Prof. Dr. Bayram: Tozun yoğun olduğu dönemlerde ölümlerde artış olduğunu gözlemledik. Çalışmalar, çöl tozlarının içerisinde çeşitli bakterilerin, mantarların ve virüslerin olabileceğini gösteriyor.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü, bugünden itibaren Kuzey Afrika’dan gelen çöl tozlarının Türkiye’de etkili olacağını duyurdu. Çöl tozlarının İç Anadolu, Batı Karadeniz ve Ege’nin iç kesimlerinde daha yoğun olması bekleniyor.
Uzmanlar ise pencerelerin bu dönemde kapalı tutulması ve maskesiz sokağa çıkılmaması uyarısında bulundu. Türk Toraks Derneği Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Hasan Bayram, çöl tozunun sağlık sorunlarına neden olabildiğine işaret ederek, “Bu dönemde gerçekten toz konsantrasyonu yoğun oluyor. Yaşlı olan, olmayan herkesin iç ortamda kalmasını öneriyoruz. Evlerde de pencereleri ve kapıları sıkı sıkı kapatalım. Çok ince zerrecikler evin içerisine kadar girebilir. Baş ağrısı, nezle gibi benzeri şikayetler boğaz ağrısına yol açabilir. Ancak daha çok astım, KOAH gibi özellikle nefes darlığıyla ilişkili hastalığı ve kalp hastalığı olanlar risk altında. Şikayetleri arttığında gerekirse ilaç dozlarını artırmalarını öneriyoruz. Rahatsızlıkları fazla olursa da hastanelere başvurmalarını öneriyoruz” dedi.
ÖLÜMLERDE ARTIŞA NEDEN OLUYOR
Bayram, çöl tozunun yoğunlaştığı dönemlerde ölümlerin arttığına da dikkat çekerek, “Çalışmalar bu hastalığı olanlarda bu o dönemlerde ölümlerin arttığını, hastane başvurularının arttığını, hastane yatışlarının arttığını göstermiş. Daha önce Gaziantep’te bir çalışma yapmıştık. Tozun yoğun olduğu dönemlerde ölümlerde artış olduğunu gözlemledik. Çalışmalar bu çöl tozlarının içerisinde çeşitli bakterilerin, mantarların ve çeşitli virüslerin olabileceğini göstermiş. En önemlisi çok yoğun konsantrasyona maruz kalıyorsunuz. Belli bölgelerde nefes alamıyorsunuz. Tozlarla bu çeşitli virüslerin, bakterilerin taşınabileceğini biliyoruz” uyarısında bulundu.
EN ÇOK HANGİ BÖLGELERİ ETKİLEYECEK?
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Meteoroloji Laboratuvarı Başkanı Meteoroloji Mühendisi Adil Tek ise çöl tozunun etkili olacağı bölgelere ilişkin şu bilgilendirmeyi yaptı:
“Çöl tozu, Kuzey Afrika ve Büyük Sahra üzerinden yükselici akımlarla beraber yükselip daha sonra akışlarla birlikte üzerimize gelen toz partiküler maddelerdir. Akdeniz’de bulunan İtalya ve Yunanistan’da üzerinde bulunan alçak basınç sistemiyle birlikte Güney’den kuvvetli akışlarla birlikte üzerimize transfer oluyor. Bu da rüzgarlarla birlikte üzerimize geliyor. Her sene çöl tozuna rastlıyoruz. Önümüzdeki günlerde de yine alçak basınç sistemi oluştuğu için bizim üzerimize doğru gelecek. Özellikle bugün etkisini gösterecek. İç Anadolu ve Batı Karadeniz’de etkili olacak. 200 mikrogram bölü metreküpe kadar çıkacak. Bu üst bir değer değil, orta değerler civarında. Bu bölgelerde yoğunluk kendisini gösterecek. Marmara bölgesinde diğer bölgeler kadar yoğunluk görülmeyecek.”
HARİTA ÜZERİNDEN TAKİP EDİLEBİLİR
Hava kirliliği haritası üzerinden de son durumun vatandaşlar tarafından takip edilebileceğini belirten Tek, “Harita, hava kirliliği ile ilgili bir harita. Bunun içerisinde sadece çöl tozu yok. Azot oksit, ozon, karbondioksit ve diğer gazlar da var. Kırmızı alanlar bunlardan herhangi birinin arttığını gösteriyor. Partiküler maddenin yoğunluğu artıyor. Ölçülen yoğunluklar mikrogramlık olarak ölçülüyor. Daha çok PM10 dediğimiz değerle ölçülüyor. O değerin yüksekliğini gördüğümüzde anlayabiliriz. Tahminler günlük değişiyor. Son tahminlerde çok üst seviye bir yoğunluk gözükmüyor. Yoğunluk, Ege’nin iç kesimlerinde 200 mikrogram bölü metreküp’e kadar çıkacak ama İstanbul’da 50 mikrogram bölü metreküp olarak gözüküyor. Pandemi döneminden dolayı maskelerimiz de var. Maskelerimiz bu konuda yardımcı olacak” dedi.
