İzmir’de ev hapsine alınan rahip Brunson ABD ile Türkiye arasındaki ilişkilerinde krize neden oldu.
Bu iddiaların birini Washington Post gazetesi yazdı. Gazete, Türkiye ile ABD arasındaki Pastör Andrew Brunson krizinin perde arkasında ‘takas anlaşması’nın yattığını iddia etti.
Gazetenin dört muhabirinin imzasının bulunduğu habere göre, ABD Başkanı Donald Trump ile Cumhurbaşkanı Erdoğan arasındaki ‘takas’ anlaşması, 11-12 Temmuz tarihleri arasında Brüksel’deki NATO zirvesinde yapıldı.
Gazetenin iddiasına göre, Brunson’ın serbest kalması karşılığında ABD Başkanı Trump da İsrail’de tutuklu bulunan Türkiye vatandaşı Ebru Özkan’ın Türkiye’ye dönmesi için aracı oldu.
Reuters’a konuşan ve ismi verilmeyen üst düzey bir Türk yetkili ise iddiayı “tamamen asılsız” diyerek yalanladı.
ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence: Pastör Brunson’ı hemen serbest bırakın ya da sonuçlarına katlanmaya hazır olunhttps://t.co/SvIFgu56hi pic.twitter.com/8RvLe3OHiM
— BBC News Türkçe (@bbcturkce) 26 Temmuz 2018
BBC Türkçe’de yer alan habere göre, Trump, Ebru Özkan’ın serbest bırakılması için 14 Temmuz’da İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’yu aradı. “Hamas’a para ve kıymetli eşya vermek” suçlamasıyla 11 Haziran’da tutuklanmış olan Özkan, 15 Temmuz’da İsrail tarafından serbest bırakıldı.
Bu tarihten 10 gün sonra yani 25 Temmuz’da, 2 yıldır İzmir’de cezaevinde tutulan Pastör Brunson’ın cezası ev hapsine çevrildi.
ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence ve ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, bu kararın ‘yeterli olmadığı’ yönünde açıklamalar yaptı.
Washington Post, Brunson’ın serbest bırakılması yerine tutukluluğunun ev hapsine çevrilmesinin ardından Trump ile Erdoğan arasında ‘öfkeli’ bir telefon görüşmesi gerçekleştiğini de yazdı.
İsminin yazılmaması kaydıyla Washington Post’a konuşan bir Beyaz Saray yetkilisi, “Türkiye gerçek bir fırsatı kaçırdı. Pastör Brunson pazarlık kozu değildir” ifadelerini kullandı.
İngiliz Reuters haber ajansı da Washington Post’un iddiasının Ebru Özkan tarafını İsrailli yetkililere sordu.
Ajansa konuşan ve ismini vermeyen İsrailli bir yetkili, ABD Başkanı Trump’ın talebinin ardından İsrail’in Türkiye vatandaşı Ebru Özkan’ı 15 Temmuz’da serbest bıraktığını söyledi. Yetkili, “Başkan Trump’dan böyle bir talep geldiğini doğrulayabilirim” dedi.
İsrail’de ‘Hamas’a para ve parfüm vermekle’ suçlanıp tutuklanan Ebru Özkan Türkiye’ye döndü.
Türkiye kendi kaderini tayin eden tam bağımsız ve egemen bir ülkedir. Brunson davası da, tam bağımsız ve egemen bir ülkede olması gerektiği gibi kendi mecrasında ilerleyecek, Yüce Türk Adaleti nihai sözü söyleyecektir.
— Abdulhamit Gül (@abdulhamitgul) 26 Temmuz 2018
İsrail gazetesi Haaretz de iddiaları destekleyen haberinde, Ebru Özkan’ın ABD Başkanı Trump’ın İsrail Başbakanı Netanyahu’yu 14 Temmuz’da aradıktan bir gün sonra serbest bırakıldığını yazdı.
Gazete, Washington Post’un ortaya attığı iddiayı İsrailli yetkililere doğrulattıklarını ve yetkililerin Trump’ın Netanyahu’ya Özkan’ın bırakılması için baskı yaptığını söylediklerini belirtti.
İsrail’de tutuklu bulunan Ebru Özkan serbest bırakıldı. pic.twitter.com/BFmAfYEXtc
— ÜLKE TV (@ulketv) 12 Temmuz 2018
Bu arada DHA, Bruson’ın İzmir’deki evinin önünde sabah saatlerinde güvenlik önlemlerinin artırıldığını duyurdu.
İzmir Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele ekipleri ve Brunson evinin önünde görev yapan polisler, apartmanın önünden yayın ve çekim yapılmamasını istedi. Basın mensupları apartmana 50 metre uzaklıktaki sokağın girişine gönderildi.
Apartmanın etrafında 10 polisin yanı sıra terörle mücadele ekipleri de güvenlik önlemi aldı.
ABD’li rahip Brunson, Ekim 2016’da Gülen yapılanmasına üye olmak suçlamasıyla tutuklanmış, Mart 2018’de hakkında hazırlanan iddianamede “örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlediği” gerekçesiyle 15 yıla kadar, “devletin gizli kalması gereken bilgileri siyasal veya askeri casusluk amacıyla temin etmek” suçlamasından 20 yıla kadar hapis cezası istenmişti.
18 Temmuz’da görülen son duruşmada Brunson’ın avukatı tutukluluğa itiraz etmiş ancak mahkeme itirazı kabul etmemişti. Tam bir hafta sonra mahkeme Brunson’ın ev hapsine çıkarılmasına karar verdi.