Adalet ve İçişleri Bakanlarının ABD içerisindeki malvarlıklarının dondurulmasının ardından artan dolar, beraberinde derinleşmiş ekonomik kriz ve “iflas” endişesini getirirken, resmi veriler kaygıları haklı çıkarıyor.

Birgün’ün haberine göre, günde ortalama 38 işyeri kapanıyor. Son bir buçuk yılda kapısına kilit vuran işyeri sayısı 20 bin 607’ye ulaştı.


Cumhuriyet’ten Şehriban Kıraç’a konuşan  Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, “Markalar her an kira hesaplaması yapmaktan iş yapamıyor” diyor.

Özellikle AVM’lerdeki markalar zor günler geçirirken Öncel’e göre dövizden kaynaklı son bir ayda 240 milyon lirayı aşkın kira farkı oluştu. 

Markaların çıkışı yurt dışında aradığını ifade eden Öncel, “Maliyetlerin çok önemli bir kısmı dövize endeksli, hammadde dövize endeksli. Türkiye’den tedarik ettiğimiz hammaddelerin de hepsi dolara endeksli; pamuk diyorsun o da dolarla. Dövizin artmısı maliyetlerimizi de çok artırdı. Mesela her şeyi aldık bir ürünü 15 liraya mal ettik bunu tüketiciye ne kadara satarsınız en fazla 25 liraya, 35 liraya satamazsınız. Şimdi 17 liraya mal ettimizi 26 liraya satamıyoruz. İşte burada felaket kuru var” ifadesini kullanıyor.

“Artık tüketicinin verebileceği fiyata ürün üretmeniz bu kurlarla mümkün değil” diyen Öncel, “Artık hiçbir alanımız kalmıyor, malı satacak kıpırdayacak alanınız kalmıyor. Gemiyi yüzdürecek alan gittikçe daralıyor” diyor.

İşin bir de olumlu tarafı olduğunu dile getiren Öncel, özellikle yabancının bol olduğu noktalarda satışlarda artış gerçekleştiğini kaydediyor ve ekliyor:

“Avrupa’da 100 Avro’ya alacağı birebir ürünü Türkiye’de 60 Avro’ya alıyor. Eldeki stoklar eriyene kadar tüketicinin tam alım yapma zamanı ihtiyacı varsa tabii. Normal koşullarda gidip kredi kartına taksit yap, borçlan, malı al demek doğru bir şey değil.”

Markaların AVM’den çıkmak istediği halde bir yıllık kira ödeme cezasına zorlandıkları için çıkamadıklarını belirten Öncel, “Şu an birçok mağaza AVM’de rehin kaldı. Biz Bakanlığa önlem alması için başvurduk. Şu an bırakın kirada indirim istemeyi dükkân kapatmak için mücadele veriyoruz” diyor.

“Türkiye’de operasyonu tamamen durdurup yurtdışına giden arkadaşlar var evet” diyen Öncel, sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Herkes şu anda verimsiz mağazasını kapama derdinde, onun için biz feryat figan ediyoruz hani bir an önce çıkalım çünkü ödediğimiz her ay bize ciddi rakam”  Zaten şu an bizim birinci gündem maddemiz yurtdışı operasyonumuzu nasıl artırabiliriz, olmayanlar nasıl kurabilir, ikincisi de daha fazla nasıl alışveriş turizmini canlandırabiliriz çünkü alışveriş turizminin Türkiye’de canlanması demek taksi şoföründen sokaktaki büfeye, işportacıya, herkese, bütün ekonomiye yansıması demek.”