Okulların açılmasına iki hafta kala velileri eğitim masrafı telaşı sardı. İktidarın ekonomi politikaları nedeniyle daha okullar açılmadan veliler büyük bir masrafla karşı karşıya. İstanbul’da kırtasiye ücretleri 12 bin TL’ye kadar çıkarken servis ücretleri de üç büyük kentte cep yakacak. Kaleminden çantasına, üniformasından servisine kadar her şeye gelen zamlar, aileleri okullar açılmadan borca sürüklüyor. Asgari ücrete ara zam yapılmayan bu yılda, enflasyonu da hesaba kattığımızda açlık sınırının altında kalan maaşla geçinen milyonlarca emekçi, sadece çocuklarını okula gönderebilmek için gelirinin yarısını harcamak zorunda kalıyor. Kiraların 25 bin TL’yi aştığı İstanbul’da, veliler kırtasiye ve servis masrafları arasında sıkışmış durumda.
Birgün’den Ebru Çelik’in İstanbul’da farklı kırtasiyeleri gezerek yaptığı araştırmaya göre, bir öğrencinin okula başlama maliyeti bu yıl en az 6 bin 500 TL’ye, kaliteli ürünler alındığında ise fiyat ortalama 12 bin TL’ye kadar çıkıyor. Geçtiğimiz yıl ortalama 3 bin 500 TL’ye dolan okul çantası, bu yıl neredeyse iki katını aşmış durumda. Toptancıdan alışveriş yapıldığı takdirde ise en düşük 2 bin 627 TL’ye dolan çanta, kaliteli ürünler alındığında ise en yüksek 8 bin 13 TL’ye doluyor. Bu fiyatların okulların açılacağı hafta daha da artması bekleniliyor.
ÇANTA DOLDURMAK ASGARİNİN YARISI
Avcılar Cihangir Mahallesi’ndeki bir kırtasiyede hazırladığımız sepet, en ucuz ürünlerle bile 6 bin 555 TL tuttu. Aynı kırtasiyede “kaliteli ürün” tercih edildiğinde ise fiyat 12 bin 180 TL’ye, yani asgari ücretin yarısına ulaşıyor.
Avcılar’ın farklı bir Mahallesi Denizköşkler’de bulunan bir kırtasiyede ise daha eksik bir listenin en düşük fiyatı 4 bin 562 TL’yken, kaliteli ürün alındığını düşündüğümüzde fiyat 9 bin 872 TL’ye çıkıyor.
İstanbul Beyoğlu’ndaki bir kırtasiye ise 12 kalem ürün olan eksik bir listenin en düşük fiyatı 4 bin 96 iken, “Daha kalitelisini” alalım dediğinizde üniformayı saymazsak fiyat 6 bin 554 TL’ye çıkıyor.
Avcılar ve Cihangir’deki kırtasiye fiyatları şu şekilde:
- Sırt çantası: 2.500–5.000 TL
- Suluk: 500–1.000 TL
- Beslenme çantası: 200–500 TL
- Resim defteri: 180–500 TL
- Pastel boya: 380–480 TL
- Sulu boya: 230–400 TL
- Keçeli kalem: 325–375 TL
- Kuru boya kalemi: 270–430 TL
- Kurşun kalem: 20–150 TL
- Kalem kutusu: 280-800 TL
- Okul üniforması: 1000 TL
SERVİS ÜCRETLERİ DE CEP YAKACAK
- İSTANBUL
Kırtasiye masraflarının yanı sıra, servis ücretleri de velilerin belini büküyor. İstanbul’da esnaf odası, okul servis ücretlerine yüzde 50 zam talep etti. Bu talep kabul edilirse ücretin 0-3 km arası 3 bin 800 ila 3 bin 900 lira olacağı bildirildi. En uzak mesafe ise 6 bin 100 liradan 9 bin 150 TL olacak.
- ANKARA
Ankara’da, Ankara Servis Aracı İşletmeleri Esnaf Odası ve Ankara Ticaret Odası tarafından 2025-2026 eğitim öğretim yılı için okul ve personel servis ücretlerine yüzde 50 zam talebinde bulunuldu ve servislere ise yüzde 30 zam yapıldı. Geçtiğimiz dönem 16 bin 745 liradan başlayan Ankara okul servis ücretleri yeni dönemde 0-3 kilometre arası 21 bin 745,00 lira, 10-15 kilometre arası tarife ise 33 bin 210,00 lira olacak. 15 kilometreden fazla olan mesafelerde kilometre başına ücret işliyor.
- İZMİR
İzmir’de de 2025-2026 eğitim yılı için okul servis ücretleri belirlendi. Buna göre en yakın mesafe olan 0-3 kilometre için ücret; devlet okullarında 2 bin 762 TL, anaokulu ve özel okullarda 3 bin 313 TL yapıldı. Araçlarda yardımcı personel (hostes) bulundurulması halinde ise mevcut fiyatlara yüzde 30 eklenerek en yakın mesafe 0-3 kilometre devlet okullarında 3 bin 590 TL, anaokulları ve özel okullarda da 4 bin 306 TL oldu.
Kırtasiye ürünlerinden servis ücretlerine kadar her kalemde gelen zamlar, eğitim dönemini bir dayanışma değil, bir borçlanma dönemine çevirmiş durumda. Bir öğrencinin çantasını doldurmak asgari ücretin yarısına ulaşırken, milyonlarca veli daha ilk ders zili çalmadan borç defterini açmak zorunda kalıyor. Eğitimin bir hak olmasına rağmen, Türkiye’de her geçen gün daha da fazla “parası olanın erişebildiği bir ayrıcalığa” dönüşüyor.
KAYNAK: BİRGÜN – EBRU ÇELİK
