi.
İkizce’de kendi kayınpederinin tapulu arazisinin de gelişmelerden etkilendiğini belirten Erdal, bakanlığın bu öneriye olumsuz yanıt verdiğini aktardı.
Erdal, görüşmelerde iki bin dönümlük alana 13 bin konutun inşa edileceğini öğrendiklerini söyledi.
TOKİ yetkilileri buraya 13 bin konut inşa edileceğini doğruladı ancak toplam kaç dönüm arazinin etkilendiğine dair soruları yanıtsız bıraktı.
Erdal, “El konulan bu arazi, 24 bin konuta yetecek kadar geniş bir alan. Yetkililere neden 13 bin konuta yetecek kadarını istimlak etmiyorsunuz da bu kadar geniş bir alana el koyuyorsunuz diye sorduğumuzda, burada ticari yapıların da inşa edileceğini söylediler” dedi.
TOKİ yetkilileri her türlü rant iddiasını reddetti, buranın deprem konutlarına ayrılacağını vurguladı.
‘Uydu kent kuruluyor’
İkizce bölgesi halihazırda depremden sonra TOKİ konutlarının yapıldığı bir yerleşim yeri.
Erdal, buranın yapılaşmaya açıldıktan sonra köy vasfını kaybettiğini, atıl duruma düşen geniş mera alanlarının bulunduğunu, şahıs arazileri yerine bunların yeni inşaat için kullanılabileceğini savundu.
İkizcelilere Ankara’daki görüşmelerinde eşlik eden Veli Ağbaba da “Başka alanlar da mevcut ama benim anladığım alt yapıya para harcamamak için böyle yapıyorlar. Oysa bir iki kilometre ötede hazine arazileri var ve bunu ifade ettik ama kayda alınmadı” dedi.
TOKİ’nin Ankara’daki merkezinde ismini vermek istemeyen bir yetkili ise İkizce için “Deprem konutlarının yapıldığı en geniş bölge ve orada bir uydu kent oluşturuluyor” dedi.
Aynı yetkili usulsüzlük iddiaları ile ilgili şöyle konuştu:
“Her şey kamulaştırma kanunu kapsamında yapılıyor, daha sonra vatandaşın arsa bedeli ne kadarsa o hesaplarına yatırılıyor. İtiraz eden olursa mahkemeye gidiliyor ve yeni bir değerlendirme yapılıyor.”
‘Değişiklik yapılmayacak’
Mağdurlar kararın iptal edilmesini ve mallarının geri verilmesini talep ediyor.
Bir TOKİ yetkilisi ise proje uygulamasında herhangi bir değişiklik yapılamayacağını söyledi.
“Bunun kararını biz vermiyoruz. Bakanlarımız, belediye başkanları, vekiller, herkes bir arada bütün şartları düşünerek karar veriyor” dedi.
Yetkili, tüm deprem bölgesinde bugüne kadar benzer kamulaştırmaların yapıldığını, inşaatların da başladığını söyledi.
Yetkili, deprem bölgesinde kurum ve bakanlık olarak vatandaşın mağduriyetini gidermek için çok hızlı hareket etmek zorunda kaldıklarını da ekledi.
İkizceliler mahkemeye gidiyor
Milletevekili Veli Ağbaba “Köylünün razı olmadığı işin doğru olmayacağını düşünüyoruz” dedi ancak bakanlığın geri adım atmaya niyeti olmadığı yorumunu yaptı.
Ağbaba “Bu köylünün atadan, dededen kalma toprağı. Mahkeme yolu var deniyor ama bu çok uzun bir süreç çünkü o topraklarda inşaata başlamışlar bile” dedi.
Ağbaba eyleme başlayan köylüleri desteklediklerini söyledi.
Eylem çadırında iki haftadır gece gündüz nöbet tutan İkizce sakinleri ise bir sonuç alıncaya kadar burada kalmaya kararlılar.
Bununla birlikte hukuk mücadelesi de başlatmaya hazırlanıyorlar.
Avukat Muharrem Gemici, aileler adında 4 Şubat’ta Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve TOKİ’ye “Acele Kamulaştırma kararına karşı iptal” davası açacaklarını söyledi.
Gemici, tapu sahiplerinin süreçten çok geç haberdar edildiğini vurguladı.
Bireysel davalarda “Anayasaya aykırılık” iddiasında bulunacaklarını söyleyen Gemici, mülkiyet ve yaşam hakkının ihlal edildiğini savundu.
