Aktifhaber
  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR & SANAT
    • SAĞLIK
    • TEKNOLOJİ
    • YAŞAM
No Result
View All Result
  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR & SANAT
    • SAĞLIK
    • TEKNOLOJİ
    • YAŞAM
No Result
View All Result
Aktifhaber
No Result
View All Result

Büyük finansal kriz kapıda: Piyasalarda Eylül korkusu!

by aktifhabercom
August 7, 2020
Büyük finansal kriz kapıda: Piyasalarda Eylül korkusu!
5k
VIEWS
Share on FacebookShare on Twitter

Hükümet, eriyen rezervler nedeniyle kurları tutmakta zorlanınca, piyasalar kritik seviyeleri bir bir aştı. Ekonomi yazarı Erdal Sağlam’a göre rezervler tükenecek endişesi, Eylül’de ekonomiyi sallayabilir.

Ekonomist Erdal Sağlam’ın Deutsche Welle Türkçe için kaleme aldığı analizde ‘​Politikalarda köklü değişiklikler yapılmazsa, Eylül’de veya yakın bir zamanda, “Ekonomide yıkıcı dalgalar” yaşanma ihtimali yüksek görünüyor.’ dedi.

İşte kurlar henüz tarihi rekorlar kırmadan 3 Ağustos’ta yayınlanan ve yakın geleceğe ışık tutacak o analiz:

Eylül korkusu: Ekonomiyi neler bekliyor?


Bu Haberlerdeİlginizi Çekebilir

Konkordato kuyruğu her gün uzuyor

Konkordato kuyruğu her gün uzuyor

July 5, 2025
5k
DİSK: Altı ayda enflasyon nedeniyle işçi başına ortalama maaş kaybı 6 bin 485 lira

DİSK: Altı ayda enflasyon nedeniyle işçi başına ortalama maaş kaybı 6 bin 485 lira

July 4, 2025
5k

Bayram tatili öncesi kurlarda yaşanan hareketlilik piyasaları tedirgin etti. Ekonomi yönetiminin tüm çabalarına rağmen, kurlarda uzun süredir tutulan sınır değerler aşılırken, bayram tatili bu hareketi dondurdu. Bundan sonra piyasaların yeni, hızlı kur artışlarına sahne olması bekleniyor.

Bayramdan önce kurların tutulamaması, “Eylül ayında piyasalarda önemli hareketler görülebileceği” endişesini arttırdı. Döviz rezervlerinin çok eridiğini, bu nedenle artık kurların istenildiği sınırlarda tutulamadığını gören piyasa oyuncularının, “Rezervlerin bu gidişle Eylül’de tükenebileceği, bunun da piyasalarda sert hareketlere neden olabileceği” endişesi büyümeye başladı. 

BORÇLAR DÜŞÜNCE REZERVLER EKSİDE  

Bayram tatili öncesi açıklanan döviz rezervleri rakamları, Merkez Bankası’nın resmi rezervlerinin 30 milyar dolara kadar indiğini, borç aldığı dövizler çıkarıldığında eksiye döndüğünü gösterdi. Bununla birlikte dövizi tutmak için devreye giren kamu bankalarının açık pozisyon tutarlarının 10 milyar doları aştığı, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun (BDDK) koyduğu yasal sınır olan yüzde 20 sınırını aşıp yüzde 30’lara çıktığı ortaya çıktı. Merkez Bankası’nın böyle durumlarda kamu bankaları döviz açıklarını kapattığı bilinirken, son dönemde bunu yapmaması “Acaba dövizi mi kalmadı?” kaygılarına neden oldu.

Dolar kurunu aylardır koyduğu 6.85 TL sınırının altında tutan ekonomi yönetimi bu sınırı savunamadı, dolar kuru 7 TL’ye dayandı. /E.N. güncel kur: 7, 24 ) Kurları tutmak için günde 1 milyar dolarlık rezervden satış yapıldığı ama başarılamadığı söylendi. Küresel gelişmelerle euro da çok artınca, euro ve dolar gibi diğer para birimlerinin de yükselmesi anlamına gelen sepet kur değerleri çok yükseldi.

HÜKÜMET YANLISI BASIN DA KRİZ BEKLİYOR  

Yurt içinde hükümete yakın bazı gazete yazarlarının, “Türkiye’ye kumpas” yorumu yaparak, “Eylül ayında ekonominin kötüleşeceği” beklentilerini dile getirmeleri ilginçti. Financial Times ve Reuters başta olmak üzere uluslararası saygın medyada, rezervlerin bilimsel olmayan ekonomik anlayış ve yanlış kararlar nedeniyle eridiği, Eylül‑Ekim aylarında rezervlerin biteceğini söylemeleri de panikte etkili oldu.

Ekonomik gerekçelere bakıldığında ise yükselen enflasyona rağmen uygulanan düşük kur-düşük faiz politikasında ısrar edilmesinin sonuçta ekonomiyi buraya getirdiği söylenilebilir. Pompalanan kredilerde büyük artış olması, bütçe açıklarının büyümesi, Merkez Bankası’nın para basımını artırması yani yüksek büyüme hırsı nedeniyle iç talepte yarattığı patlama ithalatı da artırdı. Büyüyen cari açık, turizm gelirlerindeki önemli kayıplar, doğal olarak dövize talebi artırdı.

HÜKÜMET KUR ATAĞINA KARŞI NE YAPABİLİR?

Önümüzdeki süreçte yeni kur atağını önlemenin ilk yolunun düşük kur-düşük faiz politikasından geri dönüş, iç talepte frene basıp harcamaları azaltma olması gerekir. Normal olarak böyle dönemlerde piyasa faizlerinin hatta Merkez Bankası faizlerinin artırılması, kurlarda bir miktar yükselişe izin verilip bu arada yapısal tedbirlerin hazırlanması beklenir ama mevcut ekonomi yönetiminden bunun beklenmediğini söylemek gerekiyor.

Ekonomi yönetiminin döviz talebini sınırlandırmak için yine zorunlu karşılık oranı gibi, artık sınırlarına gelinen, araçlara başvurması sürpriz olmaz. Nitekim mevduat kabul eden bankaların bu mevduatlara karşılık olarak Merkez Bankası’nda bulundurmak zorunda oldukları mevduat oranları olan zorunlu karşılık oranları, Temmuz ayı içinde artırıldı. Ekonomi yönetimi, dışarıdan sıcak para girişi sağlayamayınca gözünü içerideki mevduata çevirerek döviz cinsi zorunlu karşılı oranını üç puan daha artırdı. Böylece piyasalar 9.2 milyar dolar daha Merkez’in kasasına, yani ekonomi yönetiminin kullanımına girdi.

Piyasalarda bir süredir konuşulan “Yeni bir Eylül Sendromu” denilebilecek tedirginliğin artması biraz mevsimsel beklentiden kaynaklanıyor. Dış borç geri ödemelerine bakarsak; Eylül’de 3 milyar doların biraz üzerinde olduğu, bu yıl yoğun ayların 5 milyar dolarla Ekim, 6 milyar dolarla Kasım olduğu görülüyor. Eylül denilmesinde her zamanki beklentilerin etkili olduğunu sanıyorum. Bu arada pandemi sürecindeki “normalleşme”ye rağmen zor durumdaki şirketlerin finansal tablolarında bir iyileşme görünmüyor. Bu ay içinde, büyük ve tanınmış firmalardan iflas ve konkordato haberlerinin gelmesinden endişe ediliyor. 

NEDEN KRİZ İÇİN EYLÜL AYI TELAFFUZ EDİLİYOR? 

Ancak Eylül kaygısında döviz rezervlerinde yaşanan büyük gerileme, buna karşılık ekonomi yönetiminin düşük kur-düşük faiz politikasında ısrar edip, sonunda rezervleri bitireceği beklentisi en önemli rolü oynuyor. Eylül’de pandemide ikinci dalga beklentisinin de bu korkuda payı olabilir.

Buna karşılık bazı piyasa analistleri ise spekülasyon ortamı bulunduğunu; bunun oluşmasının nedeninin de, hükümetin rezervlerin eritmesi gibi yanlış politikaları olduğu görüşünde. Bu analistlere göre “hareketlenme” Eylül ayına kalmayabilir: “Belki Eylül’ü beklemeden Ağustos’ta büyük atak ve hareketlilik yaşanır, bilinemez.”

Özetle, ekonomik dengeler iyice bozulup görünür olmaya başladı. Politikalarda köklü değişiklikler yapılmazsa, Eylül’de veya yakın bir zamanda, “Ekonomide yıkıcı dalgalar” yaşanma ihtimali yüksek görünüyor.

Erdal Sağlam
© Deutsche Welle Türkçe
 

ShareTweet
Previous Post

Yandaş sendika, Sağlık Bakanı Koca’yı tehdit etti

Next Post

Motorine 16 kuruş zam

İLGİLİHABERLER

Konkordato kuyruğu her gün uzuyor
EKONOMİ

Konkordato kuyruğu her gün uzuyor

July 5, 2025
5k
DİSK: Altı ayda enflasyon nedeniyle işçi başına ortalama maaş kaybı 6 bin 485 lira
EKONOMİ

DİSK: Altı ayda enflasyon nedeniyle işçi başına ortalama maaş kaybı 6 bin 485 lira

July 4, 2025
5k
Tekstilci ya iflas ediyor ya da yurt dışına kaçıyor
EKONOMİ

Tekstilci ya iflas ediyor ya da yurt dışına kaçıyor

July 4, 2025
5k
Kuruyemiş devi de battı
EKONOMİ

Kuruyemiş devi de battı

July 3, 2025
5.2k
Kriz devleri yiyor: Şişecam fabrika kapattı
EKONOMİ

Kriz devleri yiyor: Şişecam fabrika kapattı

July 3, 2025
5.1k
Tarih belli oldu: En ucuz sigaraya 11 TL zam geliyor
EKONOMİ

Tarih belli oldu: En ucuz sigaraya 11 TL zam geliyor

July 3, 2025
5k
Daha Fazla Haber
Nobel ödüllü fizikçi Hollanda vatandaşlığından çıkarıldı

Nobel ödüllü fizikçi Hollanda vatandaşlığından çıkarıldı

July 5, 2025
5.1k
Zeynep Sönmez Wimbledon’da dördüncü tur için korta çıkıyor

Zeynep Sönmez Wimbledon’da dördüncü tur için korta çıkıyor

July 5, 2025
5.1k
Teksas’taki sel felaketinde en az 24 ölü

Teksas’taki sel felaketinde en az 24 ölü

July 5, 2025
5k
Beypiliç’te gaz sızıntısı nedeniyle 11 işçi hastaneye kaldırıldı

Beypiliç’te gaz sızıntısı nedeniyle 11 işçi hastaneye kaldırıldı

July 5, 2025
5k
Konkordato kuyruğu her gün uzuyor

Konkordato kuyruğu her gün uzuyor

July 5, 2025
5k
Trump ‘vergi indirimi’ tasarısını imzaladı

Trump ‘vergi indirimi’ tasarısını imzaladı

July 5, 2025
5k
UAEA İran’daki son müfettişlerini de çekti

UAEA İran’daki son müfettişlerini de çekti

July 5, 2025
5k
Tunç Soyer ve Şenol Aslanoğlu tutuklandı

Tunç Soyer ve Şenol Aslanoğlu tutuklandı

July 4, 2025
5k
Manavgat Belediyesi’ne operasyon: Başkan ve çok sayıda kişi gözaltına alındı

Manavgat Belediyesi’ne operasyon: Başkan ve çok sayıda kişi gözaltına alındı

July 4, 2025
5k
Çeşme’de meydana gelen yangın kontrol altına alındı

Çeşme’de meydana gelen yangın kontrol altına alındı

July 4, 2025
5k
AKOM’dan sıcak hava uyarısı: 5-9 Temmuz tarihleri arasına dikkat

AKOM’dan sıcak hava uyarısı: 5-9 Temmuz tarihleri arasına dikkat

July 4, 2025
5k
Erdoğan’ın maaşı 55 bin lira artacak

Erdoğan’ın maaşı 55 bin lira artacak

July 4, 2025
5k
Tekstilci ya iflas ediyor ya da yurt dışına kaçıyor

Tekstilci ya iflas ediyor ya da yurt dışına kaçıyor

July 4, 2025
5k
Kuzey Tunçelli, peş peşe üçüncü kez Avrupa gençler şampiyonu

Kuzey Tunçelli, peş peşe üçüncü kez Avrupa gençler şampiyonu

July 4, 2025
5k
Oyuncu Michael Madsen hayatını kaybetti

Oyuncu Michael Madsen hayatını kaybetti

July 4, 2025
5.1k
Aktifhaber

© 2022 - - Sitemizde yayınlanan haberlerin telif hakları haber kaynaklarına aittir. İzin alınmadan kopyalanamaz.J.

MENU

  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER

BİZİ TAKİP EDİN

No Result
View All Result
  • GÜNDEM
  • ANALİZ
  • SİYASET
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • ÖZEL HABER
  • 15 TEMMUZ
  • SPOR
  • İŞKENCE
  • MEDYA
  • MAGAZİN
  • DİĞER
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR & SANAT
    • SAĞLIK
    • TEKNOLOJİ
    • YAŞAM

© 2022 - - Sitemizde yayınlanan haberlerin telif hakları haber kaynaklarına aittir. İzin alınmadan kopyalanamaz.J.