ABD merkezli düşünce kuruluşu Freedom House, yayınladığı 'İnternette özgürlük: 2017' raporunda Türkiye'ye geniş yer ayrıldı. 

Araştırma kapsamında 65 ülkede internet üzerindeki yasakların ve sınırlamaların incelendiğini belirten Freedom House raporu, "32 ülkede internet özgürlüğü geçen yıla göre kötüye gitti. Ukrayna, Mısır ve Türkiye en büyük gerilemenin yaşandığı ülkeler oldu" dedi.

BYLOCK'U İSTEYEN İNDİREBİLİYORDU AMA BİNLERCE İNSAN TUTUKLU


Raporda 15 Temmuz'un ardından düzenlenen ByLock operasyonlarına dikkat çekilerek "Binlerce akıllı telefon kullanıcısı sadece kriptolu mesajlaşma uygulaması ByLock'u indirdikleri için gözaltına alındı. Uygulama Apple ve Google store'da kamuya açıktı ve isteyenin indirmesi mümkündü" ifadelerine yer verildi.


(Rapordaki Bylock'la ilgili bölüm)

RAPORU BURAYI TIKLAYARAK İNDİREBİLİRSİNİZ

TÜRKİYE DÖRT KRİTİK BAŞLIKTA ELE ALINDI

Freedom House’un son raporunda Türkiye’yle ilgili dört kritik başlıkta çarpıcı değerlendirmeler yeraldı. ByLock tutuklamaları, 17/25 Aralık sonrası kamu görevlilerine yönelik operasyonlar, MİT yasasının muhalifleri özellikle de Gülenistleri ezmek için güçlendirilmesi ve AkTroller üzerinden yalan haber üretimi…

BYLOCK DETAYLI BİÇİMDE ANALİZ EDİLDİ

Düşünce kuruluşu Freedom House ‘İnternette özgürlük: 2017’ raporuna göre Türkiye’de onbinlerce kişi, kriptolu telefon uygulaması ByLock kullandıkları iddiasıyla keyfi bir şekilde tutuklu.

65 ülkede internet üzerindeki yasakların ve sınırlamaların incelendiğini belirten Freedom House 2017 raporu Türkiye ile ilgili bulgularında ByLock tutuklamalarının delilsiz ve keyfi olduğunun altını çiziyor.

Rapora göre, “uygulamayı özellikle Gülenistler kullandı” fikrini savunan hükümete, hukukçular ve teknik uzmanlar karşı çıkıyor.

Raporda atıf yapılan uzmanlara göre Apple ve Google Store’dan ücretsiz indirilen, 41 ülkede popüler ve kamuya açık bir uygulamanın suç görülmesi izah edilebilir değil.

Freedom House’un konuyla ilgili yaptığı araştırmada, uzmanların MİT’in Litvanya’daki ByLock Server’ının hacklediği görüşüne de yer veriliyor:

“Delil olmamasına rağmen ve keyfi tutuklamaların tabiatı olarak binlerce kişi sadece uygulamayı indirmiş olmakla toplum tarafından suçlu görüldü. Sadece 2016 Ekim ayında 404 kişi için ByLock kullandığı için tutuklama kararı çıkarıldı.”

Yine rapora göre, ByLock karmaşası İnsan Hakları Örgütleri çalışanlarını da tuzağa düşürdü. Uluslararası Af Örgütü Türkiye direktörü Taner Kılıç ByLock kullandığı iddiasıyla tutuklananlar arasında. Kılıç iddiaları yalanlıyor.

Raporun “İzleme, Mahremiyet ve İsimsiz Kaynaklar” başlıklı kısmında ise Türkiye’de internet özgürlüğününü adım adım kısıtlanması irdelenmiş.

17/25 ARALIK'A ATIF

Raporda savunulan görüşlere göre; Hükümet 2013 yolsuzluk skandalı sonrası sosyal medyaya düşen dinleme tapelerinden Gülenist polis ve savcıları suçlu gördü ve açıktan Gülenistleri hedef alarak bir çok üst düzey bürokratı görevden aldı, baskı oluşturdu.

MİT YASASI GÜLENİSTLERE ÇÖKMEK İÇİN

Bir diğer tespit ise, 2014’te çıkan MİT’i koruma yasasıyla ilgili. Rapora göre; MİT’e geniş yetkiler veren yasa teşkilatı koruma zırhına aldı. Düzenlemeyle PKK ile müzakare yürüten MİT’i koruma amaçlandığı savunulsa da hükümet oluşan bu koruma zırhını muhaliflere, özellikle de Gülen cemaati üzerine çökmek için kullandı.

2011 yılında Bilgi Teknolojileri Kurumu tarafından getirilen yeniz düzenlemeye de değinen rapor, Türkiye’ye ‘yazılım’ ve ‘donanım’ satmak isteyen şirketlere ‘ürün şifre anahtarlarını’ yetkililer ile paylaşma zorunluluğu getirildiğini hatırlatıyor. Paylaşmayanlara hapis veya para cezası getirildiği vurgulanıyor.

YALAN HABER KISMINDA TÜRKİYE'YE VURGU

Raporun ‘bilgi kirliliği’ ve ‘yalan haber’ bölümünde de Türkiye’ye yer veriliyor.

“‘AK Troller’ olarak adlandırılan ve iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi tarafından desteklendiği iddia edilen 6.000 kişi sosyal medyada tartışmaları manipüle etti, gündem yarattı ve muhalif isimlere karşılık vermek için çalıştı.”

Erişimin kısıtlanması ya da bilinçli olarak yavaşlatılması konusunda da Türkiye’den örnekler raporda yer alıyor.

“Siyasi anlamda zorlu dönemlerde hükümet WhatsApp sohbet uygulamasına erişimi ya yavaşlattı, ya da tamamen uygulamayı ulaşılamaz hale getirdi” diyen Freedom House, VPN aracılığıyla sanal ağlardan erişim yollarının da hükümet tarafından tıkandığını, TOR uygulamasının yasaklanmakla karşı karşıya olduğunu söylüyor.

Freedom House ‘internette özgürlük’ raporuna göre Türkiye’nin sıralaması geçen yıla göre değişmese de 5 puan daha aşağı düşerek İnternette Özgür Olmayan Ülkeler arasında Rusya’nın ardından 15. oldu.​



Not: Freedom House, yüksek puanın daha fazla kısıtlamaya işaret ettiğini söylüyor.