Macaristan Başbakanı Viktor Orban, bu yılın sonuna kadar devam edecek Avrupa Birliği (AB) dönem başkanlığının ilk ziyaretlerini Ukrayna ve Rusya’ya yaparken, 5-6 Temmuz’da Türk Devletleri Teşkilatı’nın (TDT) gayriresmi zirvesine de katıldı.
Zirvede “AB dönem başkanı” olduğunu hatırlatan Orban’a Josep Borrell’den tepki geldi.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, sosyal medya platformu X üzerinden Cumartesi günü yaptığı paylaşımda, “Viktor Orban, AB Konseyi’nden Türk Devletleri Teşkilatı zirvesinde AB’yi temsil etme yetkisi almadı. AB, Kıbrıs Türk yönetiminin ayrılıkçı varlığını meşrulaştırma girişimlerini reddediyor ve sadece Kıbrıs Cumhuriyeti’ni tanıyor,” ifadelerini kullandı.
Borrell paylaşımında ayrıca, AB Dış İlişkiler Servisi’nin resmi internet sitesinde konuya ilişkin yayınlanan bildiriye de yer verdi.
Metinde, Orban’ın TDT’nin gayriresmi zirvesine katılımının Macaristan ile teşkilat arasındaki ikili ilişkiler bağlamında gerçekleştiği, AB’yi temsil edilmediği tekrar edildi.
Macaristan’ın TDT ile ikili ilişkiler için Avrupa Konseyi’nden (EUCO) herhangi bir yetki almadığı vurgulanırken, Orban’ın Ukrayna ve Rusya’ya ziyaretlerinin, TDT’nin gayriresmi zirvesine katılımının Avrupa Konseyi Başkanı’nın devlet başkanlarına yaptığı ziyaretlerdekine benzer şekilde veya Dış İlişkiler Temsilcisi’nin Bakanlar düzeyindeki temaslarında olduğu gibi sorumluluk içermediği belirtildi.
Metinde ayrıca, “uluslararası alanda tanınırlığı olmayan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin (KKTC) TDT’de ‘gözlemci’ olarak yer alıp meşrulaştırmaya çalışma çabalarının AB tarafından reddedildiği” ifade edildi.
Gözlemciliğe müsaade eden TDT üyesi ülkelerin Birleşmiş Milletler’in (BM) benimsediği toprak bütünlüğü ilkesine aykırı eylemde bulunduğu, AB’nin uluslararası hukuk normları uyarınca sadece Kıbrıs Cumhuriyeti’nin varlığını tanıdığı yazıldı.
Macaristan Başbakanı Orban, TDT zirvesinde yaptığı açıklamada, “(Önümüzdeki) 6 aylık periyodu, bürokratik ev ödevi değil, barış misyonu olarak değerlendiriyoruz. Bu nedenle Kiev’e yaptığım ziyaretin hemen bir gün sonrasında dün Moskova’da görüşmelerde bulundum ve bu misyon devam edecek,” ifadelerini kullanmıştı.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC), 1974 yılında Türkiye’nin düzenlediği Kıbrıs Harekatı’ndan hemen sonra kuruldu. BM ve AB gibi uluslararası kuruluşlar, yapının varlığını “Kıbrıs Cumhuriyeti’nin Türkiye tarafından işgal edilmiş toprağı” şeklinde tanımlıyor.
