Başvuruları değerlendiren Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, hapiste tutuklu bulunan gazeteci-yazarlar Mehmet Altan ve Şahin Alpay’ın haklarının Türkiye Hükümeti tarafından ‘açık biçimde’ ihlal edildiğine hükmetti.
Ahval’in güvenilir kaynaklardan edindiği bilgilere göre AİHM’in kararları 19-20 Şubat tarihlerindeki oturumlarda alındı.
Kararlara sadece, iki dosyadan çekilen Işıl Karakaş’ın yerine geçici olarak atanan Türk yargıç Ergün Ergül’ün muhalefet ettiği anlaşılıyor. Halen Adalet Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı olduğu halde bu davalara ‘ad hoc’ atanan (bu nedenle atamasının AİHM’in tarafsızlık ilkesine koyu gölge düşürdüğü öne sürülen) kamu hukuku uzmanı Ergül, geçen yıl Ocak ayında, el konmuş bulunan Koza Altın İşletmeleri’nde kayyum olarak görevlendirilmişti.
Şimdi, Ergül’ün muhalefet şerhini yazılı olarak bildirmesi bekleniyor. Ergül’ün söz konusu itiraz metnini göndermek için iki hafta süresi var. Ancak bu kararın özünü etkilemeyecek. Hak ihlali tespiti kesin.
Bundan sonra merak edilen, kararların açıklanması ardından, ‘mağdur’ iki tutuklunun durumuyla ilgili olarak Ankara’nın nasıl bir tavır takınacağı.
16 Şubat’ta ‘üçer kez ağırlaştırılmış müebbet’ cezasına çarptırılmış olan Mehmet Altan’ın durumu ile, henüz davası karar aşamasına gelmemiş olan Alpay’ın hukuksal durumu farklı.
AKP hükümeti ‘mahkumiyet verildi’ gerekçesiyle Altan konusunda ayak sürüyebilir. Ancak, normal şartlarda, Alpay’ın tahliye edilmesi gerektiği anlamına gelen karara Ankara’nın uyması gerekiyor.
Uluslararası kamuoyunda ‘siyasi mahpus’ olarak görülen her iki aydının haklarıyla ilgili olarak yaşanan Anayasa Mahkemesi skandalı ardından, AİHM’le ilişkilerin de çok kritik bir aşamaya gireceğine dair bir kuşku yok.
Şahin Alpay, 15 Temmuz 2016 kanlı darbe girişimin ardından topluma dalga dalga yayılan gözaltı operasyonları neticesinde 27 temmuz 2016’da, Mehmet Altan, 10 Eylül 2016’da gözaltına alınmışlardı. Reformist liberal kesimin en önde gelen aydınları arasında yer alan her iki isim de uzun yıllar üniversitede öğretim üyesi olarak da görev almışlardı.
Şahin Alpay çok sayıda meslektaşı gibi, cemaat medyasında yazı yazıp televizyon programına çıktığı için gözaltına alındı. Ağustos’ta da tutuklandı.
Alpay, 15 Temmuz 2016 darbe girişiminin arkasında olmakla suçlanıyor. “Darbeye teşebbüs” suçlamasıyla hakkında üçer kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası, “silahlı terör örgütüne üyelik” suçlamasından da toplam 15 yıl ceza isteniyor.
Bel fıtığı, prostat büyümesi, uyku apnesi, tansiyon, şeker ve kolesterol hastası olan Alpay’ın kalbinde de sorun olduğu için doktorlar anjiyo olması gerektiğini söylemiş, ancak anjiyo olacağı gün görüş gününe denk getirilince, Alpay eşiyle görüşmeyi tercih etmişti. Şimdi hala yeni bir ameliyat günü verilmesini bekliyor.
Tutukluluğundan tam 14 ay sonra hakim karşısına çıkarılan Alpay, tam dokuz ay boyunca hakkında bir iddianame yazılmasını bekledi. Bir sonraki duruşması 5 Nisan’da.
Alpay, yargılandığı 13. Ağır Ceza Mahkemesi önündeki ilk savunmasında, “İtiraf edeyim ki o güne kadar hareketin gayrimeşru işlere karışan bir karanlık yüzü olduğunun bilincinde değildim. Gülen hareketi mensuplarının şu veya bu ölçüde 15 Temmuz darbe girişimine karışmış olduklarına dair emareler bütün yazarlık hayatım boyunca sivil yönetimi savunmuş, askeri darbelere askeri vesayete karşı yazmış ve konuşmuş bir liberal demokrat olarak beni şok etti ve derin bir yanılmışlık duygusuna boğdu” sözleriyle pişmanlığını dile getirmişti.
Alpay’ın avukatı Veysel Ok 8 Eylül 2016’da Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) başvurarak Alpay’ın tahliyesini talep etmişti.
AYM’nin, Alpay’ın başvurusunu uzunca süre ele almamasının ardından, avukatı Veysel Ok, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) “özgürlük ve güvenlik hakkı”yla ilgili 5’inci ve “ifade özgürlüğü”yle ilgili 10’uncu maddelerinin ihlal edildiği gerekçesiyle bu kez 28 Şubat 2017 tarihinde AİHM’e başvurmuştu.
Başvuru ardından AİHM, 13 Haziran 2017’de Türkiye hükümetine iç hukuk yollarının tüketilip tüketilmediğini sormuş,. Ankara ise yanıt olarak davacı Alpay’ın AYM başvurusunun neticelenmediğini, bu nedenle AİHM’in AYM kararı çıkmadan karar vermemesi gerektiğini öne sürmüştü.
MEHMET ALTAN 418 GÜNDÜR TUTUKLU…
Bu Haberlerdeİlginizi Çekebilir
Mehmet Altan da, bir televizyon kanalında yaptığı yorumlar nedeniyle, “darbeye teşebbüs etmek, F…’ye yardım yataklık ve F…’nün propagandasını yapmak” suçlamalarıyla 22 Eylül 2016’da tutuklanmıştı.
Altan savcılık ifadesinde, “Hayatım boyunca darbecilere karşı çıkmışımdır. Bu nedenle darbecilerle birlikte olmam mümkün değildir. Yazmış olduğum iki adet yazıda kötü gidişatı eleştirmeye yöneliktir. Yazılardan bir kısmı alınmıştır bu yüzden farklı anlam yüklenmiştir. yazdığım yazılar uyarı yazılarıdır. basın özgürlüğü kapsamındadır” sözleriyle iddiaları reddetmişti.
Savcı, birlikte yargılandığı gazeteci yazar Nazlı Ilıcak da dair altı tutuklu sanığın, “anayasayı ihlal” suçlamasıyla ağırlaştırılmış müebbet hapse çarptırılmasını talep etmişti.
Altan, tutuklandıktan tam 10 ay sonra ilk kez 19 Haziran 2017’de hakim karşısına çıkarılmıştı.
16 Şubat 2018’daki son duruşmada, mahkeme Ahmet Altan, Mehmet Altan ve Nazlı Ilıcak’ın aralarında bulunduğu altı kişiye üçer kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası vermişti.
8 Kasım 2016 tarihinde ise, Altan’ın avukatları tarafından Anayasa Mahkemesine (AYM) yapılan başvuruyu değerlendiren Yüksek Mahkeme, 11 Ocak 2018’de kararını veren mahkeme, Altan’ın “tutuklama” dolayısıyla “ifade ve basın özgürlüğü” ile “kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının” ihlal edildiğine hükmederek tahliyesine hükmetmişti.
Ancak yerel mahkeme tutuklama kararında direnmiş ve Altan’ın tahliyesini reddetmişti.
Altan’ın avukatları Ergin Cinmen, Orhan Kemal Cengiz ve Veysel Ok, Altan için 12 Ocak 2017’de Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) başvurarak tutukluğun sona erdirilmesini talep etmişti.
AYM, 11 Ocak 2018’de Alpay’ın ve Mehmet Altan’ın tutukluluğunun sona erdirilmesi ve tahliye edilmesi yönünde karar verdi.
Yüksek Mahkeme kararında, “Olayda suç işlendiğine dair kuvvetli belirtinin yeterince ortaya konulamadığı, kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiği sonucuna varılmıştır” diyerek Alpay’ın kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiğine (6’ya karşı 11 oyla) hükmetmişti.
Ancak, yerel mahkeme (Türkiye Cumhuriyeti tarihinde ilk kez) en üst mahkemenin kararına uymayarak Alpay’ı tahliye etmemişti.
Alpay ve birlikte yargılandığı 30 gazeteci ve medya temsilcisinin üçüncü duruşması 5 Nisan 2018’de Silivri’de görülecek.
