Dijital ekranlı teknolojik cihazların kullanımı her geçen gün yaygınlaşıyor.
Sosyal ilişkileri azaltan, insanları yalnızlaştıran, çevre ve doğadan daha uzak bir yaşama neden olan teknolojik cihazlar bu etkilerinin yanında göz sağlığını da olumsuz etkiliyor. “Dijital göz zorlanması” adı verilen bu durum, giderek daha çok kişide ortaya çıkıyor.
Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Maden’e göre “Dijital göz zorlanması” gözde şu etkilere sebep oluyor;
Gözlerde yorgunluk, göz kapaklarında ağırlaşma, uykuya eğilim
Alında künt ağrı, baş ağrısı
Bulanık görme, harflerin birbirine girmesi
Gözlerde kuruma, kızarma, sulanma, batma, yanma
Boyun ve omuz ağrısı
Ekran karşısında gözleri açıp kapamakta zorlanma
Kum varmış hissi
Prof. Dr. Ahmet Maden, dijital göz zorlanmasına karşı dikkat edilmesi gerekenleri ide şöyle sıralıyor;
Ekran karşısında yaşanan şikayetlerin azaltılması için bilinçli olarak sıkça gözler kırpılmalı, gözlerin daha çok sulanması sağlanmalıdır.
Çalışma ortamının havası çok kuru olmamalıdır. Daha nemli hale getirmek için su kapları, nemlendiricilere başvurulmalıdır.
Göz kuruluğu problemi yaşayanlarda, ekran karşısında geçirilen süre için yapay gözyaşı damlaları doktorun önerdiği şekilde kullanılmalıdır.
Eğer yaş gereği yakın gözlük gereksinimi de varsa bu kullanılmalı, gözler gözlüksüz görmeye zorlanılmamalıdır. İyi camlar kısa dalga ultraviolet ışınlarını yüzde 100 oranında engelleyebilmektedir.
Gözlük camları için hekimden görüş alınmalı, güvenilen yerlerden gözlük alınmalıdır.
Periyodik olarak çalışmaya ara verilmelidir. “20-20-20” kuralı uygulanmalı, her 20 dakikada bir en az 20 saniye gözler ekrandan uzaklaştırılmalı ve yaklaşık 60 mt uzakta bir şeylere bakılmalıdır.
Her 1-2 saat çalışma sonrasında yaklaşık 15 dakikadan uzun ara verilmelidir.
Ekranların tozu sık sık anti statik bir bez parçası ile alınmalıdır.
Çalışma ortamının aydınlatması yansıma ve parlamaları engelleyecek bir biçimde düzenlenmelidir. Standart ofis aydınlatması rahat bir bilgisayar kullanımı için genellikle fazladır. Eğer bulunulan odanın ışığını ayarlamak mümkün değilse, ekran çevresi mobilya ve perdelerle kısmen loş hale getirilebilir.
Ekrana her türlü parazit ışık girmesi önlenmelidir. Bakılan ekrana ve gözlere doğrudan ışık gelmemeli, ekranda yansıma ve parlamaların önüne geçilmelidir.
Ekrana 40 cm uzaklıktan bakılması önemlidir. Ekran büyüklüğüyle orantılı olarak bu mesafe 70-75 cm’ye kadar çıkabilir.
Genellikle ekran üst kenarı göz seviyesinde veya çok az aşağısında olmalı, dolayısıyla ekranın görülmesi gözlerin yukarı bakışını gerektirmemelidir.
Klavye tam ekran önünde olmalı, varsa referans doküman ekrandan çok uzak olmayacak şekilde bir kağıt tutucuya asılmalıdır.
Oturulan sandalye rahat ve uygun yükseklikte olmalı, gövde dik, uyluk zemine paralel olmalıdır.
Ekran karşısında geçirilen süre özellikle çocuklar için çok daha önemlidir ve aileler açısından için ciddi bir sorun olmaktadır. Doğrudan bir sınırlama ve yasaklama yerine, çocukların ekran karşısında geçirecekleri sürenin bölünmesinin sağlanması ve başka oyunlara yönlendirilerek geçirilecek zamanlarının çekici kılınması önemlidir.
