İsrail-İran çatışmasında ateşkes sağlandıktan saatler sonra, ABD Savunma Bakanlığı’nın (Pentagon) istihbarat raporu ABD basınına sızdı. Rapora göre ABD’nin saldırılarında İran’ın nükleer tesisleri ciddi bir zarar görmedi.
Trump, nükleer tesislerin tamamen yok edildiğini iddia etmeyi sürdürdü.
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada raporun “istihbaratçılar arasındaki düşük seviyeli bir ezik” tarafından sızdırıldığı kaydedildi.
ABD ve İsrail’den yapılan açıklamalarda, İran’ın nükleer programına silah elde edemeyecek şekilde zarar verildiği kaydediliyordu.
Ancak ABD basınına isimsiz kaynaklarca sızdırılan Pentagon raporuna göre, yer altındaki tesisler ciddi bir zarar görmedi.
Bu rapora göre saldırılar sonrası İran’ın nükleer programı sadece birkaç aylık bir duraksamanın ardından yeniden başlayacak durumda bulunuyor.
13 Haziran’da İran’daki nükleer ve askeri tesislere yönelik saldırılara başlayan İsrail’in ardından 22 Haziran’da ABD yeraltındaki tesisleri bombaladı.
Bu saldırı sonrası Donald Trump, tesislerin “yok edildiğini” savundu.
Pentagon’un hazırladığı ilk istihbarat raporuna göreyse, Fordo, Natanz ve İsfahan’da vurulan hedefler yüzeyde ciddi hasar gördü. Tesislere giden yollar, girişler, tesislerin etrafındaki altyapı çoğunlukla yıkıldı.
Ancak özellikle Fordo’da yeraltında kalan ve uranyum zenginleştirmenin yapıldığı bölüm benzer bir hasar almadı.
ABD basınına konuşan isimsiz kaynaklar, sadece birkaç aylık bir duraksamanın ardından İran’ın nükleer çalışmalarına kaldığı yerden devam edebileceğini savunuyor.
BBC’nin ABD’deki yayın ortağı CBS, raporu inceleyen Amerikalı yetkililere dayandırdığı haberinde, zenginleştirilmiş uranyum stoklarının da saldırı öncesi başka bölgelere taşındığını bildiriliyor.
Bu stokların 13 Haziran’da başlayan ve 12 gün süren saldırılarda hiç zarar görmediği kaydediliyor.
Trump ABD basınındaki haberleri yalanladı
ABD Başkanı Donald Trump sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda bu haberlerin “tarihin en başarılı askeri operasyonlarından birini lekelemek” için yapıldığını söyledi ve “İran’daki nükleer tesisler tamamen yok oldu” yazdı.
ABD Başkanı Donald Trump, ABD’nin İran’ın nükleer tesislerine yönelik saldırısının, Tahran’ın nükleer silah üretme kapasitesini tam olarak engellemediği yönündeki iddialara yer veren CNN ve New York Times’ı “yalancılıkla” suçladı.
Trump, Truth Social hesabından yaptığı paylaşımda, ABD medyasında çıkan ve İran nükleer tesislerine saldırının nükleer tesislerine “tam olarak etki etmediğini, sadece çalışmaları birkaç ay geciktirdiğini” iddia eden haberlere tepki gösterdi.
ABD Başkanı, “Yalan haber kanalı CNN, başarısız New York Times ile birlikte tarihteki en başarılı askeri saldırılardan birini etkisiz göstermek için birlik oluşturdu.” değerlendirmesinde bulundu.
“İran’daki nükleer tesis tamamen yok edildi. Hem NY Times hem de CNN halk tarafından acımasızca eleştiriliyor.” ifadelerine yer veren Trump, ABD’nin etkili medya organlarını “yalan haber yapmakla” suçladı.
Trump’ın Ortadoğu özel temsilcisi Steve Witkoff sızıntıyı “vatan hainliği” olarak tanımladı ve soruşturma çağrısı yaptı.
Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt de “Yüksek gizlilik derecesinde olan bu rapor istihbarattan isimsiz ve alt seviyede görev yapan bir zavallı tarafından sızdırıldı.” ifadelerini sosyal medya hesabından paylaştı.
Leavitt, pilotların “İran’ın nükleer programını yok etme görevini başarıyla yerine getirdiğini” de ifade etti.
Netanyahu: Nükleer tehdidi ortadan kaldırdık
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, akşam saatlerinde televizyonlardan canlı yayımlanan bir konuşma yaptı ve İsrail’in başarılı bir operasyon yürüttüğünü söyledi:
“İran asla nükleer silahlara ulaşamayacak. Ateşkes anlaşması İsrail için tarihi bir başarıdır. İki acil varoluşsal tehdidi ortadan kaldırdık: Nükleer tehdit ve balistik füze tehdidi”
Netanyahu, İsrail saldırılarının İsfahan, Natanz ve Arak’taki nükleer tesisleri yok ettiğini; ABD saldırılarının da Fordo’da yerin metrelerce altındaki tesisi yok ettiğini söyledi.
IAEA’dan nükleer tesisleri gözlemleme talebi
Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (IAEA) genel sekreteri Rafael Grossi, Salı günü İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi’ye bir mektup yazarak acil görüşme talep etti.
İran’ı işbirliğine çağıran Grossi, ancak IAEA’nin incelemeleri ve işbirliği sayesinde soruna diplomatik bir çözüm bulunabileceğini de belirtti.
İran nükleer silah üretme hedefi olduğunu reddediyor, nükleer programının barışçıl olduğunu söylüyor.
Ateşkes sonrası İsrail’de sükunet
13 Haziran’da çatışmalar başladığında İsrail’de birçok güvenlik önlemi hayata geçirilmiş; birçok dükkan, okul, banka kapanmıştı. Ülkenin hava sahası da uçuşlara kapatılmıştı.
Ateşkesle birlikte İsrail’de hayat normale dönmeye başladı. Hükümetin uygulamaya koyduğu güvenlik önlemleri hafifletildi. Gazze sınırı dışında birçok bölgede okullar açıldı. Hastaneler de eskisi gibi hizmet vermeye başladı.
Ülkenin hava sahası ve Tel Aviv havalimanı da yeniden sivil uçuşlara açıldı.
ABD de ülkedeki personeli için aldığı güvenlik tedbirlerini hafifleterek Kudüs’teki büyükelçiliğini yeniden açacağını duyurdu.
